Το τσουβάλιασμα, το μπουρδούκλωμα και η αυτοπαγίδευση..
Έχουμε φτάσει αισίως στις 19 Ιανουαρίου και ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος για το πότε θα κλείσει (αν κλείσει) η β’ αξιολόγηση και η χώρα ακολουθεί το τρίπτυχο “τσουβάλιασμα-μπουρδούκλωμα-αυτοπαγίδευση” της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η οποία είτε δεν ξέρει τι θέλει, είτε ξέρει τι θέλει και δεν μπορεί να το πει στους ευρωπαίους και σε μας.
Και ενώ ο δημόσιος διάλογος κυριαρχείται από την de facto “εθνικοποίηση” του ΔΟΛ από τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω Μουλόπουλου, βγαίνει σήμερα η πληροφορία από την γερμανική εφημερίδα Handelsblatt ότι το Βερολίνο, δηλ ο Σόιμπλε, εκπονεί ένα προσχέδιο παραλλαγής του τρίτου μνημονίου χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ σ’ αυτό, πληροφορία που ενώ έπρεπε να έχει προκαλέσει ενθουσιασμό στην κυβέρνηση, μάλλον προκαλεί πανικό, συνειδητοποιώντας, για ακόμη μια φορά αργά, τους παιδαριώδεις και εντέλει ολέθριους για την χώρα χειρισμούς της.
Ξέρουμε όλοι ότι η κυβέρνηση πουλάει μαγκιά καθυβρίζοντας το ΔΝΤ από το πρωϊ μέχρι το βράδυ, θέλοντας μ’ αυτόν τον τρόπο να χαϊδέψει τις αρνητικές προκαταλήψεις της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων, που θεωρούν το ΔΝΤ τον εκπρόσωπο του κακού στη Γη. Άσχετα βέβαια που το ΔΝΤ διαχρονικά όχι μόνο έχει κάνει εξυπηρετήσεις στην ελληνική κυβέρνηση (έχουμε ξεχάσει π.χ. ότι η Λαγκάρντ δέχθηκε το καλοκαίρι του 2015 το τσουβάλιασμα των χρωστούμενων δόσεων από το 2ο πρόγραμμα, παρά του ότι αυτό εξελήφθη ως χρεοκοπία) αλλά διατυπώνει και θέσεις που ευνοούν την Ελλάδα (όπως π.χ. πλεόνασμα αντί του 3,5% στο 1,5% και ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους).
Αν το πράγμα είχε μείνει μόνο σε μια φαιδρή και στο πλαίσιο εσωτερικής κατανάλωσης κριτική, ίσως δεν θα μας απασχολούσε και τόσο. Ωστόσο τα γεγονότα αρχίζουν και αποκτούν μια ανεξέλεγκτη δυναμική ή για να το πούμε αλλιώς ο Σόιμπλε πάλι δείχνει να είναι ένα βήμα μπροστά από την κυβέρνηση, η οποία αγκομαχά τώρα κατά τα φαινόμενα να μαζέψει τα ασυμμάζευτα, με τον χρόνο πλέον να πιέζει σε βάρος της, με την εκλογολογία να μην έχει φύγει καθόλου από το τραπέζι.
Πώς βρέθηκε πάλι πίσω η κυβέρνηση από τις εξελίξεις; Πώς βρέθηκε πάλι να πλησιάζει στο παραένα; Γιατί για ακόμη μια φορά η χώρα να οδηγείται ακόμη μια φορά σ’ ένα θρίλερ, πιστεύοντας ενδόμυχα ότι την τελευταία στιγμή κάτι θα γίνει, κάτι θα συμφωνήσουμε, κάτι θα πάρουμε και κάπως θα πορευτούμε; Η απάντηση ίσως κρύβεται στο τρίπτυχο του τίτλου, προσπαθώντας να βάλει τα πράγματα σε μια λογική σειρά. Ειδικότερα:
Το τσουβάλιασμα: Με άλλα λόγια ότι ο Σόιμπλε με το ΔΝΤ είναι ένα, με την χονδροειδή ανάλυση ότι επειδή ο Σόιμπλε θέλει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, εμείς για να του τη σπάσουμε και να το παίξουμε αντάρτες του γλυκού νερού πρέπει να βγούμε και να πούμε ότι δεν το θέλουμε. Τι και αν Σόιμπλε και ΔΝΤ πλακώνονται για πλεονάσματα και το χρέος; Εμείς δεν θέλουμε το ΔΝΤ, επειδή δεν το θέλει ο Σόιμπλε, για να του κάνουμε τη ζωή δύσκολη! Γιατί στο Γερμανικό Κοινοβούλιο δεν εισηγήθηκε και πέρασε ο Σόιμπλε την υπερψήφιση τριών μνημονίων, αλλά κάποιος άλλος! Λες και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ δεν θα επεξεργαστεί εναλλακτικές. Εδώ μέχρι και πλάνο για μας βγάλει από το ευρώ εκπόνησε ο Σόιμπλε, δεν θα εκπονούσε ένα plan b για το ενδεχόμενο αποχώρησης του ΔΝΤ από το πρόγραμμα; Αιτιάσεις ότι ο Σόιμπλε επιδιώκει μια ολιγομελή ευρωζώνη ή ότι οι εμμονές απέναντι σε πρόσωπα συχνά μπορεί να μπερδεύονται με την χώρα έχουν βάση, αλλά από την άλλη η κυβέρνηση με τους χειρισμούς της το μόνο που κάνει είναι να εξυπηρετεί τον ίδιο τον Σόιμπλε. Και η αόριστη ταύτισή του με το ΔΝΤ κάτω από τη φράση καραμέλα “ακραίοι κύκλοι των δανειστών” όχι μόνο διευκολύνουν τον ίδιο, αλλά ενδεχομένως και τον Τραμπ, που θα ήθελε την απαγκίστρωση του ΔΝΤ από την “προβληματική” Ευρώπη. Αντί η κυβέρνηση να κάνει τη ζωή του Σόιμπλε δύσκολη με το να επιθυμεί την παραμονή του Ταμείου στο πρόγραμμα, εκείνη διευκολύνει τον ίδιο, αλλά και τις χώρες μέσα στο Ταμείο που θεωρούν ότι για την Ελλάδα έχουν γίνει ήδη πάρα πολλά.
