Büyük veri ve kullanıcı deneyimi

Furkan Açıkgöz
FA.UX
Published in
3 min readNov 24, 2014

uxzone.co adındaki yeni hizmetimden kullanıcı deneyimi konularında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Şubat 2021

Uzun zamandır kafa yorduğum konulardan biri büyük veri nasıl kullanıcının faydasına dönüştürülür ve kullanıcıya daha kolay sipariş verme, satın alma deneyimleri yaşatılır.

Öncelikle büyük veri nedir bir hatırlayalım?

Büyük veri; toplumsal medya paylaşımları, ağ günlükleri, bloglar, fotoğraf, video, log dosyaları vb. gibi değişik kaynaklardan toparlanan tüm verinin, anlamlı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş biçimine denir. — wiki

Anlatmak istediğim konu tam da “verinin, anlamlı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş biçimi” kısmını kapsıyor.

Bunun için bir senaryo hazırladım.

yemeksepeti.com’da büyük veri nasıl kullanılır?” için bir kullanıcı personası;

Kullanıcı: 4 yıldır yemeksepeti müşsterisi olan 24 Yaşında Şişli’de yaşayan bir erkek. Ve Davutpaşa’da bir adres daha ekli bu da iş adresi.

Beslenme alışkanlıkları: 60% ev yemekleri 30% fast-food 10% da diğer kategoriler.

Sipariş verme sıklığı/zamanı: Haftada 2 gün öğlen saatleri 4 gün de akşam 18–21 saatleri arasında.

Mekanlar hakkında bilgi: Yorum yazıp ve hız-servis-lezzet puanları veriyor.

Bu dört başlık yemeksepeti.com’un benim hakkımda öğrenebileceği en temel bilgiler. Kim olduğum ve nerelerden sipariş verdiğim lokasyon konusunda çok kıymetli veriler. Hangi restauranttan ne tarz siparişler veriyorum ve ne sıklıkta tekrar ediyor verisi de ayrıca önemli. Ve son olarak mekanlar ile ilgili bıraktığım yorumlar. Bunlardan lezzet düşkünü müyüm? Yoksa siparişim hızlı olsun da nasıl olursa olsun mu diyorumu az buçuk anlaşılabilir.

Gelin bu bilgiler ile web/mobil/mailing taraflarında neler yapılabilir bir düşünelim!

  • Davutpaşa’da öğlen yemeği vaktine yakın ve beslenme alışkanlığıma uygun yeni bir mekanı mail atıp cep telefonuma bildirim gönderebilir.

Hey Furkan Davutpaşa’da ki Efsane Dürüm tam sana göre!

  • Sipariş vermek için web de yada mobil de gezinirken ortalama sipariş verdiğim zamandan daha fazla zaman geçirmişsem belli ki karar verememişim. Bir bildirim ile bana dokunabilir ve sipariş vermemde kolaylık sağlayabilir.

Karar veremedin mi? Beyaz Lokanta’nın yemekleri lezzet konusunda 10 numara. Denemeye değer!

  • Bir önceki siparişim akşam saati beni çok bekletti ve bir saatte geldi. İşte beni etkileyecek bir başka bildirim;

Akşam yemeğini geç yemeni biz de istemeyiz.
Beşiktaş Chicky çok hızlı bilgine ;)

Büyük veri işlenerek; zaman, mekan, yemek türleri, sipariş verme alışkanlıkları üzerinde yüzlerce farklı kullanıcı deneyimi sunulabilir.

  • Hatta bu olayı daha da abartıp facebook login ve yer bildirimleri ile ilgili bir senaryo daha yazmak istiyorum. Son iki haftada spor salonunda beş kez yer bildirim yapmışım. Graph api ile yer bildirimlerine erişmek mümkün.

Şu ara spora çok vakit harcıyorsun. Food Station’dan düzenli spor yapanlara 20% indirim var!

Bu örnekler ile büyük veriyi işleyerek nasıl kullanıcı faydasına yönelik işler yapılabilir anlatmak istedim.

Fakat yemeksepeti.com büyük veriyi işleyip bu denli kullanıcı odaklı kullanmıyor. Ne yazık ki henüz bunu yapmıyor. Gelen maillerin başlıklarına bir bakacak olursak;

yemeksepeti.com mail başlılları
  • Kocaeli’de bir lahmacun dükkanının reklamı var fakat ben hiç Kocaeli’den sipariş vermedim,
  • İkincisi %50 indirimli diyor fakat siparişimlerimin %95 i tek kişilik,
  • Perşembe günü gerçekten en sık sipariş verdiğim gün mü? Emin değilim,
  • “Maça aç karnına çıkma” diyor fakat futbol ile ne kadar ilgili olduğumu bilmiyor.

Umuyorum yakın gelecekte bu kıymetli verileri işleyerek daha kullanıcı odaklı bir servis olacaktır.

Kullanıcı deneyimi, büyük veri gibi konular ülkemizdeki web siteleri için yeni yeni önem kazanıyor. Ve bunu uygulamak, faydalı hale dönüştürmek pek de kolay sayılmaz. Kendi iş deneyimlerimden de bunu biliyorum.

Büyük veri ve kullanıcı deneyiminin önemine google aramaları tarafında bakacak olursak “big data and user experience” araması yaklaşık 90+ milyon sonuç veriyor.

Yakın gelecekte web siteleri kullanıcılarına bu derece dokunur hale gelecek bunula ilgili aşağıda şahane bir video var.

@OgilvyOne’ın hazırladıığı “büyük veri hayatı nasıl kolaylaştırır videosu”

Yazının bu kısmına kadar okuma zahmetinde bulunanlara teşekkür ederim.

Ve kullanıcı deneyimi&büyük veri derinliklerine doğru birkaç link daha;
http://research.microsoft.com/en-us/projects/bigdataux/
http://www.businessinsider.com/the-role-of-uiux-in-the-big-data-revolution-2011-2
http://www.ericsson.com/research-blog/data-knowledge/combining-user-experience-big-data/
http://adayinbigdata.com/
http://uxmag.com/articles/design-for-experience-bringing-order-to-big-data

Yazıyı beğendiyseniz paylaşabilirsiniz. Yorum ve eleştirilerinizi dinlemekten memnuniyet duyarım.

Twitterdan beni takip edebilirsiniz @furkanacikgoz

--

--