Ga toch meer spelen!
Lekker voetballen, samen klooien, hutten bouwen of klauteren. Welk kind vindt dat niet fijn? Spelen is niet alleen ontzettend plezierig voor kinderen, het is onmisbaar voor hun ontwikkeling. Van spelen worden kinderen gezonder, slimmer en socialer, blijkt uit een onderzoek van TNS NIPO (2013).
IKEA Play Report 2015
In hoeverre verschilt speelgedrag in de wereld? Het Zweedse meubelbedrijf IKEA voerde een wereldwijd speelonderzoek uit onder ruim 30.000 kinderen en ouders uit 12 landen. Nooit eerder werd op zo’n grote schaal onderzoek gedaan naar speelgedrag binnen families in zo veel verschillende landen en culturen. Het IKEA Play Report 2015, een herhaling van het IKEA Play onderzoek in 2009, laat zien hoe families verspreid over de wereld dagelijks samen leven.
Steeds minder tijd om te spelen door volle agenda’s
Wat valt er op in het IKEA Play Report? En welke grote veranderingen zijn er ten opzichte van 2009?
Het eerste dat mijn aandacht trekt, is dat ouders (49%) steeds vaker zeggen dat ze te weinig tijd hebben voor spelen met hun kinderen. In vergelijking met vijf jaar geleden, een stijging van 5%. Belangrijkste reden voor tijdgebrek? Te volle agenda’s en hoge werkdruk! Ook in Nederland vinden een op de drie ouders dat ze te weinig tijd hebben voor spelen met hun kinderen, een stijging van 8% ten opzichte van 2009.
Kinderen bevestigen dit beeld en zelfs 26% van de 7- tot12-jarigen vindt ook dat ouders te veel activiteiten voor hen plannen na school. Dus zowel ouders als kinderen zijn te druk waardoor spelen in het gedrang komt. Vooral kinderen uit landen waar tijd schaars is en werkdruk hoog, zoals India, China, Rusland en Zuid Korea, zijn ontevreden over hun te drukke leven en dat van hun ouders. En als ouders en kind dan eindelijk samen spelen, dan klaagt een op de drie ouders dat ze te gestrest zijn om er echt van te genieten. Dit zijn geen positieve berichten voor families die graag wat minder zouden werken en meer tijd samen willen spelen.
Spelen doe je om iets te leren
De tegenstelling is groot. Ondanks dat families steeds minder tijd lijken te hebben om samen te spelen, vinden ouders spel wel degelijk een belangrijk onderdeel van de opvoeding. 89% van alle gevraagde ouders vindt spel essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. En 60% vindt dat iedereen meer zou moeten spelen en minder zou moeten werken. Het is duidelijk dat vrij spelen plezier geeft, verveling tegen gaat en creativiteit stimuleert. Als het spel ook nog educatief is, is 60% van de ouders nog enthousiaster. Vooral in landen zoals China of Rusland, waar presteren een belangrijk onderdeel van de opvoeding is, willen ouders graag dat hun kind speelt om iets te leren. Als we vergelijken met 2009, lijkt het er op dat spelen (ook spelletjes en games) steeds meer educatief moeten zijn. Nederlandse families delen deze opvatting niet want 71% vindt plezier halen uit spelen belangrijker dan iets leren.
Ouders bang voor pestkoppen
Wat ook opvalt in het rapport is dat ouders zich meer zorgen lijken te maken over de veiligheid van hun kind wanneer ze buiten spelen of op school zijn. Ze zijn vooral ongerust dat hun kind wordt gepest door andere kinderen (43% in 2014 vs. 38% in 2009). Overbezorgdheid heeft helaas negatieve effecten op het speelgedrag van kinderen, want 22% van 7–12 jarigen in de bevraagde landen mag niet buiten spelen omdat ouders te overbezorgd zijn. Dat is een toename van 4% ten opzichte van 2009. Nederlandse en Zweedse ouders zijn minder bezorgd en laten hun kinderen vaker buitenspelen dan bijvoorbeeld Duitse of Spaanse ouders. Meer dan de helft van de 13- tot 18-jarigen verlangt naar meer vrijheid en verantwoordelijkheid en vinden dat ouders te beschermend zijn. Juist pubers in die leeftijd willen leren hun eigen weg te gaan, om hun identiteit te ontdekken en om zelfredzaam te worden. Dat is het centrale thema in de adolescentie, op weg naar volwassenheid. Wanneer ouders iemands autonomie begrenzen, voelen jongeren zich hierdoor geremd in hun ontwikkeling en raken ze gedemotiveerd.
