Dilde Yalınlaşma- Yeni Lisan Hareketi

Türk edebiyatı her yüzyılda farklı bir evrim geçirerek günümüze kadar güçlü ve nizamlı bir şekilde gelmiştir. Divan edebiyatından Servet-i Fünun’a kadar bir çok evreden geçen edebiyatımızın Türkçe’nin köklü geçmişinin de yardımıyla benzersiz bir yol katetmiştir.

Türk edebiyatını etkileyen, değiştiren ve güzelleştiren Türkçülük, İslamcılık, Batıcılık akımları 19. yüzyıla damga vurmuştur. Milli edebiyatın doğuşuyla Meşrutiyet bilinçli bir seviye yayılmaya başlamıştır. Milli edebiyatın ortaya çıkışını hızlandıran etmenlerden birisi olan Genç Kalemler dergisi edebiyatımıza farklı bir yön vermiştir.

1911’de Selanik’te yayımlanmaya başlayan Genç Kalemler dergisinin baş yazarı Ali Canip’tir. Derginin ilk sayısında yer alan imzasız Yeni Lisan makalesi akıma da ismini vermiştir. Ömer Seyfettin tarafından kaleme alınan Yeni Lisan makalesinde dilde ulusal bir yazın oluşturmak, dilde özleşme savunulmuştur.

Dergiye Ziya Gökalp’in katılımıyla birlikte Türkçülük düşüncesi güçlenmiş Milli edebiyat akımının temelleri atılmıştır. Konu seçiminde yerlilik, halk yazını, hece ölçüsü ve dilde sadeliği savunan Yeni Lisan Hareketinde Arapça ve Farsça gramer kullanılmasının önüne geçilmiştir. Genç Kalemler ve akabinde Yeni Lisan hareketinin amacı Türk dil ve edebiyatını batı taklitçiliğinden kurtarmaktır.

Yeni Lisancılar

• Ali Canip
• Ömer Seyfettin
• Ziya Gökalp
• Akil Koyuncu