Το οικοσύστημα της Κεντροαριστεράς
Πριν από λίγες μέρες, ο τρομερά συμπαθής Γιάννης Ραγκούσης ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας καινούριας πολιτικής πρωτοβουλίας που τοποθετείται πολιτικά στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς/Σοσιαλδημοκρατίας/Προοδευτικής Παράταξης/πρώην ΠΑΣΟΚ/νυν “τι είχαμε τι χάσαμε”.
Δεν είναι η πρώτη τέτοια πρωτοβουλία, ούτε πιθανότατα η τελευταία. Η κριτική που αναμένεται να ακουστεί είναι αρκετά προβλέψιμη, σε βαθμό μανιέρας: “Οι διασπάσεις είναι παιδικές ασθένειες του χώρου, ο καθένας θέλει το δικό του καπετανάτο, γιατί βρε παιδί μου δεν τα βρίσκουν όλοι αυτοί να ξέρουμε τι θα ψηφίσουμε, να δες η δεξιά είναι μαντρί και τελικά τα βρίσκουν”.
Είναι μία δίκαιη κριτική; Απολύτως.
Είναι σαφές ότι οργανωτικά, το μεγαλύτερο έλλειμμα του χώρου είναι η απουσία ενός μεγάλου κόμματος-αναφοράς και ενός προσώπου-αναφοράς. Αυτό ξέρουμε, αυτό εμπιστευόμαστε, αυτό μας λείπει. Θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι εύλογα, όλες οι παρόμοιες κινήσεις φιλοδοξούν να καλύψουν αυτή την απουσία. Το πρόβλημα είναι ότι φαινομενικά αποσκοπούν στο να κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά: Να γίνουν κόμματα με στόχο τη συμμετοχή στις κεντρικές εκλογές και στη συνέχεια την άσκηση εξουσίας. Και ο ιδρυτής/ηγέτης τους να γίνει αυτό το πρόσωπο.
Είναι όμως και μία παρωχημένη κριτική; Πιθανόν ναι.
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ένα σωρό δουλειές που πρέπει να γίνουν μέχρι να φτάσουμε εκεί.
- Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα πειστικό λόγο ύπαρξης. Ποιούς εκπροσωπούμε, ποιούς αντιμαχόμαστε. Τι διαφορετικό φέρνουμε στο πολιτικό σύστημα. Να πούμε την απαγορευμένη λέξη; Αφήγημα. Το ρόλο που συνήθως παίζουν οι όμιλοι πολιτικού προβληματισμού.
- Πρέπει να δημιουργήσουμε μία βάση υποστηρικτών, εθελοντών, στελεχών, ακτιβιστών, ανθρώπων που είναι πρόθυμοι να υποστηρίξουν και να προωθήσουν παραπέρα το λόγο ύπαρξης, το στόρι. Το ρόλο που συνήθως παίζουν οι κινηματικές ομάδες, είτε διαδικτυακά, είτε σε επίπεδο grassroots, είτε και τα δύο ταυτόχρονα.
- Πρέπει να δημιουργήσουμε δομές για την καλύτερη δυνατή τεκμηρίωση, επιστημονική και επικοινωνιακή, των αιτημάτων, των θέσεων, των πραγμάτων που εν τέλει θέλουμε να πετύχουμε. Το ρόλο που συνήθως παίζουν τα think tanks, οι ομάδες πίεσης και τα advocacy groups.
- Πρέπει να μάθουμε να κερδίζουμε εκλογές. Αυτό το ρόλο μπορούν να έχουν εξειδικευμένες και επαγγελματικά προσανατολισμένες ομάδες που αξιοποιούν συνδυαστικά τη δουλειά όλων των παραπάνω σε μία εκλογική διαδικασία.
- Και τέλος, τα αιτήματα πρέπει να γίνουν πράξη. Αυτός είναι ο, αυτονόητος, ρόλος των κομμάτων, να ασκήσουν εξουσία. Και όλα τα περιφερειακά κομμάτια πρέπει να εργάζονται προς αυτή την κατεύθυνση.
Όλες αυτές οι λειτουργίες (και οι απίθανα πολλές εξειδικεύσεις τους) ήταν μέχρι πρότινος αποκλειστική ευθύνη του μεγάλου κόμματος-αναφοράς. Η συγκέντρωση αυτή απέτυχε καθως καμία από τις επιμέρους λειτουργίες δεν προχώρησε σε ικανοποιητικό επίπεδο. Έγιναν λίγο απ’όλα, λιγότερο καλά απ’ότι θα μπορούσαν να γίνουν. Έχει όμως ακόμα νόημα, σε μία κοινωνία που εξειδικεύεται ολοένα και περισσότερο, να μην υπάρχει ένας μεγαλύτερος καταμερισμός εργασίας στην πολιτική; Αντί να ψάχνουμε το κόμμα-αναφορά και τον ηγέτη που θα μας συνεπάρει, μήπως θα έχει νόημα να ανοίξουμε την πολιτική διαδικασία σε περισσότερους δρώντες, να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα της κεντροαριστεράς, μια νέα πολιτική αρχιτεκτονική περισσότερο αποκεντρωμένη και ανοιχτή;
Μέσα σ’ένα τέτοιο οικοσύστημα, πρωτοβουλίες όπως του Γιάννη Ραγκούση είναι περισσότερο από ευπρόσδεκτες. Αρκεί να βρει τη δική της niche θέση κάτω από τον ήλιο.
Μέσα σ’ενα τέτοιο οικοσύστημα, έχω την αίσθηση ότι ακόμα και η πιθανότητα δημιουργίας ενός κόμματος to rule them all και ενός αντίστοιχου προσώπου, θα αυξηθεί σημαντικά.
