3 Leugens over brainstormen
Mijn dochtertje vertelde dat ze op school had leren brainstormen. Fantastisch dat zo’n belangrijke vaardigheid al op jonge leeftijd aangereikt wordt. Wel jammer dat ze op haar school de drie klassieke brainstormfouten maakten: geen kritiek, meer is beter, gekker is beter.
Het doel van brainstormen is het bedenken van oplossingen voor een probleem, waarbij je gebruik maakt van een groep mensen om kennis te delen en elkaar te prikkelen. Het werkt dus beter in een groep dan alleen. De kunst van goed brainstormen bestaat er in om in zo kort mogelijke tijd een of enkele ideeën te bedenken van zo hoog mogelijke kwaliteit. Creatieve geesten hebben veel goede en minder goede regels bedacht om de opbrengst van de brainstorm te verbeteren. Drie daarvan zijn blatante leugens. Ik leg uit waarom.
Leugen 1: Meer is beter
Wat heb je liever: twee bruikbare ideeën of honderd onzin-ideeën? Ik begrijp wel dat iemand deze regel een keer bedacht heeft. Veel mensen zijn geneigd om vast te houden aan het eerste idee dat in ze opkomt dat goed genoeg is. Dat is een gemiste kans: vaak is er met weinig moeite iets te bedenken dat nog net wat beter is. Even de breedte opzoeken, wat alternatieven op een rij, dat betaalt zich snel terug. Maar deze regel schiet totaal door! Een goede brainstorm heeft focus. Bovendien zie je door de bomen het bos niet meer als je echt veel ideeën genereert. Zeg dus niet ‘Meer is beter,’ maar zeg: ‘Deze is goed, wat kunnen we bedenken dat nóg beter is?’
Leugen 2: Hoe gekker hoe beter
Als je ideeën bedenkt zonder kader is je oplossingsruimte veel te groot. Je bent dus veel langer bezig om de hele oplossingsruimte te verkennen. Dat kost tijd en energie. En later bij de selectiefase vallen die ideeën toch af. Bovendien is aangetoond dat mensen creatiever zijn als er meer randvoorwaarden zijn. Zeg dus niet: ‘Hoe gekker hoe beter,’ maar zeg: ‘Wat zijn de criteria voor een goede oplossing?’ Je kan beter meer ideeën bedenken die voldoen aan de criteria dan in het wilde weg aan de slag gaan. Door de aard van brainstormen worden de grenzen vanzelf opgerekt.
Leugen 3: Geen kritiek
Een kritiekloze brainstorm gaat alle kanten op en leidt tot een totaal gebrek aan focus. Zeker: slecht gegeven kritiek leidt tot een hele negatieve sfeer. Hierdoor voelen mensen zich aangevallen en durven ze niet meer vrij te associëren. Maar goede kritiek — beter: goede feedback — is essentieel voor een productieve brainstorm. En net zo belangrijk als goede kritiek geven is oprecht luisteren naar wat anderen te zeggen hebben. Het is wel belangrijk dat je kritiek op een constructieve manier levert. Zeg bijvoorbeeld niet: “Dat is veel te duur!” maar zeg: “Hoe kunnen we hier budget voor vinden? Hoeveel hebben we?” Kritiek moet altijd helpen om grenzen af te testen of koers uit te zetten richting de oplossing. Dooddoeners zoals ‘Hier geloof ik niet in’ of ‘Dat hebben we al eerder geprobeerd,’ moet je wel ten allen koste vermijden. Dus niet ‘Geen kritiek,’ maar: ‘Vermijd dooddoeners.’
Like? Klik op het groene hartje!
Anton Vanhoucke is strateeg bij Fabrique. Hij helpt de klanten van Fabrique om slimme keuzes te maken in hun online communicatie. Anton is van nature geïnteresseerd in wat mensen beweegt en krijgt nooit genoeg van ontwerpen.
