Το σπίρτο αλήθειας του Παπακωνσταντίνου

Νιώθω χαρούμενος που βλέπω τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου ξανά να τοποθετείται δημόσια. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι εκδόθηκε το βιβλίο του με τίτλο “Game Over” (η ανάγνωση του οποίου για να είμαι ειλικρινής είναι περίπου στη μέση), αλλά και το γεγονός ότι το Ειδικό Δικαστήριο τον Απρίλιο του 2015 απένειμε δικαιοσύνη για την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, μια υπόθεση που -κατ’ εμέ πάντα- ήταν μια προσπάθεια καταδίκης του υπουργού και της κυβέρνησης που έφερε το πρώτο μνημόνιο τον Μάιο του 2010.

Παρακολουθώντας τον τρόπο που απαντούσε ο πρώην ΥΠΟΙΚ στον Αντώνη Σροϊτερ και κρίνοντας την επιχειρηματολογία που εκείνος επιστράτευσε, έβγαλα δύο απλά συμπεράσματα: α) αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί εύκολα να πει ψέμματα (κάτι που είχα καταλάβει και από την αγόρευσή του στην Προανακριτική επιτροπή για την λίστα Λαγκάρντ) και β) ότι τα επιχειρήματα-στοιχεία που ο ίδιος επικαλείται ξεδιαλύνουν έναν προς ένα τον μύθους που καλλιεργήθηκαν στην πολύπαθη χώρα μας από το 2010. Αρκεί όμως ο δέκτης αυτών των μύθων να έχει διάθεση να ακούσει, δίνοντας παράλληλα χρόνο στο συνομιλητή του να μιλήσει.

Αυτό με κέρδιζε πάντα στον Παπακωνσταντίνου: το ότι δηλαδή ένας κατ’ εξοχήν τεχνοκράτης άνθρωπος μπορεί να μιλήσει απλά και κατανοητά τη γλώσσα της αλήθειας, δίχως να έχει την ανάγκη απόδειξης κάποιας αυθεντίας, δίχως να επιδιώκει να υψώσει δασκαλίστικα το δάκτυλο, δίχως να αντιμετωπίζει τον συνομιλητή ως κάτι το υποδεέστερο. Κι όλα αυτά δίχως να υποβιβάζεται ή να εκφυλίζεται το περιεχόμενο των λεγομένων του, τα οποία ίσα ίσα εμπεδώνονται και αναδεικνύονται ακόμη περισσότερο.

Σκοπός της χθεσινής συνέντευξης δεν ήταν να πείσει εμένα για το έγινε το 2010 ή στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ. Τα συμπεράσματά μου είναι διαμορφωμένα, μετά από καιρό προσωπικής αναζήτησης. Σκοπός της χθεσινής συνέντευξης ήταν να την δουν όλο και περισσότεροι τηλεθεατές που θεωρούν ακόμη και σήμερα την κυβέρνηση Παπανδρέου καταστροφική, αν όχι προδοτική. Κι αυτό πρέπει να είναι μια παρακαταθήκη, γιατί δεν μπορεί η περίοδος 2009–2011 να θεωρείται μια μαύρη στιγμή και μια μαύρη τρύπα της ιστορίας.

Ο άνθρωπος αυτός μπήκε στον κόπο και έγραψε ένα βιβλίο το οποίο πρέπει να διαβαστεί από όσο γίνεται περισσότερους, εξάλλου είναι ο πρώτος Έλληνας πολιτικός εκείνης της ταραγμένης περιόδου που γράφει για τότε. Μαζί μ’ αυτό, κάθε άνθρωπος που ψάχνει απαντήσεις θα πρέπει να κάνει έναν δικό του κόπο και πέρα από το βιβλίο να ακούει σε κάθε ευκαιρία και όποτε διατυπώνεται και την άποψη του πλέον πετυχημένου (κατά την ταπεινή μου γνώμη) ΥΠΟΙΚ της κρίσης (χωρίς αυτό να απαλλάσσει εκείνον από ορισμένα λάθη).

Αυτή είναι η μοίρα εξάλλου της “αλήθειας” που ο ίδιος κομίζει σ’ έναν καθημαγμένο δημόσιο διάλογο από το ψέμα, τη συνθηματολογία, τον λαϊκισμό και την μετριότητα και ευτυχώς που ο Παπακωνσταντίνου ως πρώην πλέον πολιτικός τροφοδοτεί ένα παράδειγμα που ξεπερνά αυτά τα κριτήρια. Η μοίρα αυτής της αλήθειας είναι να ερευνάται, κάτω από τις πλέον αντίξοες για τον ορθολογισμό συνθήκες και ο Παπακωνσταντίνου, με το παράδειγμά του δίνει δύο σπίρτα αλήθειας, σε όσους θέλουν φυσικά να τα παραλάβουν:

Το ένα σπίρτο έχει να κάνει με το αφήγημα εκείνης της περιόδου και τη συνειδητοποίηση του τι μας έφερε πραγματικά εδώ. Το άλλο σπίρτο έχει να κάνει με το πώς μπορεί να σταθεί κανείς στον δημόσιο διάλογο και πώς μπορεί με επιχειρήματα, συγκρότηση και ταπεινότητα ακόμα και τον πλέον δύστροπο συνομιλητή.

Έκαστο σπίρτο μόνο του δύσκολα μπορεί να διαλύσει τον σκοταδισμό που μας περιβάλλει. Δύο μαζί όμως κάτι περισσότερο μπορούν να κάνουν..