QTurkey Açılıyor ve Düzensiz-Kuantum Kapanıyor

Zeki Seskir
Düzensiz
Published in
5 min readJan 12, 2020

Merhabalar sevgili okur. Bu yazıyı yazmayı bir süredir erteliyordum ancak artık günü geldi ve çattı, (gelecekteki) kuantum yazılarını Düzensiz’in altından çıkararak kendi Medium yayınına (QTurkey) taşıyoruz!

Hazır bu bahane bir fırsat penceresi açmışken de siteyi düzenli veya düzensiz olarak takip eden okurlarımızla hem sürecin hikayesini hem de geleceğe dair kafamızdaki (ya da genel olarak benim kafamdaki) planları paylaşmak istedim.

Öncelikle, eğer sürecin hikayesiyle ilgilenmiyorsanız bu yazının ana fikri şu şekildedir diyerek sizi bu uzun yazıdan azad edeceğim: Artık kuantum teknolojilerine dair yazıları medium.com/qturkey yayınından takip edebilirsiniz. Düzensiz’de hali hazırda duzensiz.org/tagged/kuantum başlığı altındaki 43 yazıyı ise taşımayacağız (çünkü çok iş ve tüm hyperlink’leri bozacak). Bu nedenle, eğer yalnızca kuantum yazılarıyla ilgileniyorsanız bu yazıyı kapatıp medium.com/qturkey adresini bookmark’layıp hayatınıza devam edebilirsiniz.

Düzensiz-Kuantum’un Hikayesi

Türkiye’de yeni nesil pek çok politik yayın gibi Düzensiz’in de kökü Gezi dönemine dayanıyor. O süreçte politik duruşunu ve varoluşunu bir şekilde paylaşmak isteyen gençlerden biri olarak kendimi Radikal Blog’da (R.I.P.) hukuktan ekonomiye, siyasetten örgütlenmeye yazılar yazarken buldum. Sonrasında yazı sayısının git gide artması ve Özgür Özer’i şeytana uydurmam sonucu, dönemin verdiği post-yapısalcı/post-modern ruhun da etkisiyle 2014 yılında Düzensiz’i kurduk.

Kendi yağımızda bir Wordpress blog’u olarak kavrulup giderken 2016 yılında Onur Çağdaş Artantaş’ın verdiği akıl ve aramıza katılması üzerine yazıları buraya taşıdık ve bir Medium yayını olarak hayatımıza başladık. Takip eden süreçteyse Orçun Koçak, Muhsin Dogan ve Ali DURŞEN’i de yazarlara katarak Atatürkçü, sol ve/veya liberal tandanslı ama tam da ne olduğu belli olmayan (hakkımızda kısmını okuyabilirsiniz) bir politik duruşta devam ettik.

Siteyi ilk zamandan itibaren bilinçli olarak yaymadık, tanıdıklar, sağda solda bizden duyanlar ve Google’dan gelen aramalar ile ufak ama sağlam bir takipçi kitlesiyle hayatımızı sürdürdük. Zaten düzenli bir yayın periyodumuz veya odak noktamız da yoktu, genelde ilgimizi ne çekerse onun üzerine (derdimizi birilerine değil de birbirimize anlatmak amacıyla) yazdık. İnsanları ‘aydınlatmak’ gibi bir derdimiz de olmadı.

Bu noktada ne oldu da Japonya’nın Yakışıklılık Vergisi, Süpermarket Demokrasisi, Zehirli Erkeklik, Bir Yenilgi Olarak Ankara, Bir Damacanada Türkiye Ekonomisi gibi yazılar yazan bir yayından aylık olarak Kuantum Teknolojilerindeki Gelişmeler’i çıkaran bir yayına döndük diye sorabilirsiniz, yanıtıysa aslında komik derecede basit, ben tez yazmaya başladım.

2017'de ODTÜ Bilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Bölümünde Semih Akçomak hocamın danışmanlığında “CURRENT STATE OF QUANTUM INFORMATION TECHNOLOGIES IN TURKEY” başlıklı yüksek lisans tezi çalışmama başladım. Bir yandan da fizik bölümünde doktora çalışmalarımı sürdürdüğümden ötürü artık oturup Sartre, Özgürlük ve İnsan İradesi gibi yazılar yazacak entellektüel kapasitem (ve de vaktim) pek kalmamıştı. Ben de hobimi işimle birleştirirken bir yandan da çevremdekileri çaktırmadan kendi konumda biraz daha fikir sahibi yapmanın bir yolu olarak sitede ‘kuantum’ üzerine yazılar yazmaya başladım!