Το μπουρδούκλωμα: Για ακόμη μια φορά η κυβέρνηση έπαιξε με το χαρτί ενός “απαλού εκβιασμού”, εξαρτώντας για ακόμη μια φορά τη τήρηση των μνημονιακών δεσμεύσεων που η ίδια υπέγραψε από έναν τρίτο παράγοντα. Το 2016 προσπάθησε να συνδέσει το προσφυγικό με το μνημόνιο, κίνηση που έπεσε στο κενό, τώρα προσπαθεί να συνδέσει το μνημόνιο με τον εκλογικό κύκλο του 2017, που ανοίγει τον Μάρτιο στην Ολλανδία, περνά τον Απρίλιο και τον Ιούνιο από την Γαλλία και καταλήγει τον Σεπτέμβριο στη Γερμανία. Αντί η κυβέρνηση να κλείσει παστρικά τις δουλειές της μέσα στο 2016, προστατεύοντας τον εαυτό της μέσα στο αβέβαιο 2017, επέλεξε να προβάλει για ακόμη μια φορά το επιχείρημα του “trouble-maker”, λέγοντας έμμεσα ότι: “για να μην σας οδηγήσουμε σε περαιτέρω αναστάτωση μέσω εκλογών, κάντε μας τα χατίρια, για να μην έχετε ακόμη μια σπίθα αποσταθεροποίησης”.
Ο trouble-maker όμως βλέπει ότι οι κουτοπονηριές του να μην βγαίνουν. Κι όλα αυτά σε βάρος του, καθιστάμενος έρμαιο των εξελίξεων και όχι ψύχραιμος παρατηρητής. Ευθύνεται η ΕΕ που δεν μπορεί να αποσυνδέσει τη λήψη των αποφάσεών της από τους πολιτικούς συσχετισμούς, αλλά εδώ δεν μιλάμε για εκλογές στην περιφέρεια της ΕΕ, αλλά στον πυρήνα της, στην Γαλλία και την Γερμανία, τα αποτελέσματα των οποίων θα διαμορφώσουν την πορεία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος από τώρα μέχρι και το 2021, εν μέσω brexit, προεδρίας Τραμπ και βεβαίως του Πούτιν. Η κυβέρνηση δεν δείχνει να καταλαβαίνει ότι μόνη της δεν μπορεί να προκαλέσει αστάθεια, αλλά μπορεί κάλλιστα να παρασυρθεί απ’ αυτήν, αν έχει άλυτα τα προβλήματά της. Ουδείς μπορεί να γνωρίζει ποιες θα είναι οι τελικές διευθετήσεις της β’ αξιολόγησης, ουδείς μπορεί να προδικάσει αν το τέλος των μνημονίων για την Ελλάδα θα σημάνει και το τέλος της κρίσης ή το τέλος της παρουσίας μαςστο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Κι όλα αυτά γιατί η κυβέρνηση φρόντισε να αυτοπαγιδευτεί με μοναδική μαεστρία.
