De hete adem van de Cruijff-ideologie
De Barça fans vroegen zich in 1973 af of het bestuur ze nog alle vijf op een rij had toen het een langharige, schriele en kettingrokende Nederlander binnenhaalde. Moest die Amsterdamse hippie El Salvador (De Redder) voorstellen die FC Barcelona na 14 jaar droogte successen zou bezorgen ? En of hij De Redder was. Hij schreef enkele maanden later het eerste hoofdstuk van zijn legende toen hij Barça in Santiago Bernabéu naar een historische 0–5 overwinning loodste.
Een zoete wraak op die etters uit Madrid die Catalonië al veel te lang onder de knoet hielden met anti-Catalaanse regeltjes tijdens bijna 40 jaar dictatuur. Dictator Franco is niet meer maar zijn erfenis zwerft nog altijd door de Spaanse maatschappij. Net zoals de adem van wijlen Johan Cruijff in de bestuurskamer en tribunes van Camp Nou. De blaugrana zijn verlekkerd op de speelstijl van het trainerschap van Cruijff in de jaren 90.
Bij Barça zijn ze nogal zuinig op hun roergangers. Ernesto Valverde is de eerste Barça coach sinds Louis Van Gaal in 2003 die de laan wordt uitgestuurd. Niet het palmares van Valverde heeft hem de das omgedaan maar een kwestie van smaak. Het is ook een symptoom van hoe het clubbestuur als kippen zonder kop tekeer gaat. De vorige keer dat er zo’n diepe identiteitscrisis neerdaalde, won Joan Laporta de voorzittersverkiezingen.
Laporta trok tussen 2003 en 2010 helemaal de Cruijff kaart met achtereenvolgens Frank Rijkaard en Pep Guardiola als coach. Drie Champions League overwinningen in zes jaar tijd en wereldwijde bewondering voor de offensieve voetbalformule gebaseerd op balbezit. “Als wij de bal hebben kunnen hun niet scoren”. Huidig voorzitter Bartomeu en zijn voorganger Rosell leken daarna geobsedeerd om de erfenis van Cruijff te dynamiteren.
Onder coach Luis Enrique hoefde het tici taca gebrei niet meer per se. Opvolger Valverde ging nog verder in de bal zo snel mogelijk verticaal voor doel brengen. Vooral in topmatchen verkoos hij om het leer aan de rivaal te laten en te speculeren op snelle tegenprikken op de counter met zijn drie topaanvallers. Dat het op die manier twee jaar naeen gruwelijk fout ging in de kwartfinale en halve finale van de CL is als een molensteen rond zijn nek blijven hangen en deed langzaam het vertrouwen in zijn voetbalvisie afbrokkelen.
Ondanks 2x Spaans kampioen, 1 Spaanse beker en een Spaanse Supercup viseren de socios veel meer Bartomeu dan Valverde. Wanneer je een nieuwe trainer een contract onder de neus schuift, weet je welk vlees je in de kuip hebt. Als je hem na twee seizoenen nog de hand boven het hoofd blijft houden en een half jaar later onder druk van morrende socios en nakende voorzittersverkiezingen toch aan de deur zet, denk je op korte termijn. Barça icoon en kersvers trainer Xavi en Ronald Koeman werden gepolst omdat er zo snel mogelijk weer op zijn Cruijffs moet worden gevoetbald. Beiden vonden het moment niet opportuun.
Het bestuur viste dan maar wanhopig Quique Sétien uit de koopjesbak. De 61 jarige Spanjaard zonder blaugrana stamboom is een zelfverklaard Cruijffist en wordt bejubeld voor het aanvallende spel dat hij met zijn vorige teams op de mat bracht. Enig wenkbrauwgefrons is wel op zijn plaats. Het enige elftal met een beetje naam en faam dat hij ooit onder zijn hoede heeft gehad was Real Betis Sevilla. Racing Santander, Polideportivo Ejido, het nationaal team van Equatoriaal-Guinea, Logroñes, Lugo en Las Palmas zijn niet bepaald ploegen die strijden voor de hoofdvogel in de CL of het Afrikaans landenkampioenschap.
Systemen en stijlen 360 graden omdraaien in het midden van het seizoen is bijna zelfmoord, zeker en vast in een club waar tegenwoordig zowat alles in vraag wordt gesteld. Heeft Sétien een spelersgroep die zijn ideëen kan uitvoeren ? Velen balanceren op de kaap van de 30 lentes en er loopt geen Puyol of Xavi meer rond die op het veld de troepen tot de orde kan roepen. We wensen het Sétien niet toe maar wellicht wordt hij niet meer dan een tussenpaus. Zijn aanstelling is een ultieme poging van Bartomeu om zijn eigen hachje te redden als president. Valverde werd opgeofferd als martelaar van het anti-DNA voetbal van FC Barcelona. Wat is het echte plan op middenlange en lange termijn ?
