Υπάρχει χρόνος για τον νέο εκλογικό νόμο
Η είδηση περί αποχής της Χ.Α. από την ψηφοφορία για τον νέο εκλογικό νόμο, όχι μόνο αποτέλεσε ράπισμα σε νοοτροπίες, όπως π.χ. του Προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση, που δεν είχαν πρόβλημα η απλή αναλογική να ισχύσει στις επόμενες εκλογές με νεοναζιστικές ψήφους, αλλά ενταφίασε και τον μικροκομματικό σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου, το οποίο επεδίωκε από τις επόμενες κιόλας εκλογές να ισχύσει η απλή αναλογική, με σκεπτικό που εν πολλοίς έχει εκτεθεί στο δημόσιο διάλογο.
Μ’ αυτό το τρόπο η δημοκρατία νίκησε (μιας και έστω αυτή την πρόταση απλής αναλογικής στηρίζει μια δημοκρατική πλειοψηφία) και επικοινωνιακά ο Τσίπρας υπέστη μια πρώτη ήττα, με τη Βουλή για πρώτη φορά να μην του κάνει το χατίρι. Πλέον, η έναρξη ισχύος της απλής αναλογικής μετατίθεται για τις μεθεπόμενες εκλογές ή και στις καλένδες, από τη στιγμή που η ΝΔ έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι με το που γίνει κυβέρνηση, θα επαναφέρει το καθεστώς της ενισχυμένης αναλογικής.
Επιπλέον, επανέρχεται το πολιτικό σύστημα σε μια κατάσταση ηρεμίας-ισορροπίας, μετά από την αχρείαστη περιδίνηση και ταλαιπωρία που προκάλεσε η πρωτοβουλία της κυβέρνησης. Βέβαια η απλή αναλογική θα αποτελέσει νόμο του κράτους, αλλά όχι και τέκνο του πολιτικού συστήματος. Γι αυτό πρέπει τώρα που τελειώσαν οι αυταπάτες των 200 ψήφων κάτι να γίνει κι αυτή τη φορά στα σοβαρά.
Το αίτημα του ΠΑΣΟΚ για δίμηνη αναβολή ψήφισης του νομοσχεδίου είναι εύλογο. Όπως εύλογες είναι οι τροπολογίες που κατέθεσαν ΝΔ και Ποτάμι για κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών και της ψήφου του απόδημου. Όπως υπό συζήτηση θα μπορούσε να τεθεί και το όριο εισόδου στη Βουλή ενός κόμματος, όπως επιθυμεί το ΚΚΕ. Με άλλα λόγια, θα μπορούσε ο επόμενος εκλογικός νόμος που θα ψηφίσει η Βουλή να μην είναι προϊόν θέλησης μιας κυβέρνησης, αλλά προϊόν διαλόγου και απόφασης μιας ευρείας διακομματικής πλειοψηφίας της Βουλής, πολύ πάνω από τις 200 ψήφους.
Το διάστημα που ακολουθεί πρέπει να είναι διάστημα περίσκεψης και διαλόγου όλων των δημοκρατικών δυνάμεων, όπου η καθεμιά θα καταθέσει τις δικές της προτάσεις, αποτέλεσμα των οποίων θα είναι η κατάθεση ενός γενναίου νομοσχεδίου που θα περικλείει τα σκεπτικά και τις παραδόσεις κοινοβουλευτικών κομμάτων και μη. Ένας εκλογικός νόμος που θα προβλέπει την απλή αναλογική, αλλά και το διπλό σύστημα μονοεδρικών και πολυεδρικών περιφερειών, όπου σ’ αυτή την περίπτωση έχει νόημα ενδεχόμενη συζήτηση για μείωση του ορίου εισόδου στη Βουλή, προκειμένου ένα κόμμα να εκλέγει έναν αριθμό βουλευτών στις ευρείες περιφέρειες. Ένας εκλογικός νόμος που θα ξεκαθαρίζει οριστικά και δίκαια την ψήφο των αποδήμων και των εφήβων, ένας εκλογικός νόμος που θα προσπαθήσει να θεραπεύσει τις χρόνιες και αναπαραγόμενες παθογένειες του πολιτικού συστήματος.
Όπως βρέθηκε μια ευρύτατη πλειοψηφία που κράτησε την χώρα στο ευρώ τον Αύγουστο του 2015, έτσι και τώρα πρέπει να βρεθεί μια αντίστοιχη πλειοψηφία που θα φτιάξει επιτέλους κανόνες του παιχνιδιού κοινά σεβαστούς. Είναι διαφορετικό ένας εκλογικός νόμος να περνά με μια πλειοψηφία 179 βουλευτών, με αποσπασματικό διάλογο και προβληματικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες και είναι άλλο να ψηφιστεί ένας εκλογικός νόμος από 250 και πλέον βουλευτές, μετά από ανοιχτό δημόσιο διάλογο και υποδειγματικές διαδικασίες.
Μόνο μ΄αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί το εκλογικό σώμα να αρχίσει να ξανά-εμπιστεύεται δειλά δειλά το πολιτικό σύστημα, βλέποντάς το να αυτοδεσμεύεται από τους κανόνες που το ίδιο παράγει, σ’ ένα θέμα που είναι πολύ εύκολο να παρεισφρήσει το ιδιοτελές κομματικό συμφέρον.
Απαιτείται χρόνος λοιπόν και υπέρβαση κατεστημένων νοοτροπιών. Ο χρόνος μοιάζει να είναι σύμμαχος των πολιτικών δυνάμεων, το ζητούμενο είναι να κάνουν εχθρό τον πελατειασμό και την μικροκομματική νοοτροπία. Θα μπορέσουν;
