Οι ενδιάμεσοι #Nice
Ακόμη ένα τρομοκρατικό χτύπημα, αυτή τη φορά στη Νίκαια της Γαλλίας, θέτει τις αξίες των ανοιχτών δημοκρατικών κοινωνιών σε κίνδυνο. Και δεν είναι το χτύπημα αυτό καθ’ αυτό που αποτελεί το καίριο πλήγμα. Είναι ο φόβος και το μίσος που η πράξη αυτή σκορπά σε πλανητική ακτίνα και, σαν τα θραύσματα μίας ισχυρής βόμβας, τραυματίζει τις αξίες της ελευθερίας, της ανοιχτότητας και της δημοκρατίας με ύπουλο τρόπο.
Οι ανοιχτές κοινωνίες δεν έχουν να αντιμετωπίσουν τον ISIS αλλά το φόβο και το μίσος που καλλιεργείται εντός τους. Αυτός είναι ο πραγματικός εχθρός. Αυτός είναι ίσως ο μοναδικός εχθρός. Και η μάχη μεταξύ ανοιχτών δημοκρατικών κοινωνιών και κλειστών θρησκόληπτων μη ανεκτικών εθνικιστικών ανελεύθερων καθεστώτων δεν γίνεται για να επιλέξουν οι μεν ή οι δε τον κόσμο που θέλουν να ζήσουν -αυτοί το έχουν ήδη κάνει. Γίνεται για να αποφασίσουν αυτοί που στέκονται ενδιάμεσα, αυτοί που σήμερα αμφισβητούν τις κλειστές κοινωνίες στις οποίες μεγάλωσαν. Και εκείνος θα πρέπει να είναι ο πραγματικός στόχος· να μεγαλώσει αυτή η αμφισβήτηση, η αμφισβήτηση στον περιορισμό των ελευθεριών.
Ο ISIS χρησιμοποιεί το φόβο για να βάλει φρένο στις πολιτισμικές απώλειες, από ανθρώπους που πλέον έχουν τη δυνατότητα σε ένα διεθνές περιβάλλον να δουν, να συγκρίνουν και να απορρίψουν τις κλειστές κοινωνίες. Και επιδιώκει το μίσος για να εξισώσει τις ανοιχτές με τις κλειστές κοινωνίες, να σηκώσει τείχη ανάμεσα στους ανθρώπους, στα κράτη, τις φυλές, στο όνομα μίας ιδέας που έχει τη μεγαλύτερη απήχηση στους ‘πελάτες’ που απευθύνεται -και αυτή είναι η θρησκεία.
Διαβάζω σκέψεις ανθρώπων που φοβούνται -δικαίως. Ακούω απόψεις ανθρώπων που μισούν και ζητούν εκδίκηση, ψάχνουν για αντίποινα, πόσο μάλλον όταν οι απώλειες είναι προσωπικές. Όμως για να κυριαρχήσουν οι ανοιχτές δημοκρατικές κοινωνίες θα πρέπει να γίνουν κυρίαρχες οι αξίες τους στους *ενδιάμεσους*, τους ταλαντευόμενους, τους αμφισβητίες. Εκεί δίδεται η πραγματική μάχη των ιδεών.
Και αν έχουν να επιλέξουν μεταξύ 2 φόβων, οι ενδιάμεσοι θα επιστρέψουν στις ρίζες τους. Αν διακρίνουν το μίσος στα μάτια μας, θα κάνουν βήματα πίσω. Αν στερηθούν δικαιωμάτων, θα απογοητευτούν οικτρά. Αν αισθανθούν διαφορετικοί, θα φύγουν.
Δεν είναι εύκολο να νικήσουμε το φόβο ή να απορρίψουμε το μίσος. Είναι τόσο ισχυρά συναισθήματα που πολλές φορές μας καθοδηγούν. Πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό ότι δεν πρέπει να πολεμήσουμε τη φωτιά με τη φωτιά. Για να γίνουν κυρίαρχες οι ανοιχτές δημοκρατικές κοινωνίες, θα πρέπει πρώτα να αποδείξουν τη διαφορετικότητά τους σε σχέση με τις κλειστές κοινωνίες και την ανεκτικότητά τους προς αυτές.
Δεν είναι τα όπλα αυτά που μπορούν να δώσουν μία οποιαδήποτε λύση. Δεν είναι το αίμα αυτό που θα γαληνέψει τις θυμωμένες ψυχές μας και θα αναζωπυρώσει τις αρχές μας. Δεν είναι η μάχη μεταξύ ημών και των τρομοκρατών. Εμάς μάς ενδιαφέρουν οι ενδιάμεσοι. Και πρέπει να βρούμε εκείνα τα ανοιχτά δημοκρατικά εργαλεία που θα αποβάλλουν τον κοινό φόβο από μέσα μας και θα απορρίψουν το μίσος που πάει να τραφεί ανάμεσά μας.
Αν αμυνθούμε, αν προστατέψουμε τις αξίες μας, αν αγωνιστούμε για την ειρήνη, τότε δεν θα έχουμε αφήσει περιθώρια για άλλη επιλογή στους ενδιάμεσους. Και ο φόβος θα πάει απέναντι. Και όλο θα μεγαλώνει. Διότι δεν θα ΄ναι ο ίδιος με τον δικό μας. Θα ΄ναι ο φόβος της απομόνωσης. Και κείνος δε νικιέται από κανέναν άλλο φόβο.
Y.γ.: Το παρακάτω βίντεο είναι από το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι. Περιέχει όλα αυτά τα μηνύματα που χρειάζεται να επεξεργαστούμε και να υιοθετήσουμε απέναντι στους τρομοκράτες.
