Να ψηφίσει η αντιπολίτευση τα επιπρόσθετα μέτρα ύψους 3,6 δις;

Ο Τσίπρας τρώει ξύλο -και δικαίως- για τα μέτρα ύψους 5,4 δις που απαιτούνται για το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου. Δεν θα ήταν τόσα αν είχε κλείσει τον Οκτώβριο η αξιολόγηση, όπως ο ίδιος και οι υπουργοί του είχαν υποσχεθεί στο εκλογικό σώμα στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου του 2015.

Ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του επίσης τρώνε ξύλο -και πάλι δικαίως- για το επιπροόσθετο “προληπτικό” πακέτο δημοσιονομικών μέτρων ύψους 3,6 δις που ζητά το ΔΝΤ προκειμένου να μπει με τα κεφάλαιά του στο πρόγραμμα διάσωσης. Το προληπτικό πακέτο παρουσιάζεται από την αντιπολίτευση -ξαναμανά δικαίως- ως “4ο μνημόνιο”, το οποίο θεωρεί προϊόν της κακής διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης Τσίπρα. Στο σημείο αυτό να πούμε ότι αυτό το προληπτικό πακέτο μέτρων αποτελεί και μια εγγύηση εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν θα ξεφύγει δημοσιονομικά, με αντάλλαγμα κάποια διευθέτηση του χρέους σε ορίζοντα 3ετίας-5ετίας.

Τα παραπάνω 10 δις είναι το κόστος της 7μηνης διαπραγμάτευσης Τσίπρα και επίσης αυτά τα 10 δις είναι και το κόστος της απουσίας εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Τσίπρα να υλοποιήσει αυτά που η ίδια έφερε και ψήφισε στη Βουλή ως τρίτο μνημόνιο στις 14 προς 15 Αυγούστου 2015. Αυτό που έχουν επιμελώς ξεχάσει τα κόμματα της ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης είναι ότι ψήφισαν το τρίτο μνημόνιο κι αυτό το ιστορικό γεγονός αποτελεί και αφετηρία ενός προβληματισμού.

Πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσουμε αν θεωρούμε καλό ή κακό που οι εταίροι μας θέτουν ένα μνημόνιο “κάβα”: Ειδικότερα,

i) Το μνημόνιο κάβα είναι κακό: Γιατί στραγγίζει περισσότερο την ελληνική οικονομία, ομολογεί έμμεσα την αποτυχία υλοποίησης των μέτρων, βαθαίνει την εμπλοκή της χώρας στο μνημόνιο μετά το 2018 και τέλος υποθηκεύει τις ενέργειες μιας επόμενης πλην Τσίπρα κυβέρνησης.

ii) Το μνημόνιο κάβα είναι καλό: Γιατί αποτρέπει το ενδεχόμενο να εμφανιστεί μια κυβέρνηση και να αρνηθεί τα συμφωνηθέντα, ενώ μπορεί να αποτελέσει και ως μια εγγύηση της Ελλάδας έναντι των ξένων ότι έχει μπει σ’ έναν μακρύ, επίπονο, αλλά σίγουρο δρόμο από τον οποίο δεν πρόκειται να παραστρατίσει. Περιορίζει στο ελάχιστο την αβεβαιότητα και δεν χρειάζεται πάλι να ζήσουμε την βάσανο μιας επίπονης και μακράς διαπραγμάτευσης.

Κατά τη γνώμη μου το προληπτικό πακέτο μέτρων επί της αρχής είναι ορθό. Λειτουργεί ως “αυτόματος δημοσιονομικός σταθεροποιητής”, κάτι που ισχύει και ως συνταγματική αρχή στο άρθρο 115 του γερμανικού συντάγματος. Απαγορεύει στην όποια αντιπολίτευση να δημαγωγήσει και επιπλέον επιβάλλει και μια υποχρέωση λογοδοσίας εκ μέρους της. Έχει έναν δημοσιονομικό στόχο και πρέπει να εξηγήσει στο εκλογικό σώμα πώς θα τον διατηρήσει εφαρμόζοντας το δικό της πρόγραμμα.