Echt contact is leuker dan online
Gelukkig zijn er ook positieve berichten. Kinderen en jongeren over de wereld zijn nog steeds erg sociaal en 69% is optimistisch over de toekomst. Gemiddeld brengen jongeren tussen de 13 en 18 jaar per dag 4 tot 5 uur met vrienden door. Zweedse jongeren spannen de kroon met 7 uur per dag. Maar liefst 80% van de gevraagde kinderen vindt het leuker om met vrienden af te spreken om te spelen dan televisie te kijken of op internet te surfen. Zelfs 70% van alle kinderen zou liever met zijn ouders spelen dan het internet gebruiken of televisie kijken. Goed nieuws voor volwassenen die denken dat pubers alleen nog maar achter de computer zitten en ieder sociaal contact met ouders vermijden. Familie is zelfs voor de meeste pubers (63%) in de leeftijd 13–18 jaar belangrijker dan hun vrienden. In Nederland liggen de verhoudingen net iets anders, en zijn vrienden voor pubers wel iets belangrijker dan familie. Dat is te verklaren doordat Nederlandse jongeren wat vrijer en autonomer worden opgevoed.
Thuis samen aan tafel of op de bank
Wat doen families als ze thuis zijn? Samen eten, kletsen of televisie kijken, zijn de meest voorkomende activiteiten die ouders en kinderen samen doen. Vooral rond etenstijd en in het weekend brengen families de meeste tijd met elkaar oor. Nederlandse gezinnen zijn koploper want 90% van alle gezinnen eet dagelijks samen, praat met elkaar en kijkt televisie. Ondanks dat ouders en kinderen graag meer buitenactiviteiten zouden doen, worden sportactiviteiten (30%) of wandelen (40%) wat minder vaak samen gedaan. Samen media devices gebruiken zoals samen gamen op de Wii of iPad (29%) of op internet surfen (28%), wordt ook regelmatig samen gedaan. Sociale media vinden jongeren (13–18 jaar) echter meer een activiteit die je niet samen doet met je ouders. Je wilt toch niet dat je ouders zien wat je allemaal hebt gepost op Instagram!
Samen spelen is het beste medicijn tegen stress!
Wat mij het meeste opvalt aan de resultaten van het IKEA Play Report is dat ouders en kinderen erg positief zijn over samen tijd doorbrengen maar dat te weinig doen. Te volle agenda’s, hoge werkdruk, overbezorgdheid en stress zijn de grote boosdoeners en brengen spelen in het gedrang. Verder gaan op deze manier lost niks op aan de ontevredenheid van families en geeft alleen nog meer stress. Het advies aan families wereldwijd is eigenlijk heel simpel: Maak tijd voor elkaar en ga meer samen spelen! Dat geldt natuurlijk zeer voor ouders in landen waarin werkdruk, presteren en tijd schaars is. Want zoals het onderzoek laat zien, zijn kinderen uit China, India, Rusland en Zuid Korea het meest ontevreden. Maar ook in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Zweden zijn er steeds meer ouders en kinderen die klagen over te weinig ‘quality time’ samen. Of pubers die vinden dat ouders hen meer vrijheid en zelfstandigheid zouden moeten geven. We moeten dus ook hier oppassen dat te volle agenda’s, schermen, WhatsApp groepen en te hoge werkdruk het samen spelen in de weg staat. Zoals zo vaak al is aangetoond, is spelen het perfecte medicijn tegen negatieve gedachten en worden mensen er blijer van. Daarom roep ik alle gezinnen in Nederland op om eens kritisch naar je agenda te kijken en tenminste vijf activiteiten per week van een uur te schrappen. Besteed die vrijgemaakte tijd aan lekker samen spelen, klauteren en klooien. Waar wachten jullie nog op! :)
Familie van Fonk maakt producten voor kinderen, familie en het onderwijs. Nieuwsgierig? Kom eens met ons praten of bekijk onze andere projecten.