Η αυτοπαγίδευση: Η μονομέρεια έναντι του Σόιμπλε και του Ταμείου και η μονομερής ενέργεια παροχής του εφάπαξ βοηθήματος στους συνταξιούχους εγκλώβισε την κυβέρνηση στο εξής δίλημμα: “είτε τώρα μέτρα με το ΔΝΤ, είτε μετά τον Σεπτέμβριο νέο μνημόνιο του Σόιμπλε”. Ουδείς μπορεί να πιστέψει ότι η κυβέρνηση παραδόθηκε εμμέσως στην “Γερμανική Ευρώπη” που η ίδια υποτίθεται ότι ξορκίζει! Διώχνοντας το ΔΝΤ, ουσιαστικά η Ελλάδα χάνει την “αντιπολίτευση” της έναντι του Σόιμπλε. Γιατί ας μην γελιόμαστε, ουσιαστική αντίσταση στον Σόιμπλε κάνουν οι Ντράγκι και ΔΝΤ και όχι ο Τσίπρας και η θνήσκουσα ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Ο Σόιμπλε και το Βερολίνο δεν αντέχουν την ποσοτική χαλάρωση του Ντράγκι και τις θέσεις του ΔΝΤ για τα πλεονάσματα και το χρέος. Και η κυβέρνηση τι κατάφερε να πετύχει με τις τσάμπα κορώνες της; Να κινδυνεύει να χάσει και τα τρία παραπάνω πλεονεκτήματα! Και το πιο τραγικό ακόμα; Να καμαρώνει για την υπεραπόδοση των εσόδων του 2016, αδειάζοντας όχι μόνο τον εαυτό της, αλλά και επιβεβαιώνοντας τους ευρωπαίους και τον Σόιμπλε ότι το πρόγραμμα λιτότητας αποδίδει!
Μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα γίνει αν η Ελλάδα δεν καταφέρει να μπει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, όχι μόνο επειδή δεν θα έχει κλείσει η αξιολόγηση, αλλά επειδή δεν θα “παίρνει” τον Ντράγκι να τη συνεχίσει (λόγω ανόδου του πληθωρισμού στην ευρωζώνη που απεχθάνονται οι Γερμανοί, αλλά και είναι καταστατική υποχρέωση της ίδιας της ΕΚΤ); Μπορεί κανείς επίσης να φανταστεί τι θα γίνει αν τελικά όντως το ΔΝΤ αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα; Πολύ απλά η Ελλάδα θα χάσει το “πιστοποιητικό φερεγγυότητας” του χρέους της προς τον έξω κόσμο, στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι ένα εσωτερικό πρόβλημα των Ευρωπαίων που δεν επιδέχεται γιατρειάς. Το ΔΝΤ μπορεί να πει κάποιος είναι το “παράθυρο” της χώρας προς τον έξω κόσμο, η παρουσία του λειτουργεί εγγυητικά για τις αγορές. Αν το ΔΝΤ αποχωρήσει από την Ελλάδα, ποιος μπορεί στα σοβαρά να πιστεύει ότι η Ελλάδα θα βγει στις αγορές το καλοκαίρι του 2018; Επίσης ποιος εγγυάται ότι δεν θα προκύψει μια νέα κρίση στην ΕΕ, την επαύριο του εκλογικού κύκλου;
Γι αυτό η Ελλάδα και το πολιτικό σύστημα κινδυνεύει να βρεθεί επί ξύλου κρεμάμενη, περιμένοντας την ετυμηγορία των ισχυρών για το μέλλον της. Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα και για να ξεφύγει η Ελλάδα από την παγίδα που φόρτωσε η ίδια τον εαυτό της θα πρέπει με απλά λόγια:
Α) Να κλείσει την αξιολόγηση πάση θυσία τον επόμενο μήνα. Αν δεν τα καταφέρει, οφείλει να παραιτηθεί και να προκύψει μια άλλη κυβέρνηση είτε από την παρούσα Βουλή, είτε μέσω εκλογών με εθνικό στόχο την απεμπλοκή από τα μνημόνια το καλοκαίρι του 2018.
Β) Ακόμη και να κλείσει η αξιολόγηση να ετοιμάσει εδώ και τώρα ένα δικό της “εσωτερικό μνημόνιο”, με μακρά λίστα γενναίων μεταρρυθμίσεων, το οποίο θα προσκομίσει στις διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα, αν και όποτε αυτό υπάρξει. Η Ελλάδα δεν πρέπει να περιμένει να διαπραγματευθεί όρους που θα της προτείνουν οι δανειστές την ύστατη ώρα και υπό την απειλή χρεοκοπίας. Αντίθετα, πρέπει οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις (αν όχι όλες, εκείνες που έχουν μεταρρυθμιστικό προσανατολισμό) να εκπονήσουν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που θα είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμο να παρουσιαστεί, προλαβαίνοντας τα όποια plan b μπορεί να επεξεργάζονται το Βερολίνο ή οι Βρυξέλλες.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι το μνημόνιο εφευρέθηκε για να μας δοθεί χρόνος να αλλάξουμε εμείς, όχι για να εδραιώσουν κάποιοι την εξουσία τους στο εσωτερικό. Αν δεν αλλάξουμε εδώ και τώρα μυαλά και δεν σοβαρευτούμε, δεν θα είναι μόνο το ΔΝΤ που θα αποχωρήσει από την Ευρώπη, αλλά και η Ελλάδα..