İlk başlarda biraz daha teorik kuantum fiziği gibi genel konular üzerine yazarken zamanla (dünyadaki gelişmelerin ve tezdeki ilerlememin de yardımıyla) çok daha spesifik yazılara geçtim. Özellikle de tezim için yaptığım literatür ve saha taramalarının sonuçlarını hem kafamda tam oturtabilmek hem de insanlarla paylaşabilmek için yazıya döktüm. Hatta tez hocam bir noktada “tezini chapter chapter blog yazılarından okuyorum” bile demişti.

Tez süreci sürerken bir kısım şanslı tanışıklıklar (ve de Düzensiz’deki yazılar) sayesinde Mayıs 2019'da, Letonya Üniversitesinden Abuzer Yakaryılmaz’ın öncülüğünde başlatılan QDrive projesinin ilk ayağını ODTÜ Teknokent’in desteğiyle Ankara’da CoZone tesislerinde gerçekleştirdik. Bu Türkiye’deki ilk kuantum programlama atölyesi oldu. Hemen takip eden süreçteyse QTurkey kuruldu (websitesi: qturkey.org). Düzensiz tarafındaysa Kutlu Kutluer’in de ekibe katılmasıyla ‘Kuantum’ başlığında toplam 43 yazı birikti (erişmek için: duzensiz.org/tagged/kuantum).

Yüksek Lisans çalışmam Haziran 2019'da enstitü tarafından kabul edildi ve erişime açık olarak yayınlandı (link). Hatta Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’nın pek değerli Dr. Fikret Yücel Ödülüne layık görülüp ödülümü bile aldım, ama hala Düzensiz-Kuantum’u kapatamadım. Ancak, artık zamanı geldi.

QTurkey giderek büyüyor, şu an Türkiye’nin çeşitli köşelerine yayılmış yirminin üstünde üyesi bulunuyor. Şimdiye kadar düzenlediği atölyeler ve hackathonla da 225 kişiye sertifika vermiş durumda. Twitter’daysa Kuantum Türkiye hesabının 3000'den fazla takipçisi bulunuyor. Yani artık üzerine düzensiz biçimde, aklımıza estikçe değil aksine düzenli ve metodik bir şekilde içerik üretilmesini gerektiren bir mecra haline dönüşmüş durumda. Düzensiz ise, başlangıçta aktarmaya çalıştığım ruhu itibariyle bunun tam aksini hedefleyen bir blog. Dolayısıyla, artık QTurkey’in kendi evine çıkması gerekiyor.

Gelecek Planları, Bağlar ve Kapanış

Bu okurlarımız için bir ayrışma anlamına gelse de bizim için elbette değil. Eylül ayında Düzensiz ekibinden ben, Özgür Özer, Orçun Koçak ve Muhsin Dogan’ın da kurucu üyelerinden olduğu ‘Gelecek Teknolojiler Derneği’ni hayata geçirdik. QTurkey (bazı başka girişimlerle birlikte) derneğin tüzel çatısı altında ve desteğiyle gelişiyor. Mesela artık makbuz kesip bağış toplayabiliyoruz!

Ayrıca artık QTurkey yayını altında daha fazla sayıda yazardan gelen çalışmaları yayınlayabilecek ve de diğer platformlarla paylaşım odağında tasarladığımız ‘Popüler Bilim Yazıları Havuzu’nu da daha etkin kullanabileceğiz.

Düzensiz olarak ise yine aynı düzende devam etmeyi planlıyoruz. GelTek’in kurulmasıyla birlikte sitenin teknoloji alanında çok daha zengin bir skalada içeriklere ev sahipliği yapması muhtemel duruyor, ama yapmayabilir de, zaten bizim için bu siteyi bir ‘hobi’ kılan şey istediğimiz şeyi istediğimiz şekilde yazabiliyor oluşumuz. Bu bağlamda da planlarımız daha teknoloji odaklı yazmak olsa dahi önümüzdeki üç ayda kuklalardan battaniyelere, zımbadan casus yazılımlara, Kuzey Kore’deki rejimden Uruguay’daki balıkçılara kadar garip garip konular üzerine yazarken de bulabilirsiniz.

Bizi şimdiye kadar takip etmiş olan herkese teşekkürü bir borç biliriz. Dileriz siz de buradan bizim kadar keyif almışsınızdır.

Düzensiz Dergi olarak yeni içeriklerden haberdar olabileceğiniz bir e-posta bültenimiz var: Üye Olmak İçin Tıklayınız

--

--

Zeki Seskir
Düzensiz

METU \\ M.Sc. — Physics and STPS \\ Ph.D. candidate — Physics \\ Part-time blogger on http://www.duzensiz.org/.