Stembiljet in de bus, en dan?
VARSSEVELD - Woensdag was het eindelijk zover; de uitslag van de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Door het hele land gingen miljoenen mensen naar het stembureau. Nederland heeft haar keuze gemaakt en haar stembiljetten in de welbekende kliko’s gedaan. ’s Avonds zitten veel mensen voor de televisie om de uitslag van de verkiezingen te volgen, maar hoe komt die uitslag eigenlijk tot stand? Hoe gaat het tellen van de stemmen precies? Ik ben aan de slag gegaan als teller en laat zien hoe dat was.
Voorbereiding
Nadat ik me had opgegeven om te helpen bij een stembureau in de gemeente Oude IJsselstreek, kreeg ik al vrij snel te horen dat ik inderdaad mocht komen tellen. Iets later kreeg ik toegang tot een e-learning over het telproces. Hoewel dit goed verliep, begon ik naarmate het moment van tellen dichterbij kwam, toch wel te twijfelen of ik het allemaal wel wist. In de e-learning werden namelijk zo’n twintig stappen besproken, wat mij best wel veel leek. Ik wilde natuurlijk niet die persoon zijn die niet wist hoe het moest. Een paar uur voor het tellen nam ik daarom nogmaals de stappen voor het tellen door en hoopte ik dat het wel goed zou komen.
Het tellen
Vervolgens ben ik met die hoop de trein ingestapt, op weg naar het stembureau in Varsseveld waar ik zou gaan tellen. Na twintig minuten in een vrij rustige trein te hebben gezeten en een stukje wandelen was ik aangekomen op de locatie. Ik kwam binnen in de toneelzaal in het Borchuus Kulturhus, waar een gemoedelijke sfeer hing. De relatief kleine toneelzaal was ingedeeld met een tafel waar een aantal mensen zaten, een drietal stemhokjes en in de hoek van de zaal stond in het midden van een aantal tassen en dozen een statafel met drinken. De laatste stemmers deden hun stembiljet in de bus en de tellers druppelden binnen. De tellers varieerden van jong tot iets ouder, wat ik wel fijn vond zodat ik niet de enige jonge persoon zou zijn. Na een paar minuten namen we een kopje koffie of thee met een aantal tellers. Terwijl we die dronken liep ik naar het podium om even rustig te kunnen zitten. Daar wachtte ik even en luisterde ik naar de zachte klanken van de radio. Toen het negen uur was en de laatste kiezers en stembureauleden van overdag weg waren, konden we beginnen met het telproces.
Alle stembiljetten lagen op de grond naast de ondersteboven gekeerde containers zodat iedereen een stapeltje kon pakken om uit te vouwen. Iedereen koos een eigen plekje in de zaal waar genoeg ruimte was, en op dat moment was alleen het geritsel van stembiljetten te horen. Nadat die waren uitgevouwen was het de bedoeling om ze te sorteren op partij en te tellen. Dat deden we door in rondjes een route langs de tafels en het podium, waar ook de stembiljetten van een aantal partijen lagen, te lopen. Iedereen nam een stapel voor zijn of haar rekening en noteerde het totaal aantal stemmen wat voor die partij was binnengekomen. Dat werd in het proces-verbaal genoteerd door de voorzitter, die het doorgaf aan de gemeente voor de voorlopige uitslag. Daarna telden we de voorkeursstemmen die vervolgens ook werden genoteerd. Dat was een bevestiging dat het aantal stemmen gelijk was aan het aantal ingeleverde stempassen. We konden de stembiljetten dus in grote witte enveloppen doen. Echter waren er maar drie enveloppen, dus waren we genoodzaakt om de rest van de biljetten in twee grote boodschappentassen te doen. Dit lukte en toen de biljetten en het proces-verbaal in de auto van twee verschillende mensen lagen, waren we klaar en zat onze taak als teller er op en dus konden we iets voor middernacht naar huis.
Evaluatie
Eenmaal thuis had ik genoeg om op terug te blikken. Behalve de financiële beloning vond ik het interessant om eens een kijkje achter de schermen bij de verkiezingen te nemen. Als ik er over nadenk vind ik het best bijzonder dat ik heb mogen meehelpen om de democratie te laten werken. Er hing een niet al te zakelijke sfeer en het voelde echt alsof we het samen als team deden. Er was ook genoeg ruimte voor een moment van rust waar we even wat konden drinken bijvoorbeeld. Om deze redenen zou ik er bij de volgende verkiezingen zeker over nadenken, om mij weer op te geven als teller.