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα: Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Το “προληπτικό πακέτο” των 3,6 δις ήρθε για να μείνει. Ποιος βάζει το χέρι του στη φωτιά ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα τηρήσει στο ακέραιο του δημοσιονομικούς στόχους; Επίσης πιστεύει κανείς ότι αρκεί ο Μητσοτάκης να υποσχεθεί αξιόπιστη και σοβαρή υλοποίηση του μνημονίου για να αποφευχθεί η επιβολή των επιπρόσθετων μέτρων; Σαφώς και όχι, γι αυτό και η αντιπολίτευση πρέπει να πάρει μια περισσότερο υπεύθυνη θέση, πέρα της άρνησης και καταψήφισης αυτής της πρότασης.

Βέβαια θα βγουν εύλογα βουλευτές της αντιπολίτευσης και θα απαντήσουν: “πάλι εμείς θα τους σώσουμε; Και το καλοκαίρι του ’15 δεν ψήφιζε η Αριστερή Πλατφόρμα και κρατήσαμε τη χώρα όρθια εμείς, θα το ξανακάνουμε την άνοιξη του 2016, επειδή αυτή τη φορά υπάρχουν οι “53” του Τσακαλώτου;”

Το εύκολο είναι να λες ότι θα καταψηφίσεις, το δύσκολο όμως είναι να προτείνεις. Αν π.χ. η ΝΔ υποσχεθεί στον ελληνικό λαό ότι θα κάνει τα πάντα για να μην περάσει αυτό το πακέτο και τελικά δεν τα καταφέρει και υποχρεωθεί να το εφαρμόσει, δεν θα έχει μείζον πολιτικό πρόβλημα; Ως πότε μπορεί ο ελληνικός λαός να ακούει ότι δεν θα γίνει με τίποτα αυτό και το “αυτό” τελικά επιβάλλεται στο τέλος; Και τι θα κάνουν και τα υπόλοιπα κόμματα της ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης (όσα θα εκπροσωπούνται στην επόμενη Βουλή), που θα αναγκαστούν να ψηφίσουν μέτρα που σήμερα θεωρούν ότι δεν τους αφορούν (σενάριο αυτοδύναμης ΝΔ μόνο ως απατηλό όνειρο μπορεί να θεωρηθεί αυτή τη στιγμή);

Γι αυτό τόσο η ΝΔ του Μητσοτάκη, όσο και Δημοκρατική Συμπαράταξη, Ποτάμι και Ένωση Κεντρώων πρέπει να βγουν στον ελληνικό λαό και να προτείνουν ένα μίγμα πολιτικής που να τηρεί αυτόν τον δημοσιονομικό στόχο και δεν θα περιλαμβάνουν μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση Τσίπρα και έχουν σαφώς αρνητικό πρόσημο. Κι αυτή η ανάγκη εντείνεται ακόμη περισσότερο και λόγω της περιρρέουσας ατμόσφαιρας “φυγής” του Τσίπρα μέσω παραίτησης, δημοψηφίσματος ή ακόμη και εκλογών.

Καταληκτικά, ναι να φύγει η κυβέρνηση Τσίπρα, αλλά δεν αρκεί μονάχα αυτό. Πρέπει τα κόμματα που διεκδικούν να τον διαδεχθούν να βγουν και να πουν τι θα κάνουν μ’ αυτά που θα αφήσει πίσω του. Καλές προθέσεις, υποσχέσεις περί ικανότητας και καταλληλότητας δεν αρκούν. Η μνημονιακή πραγματικότητα είναι αδηφάγα και θέλει άμεση εγρήγορση και ευθύνη.

Κι αυτή η ευθύνη μεγαλώνει ακόμη περισσότερο σε μια κοινωνία που φλερτάρει περισσότερο με την ιδέα της δραχμής, ασπαζόμενη την στρέβλωση ότι μόνο μέσω αυτής μπορούμε να έχουμε δημοκρατία. Η αποχώρηση του ευρωπαϊκού παράγοντα από την Ελλάδα θα οδηγήσει σε ξέσπασμα του φατριασμού και του κοινωνικού αυτοματισμού, με απρόβλεπτα αποτελέσματα.

Γι αυτό και αυξάνεται και η δυσκολία στα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου να πείσουν τον αποπροσανατολισμένο ελληνικό λαό για την αναγκαιότητα παραμονής στο ευρώ και την υλοποίηση των μνημονιακών δεσμεύσεων. Διαφορετικά, ουδείς μπορεί να πει με σιγουριά το τι θα επακολουθήσει..