Halfzacht gras
Een virus heeft ook zijn voordelen. Dankzij de quarantaine#2020 kon River Plate op het gemak een nieuwe grasmat aanleggen. En tegelijk ineens de verdomde atletiekpiste onder de zoden wegstoppen. Wanneer El Monumental terug opengaat, zal dit niet alleen de sfeer ten goede komen, ook de bal zal beter rollen. Een gesprekje met Leandro Borgo van Nuevos Verdes, verantwoordelijke voor het nieuwe “gazon” van River.
Van 1978 tot 2020
Voor buitenlandse toeristen in Buenos Aires is een stop in het stadion van Boca, “de bollendoos”, een vaste stop. Dan zijn er ook nog de kenners en groundhoppers, zoals Joris van de Wier, die iconische stadions gaan bezoeken als het art-déco paleis van Huracan in Parque Patricios. “El Monumental” of officieel het Antonio Vespucio Liberti is ook een monument en dan komen onder meer het woord “paal” en de naam “Rensenbrink” spontaan in me opborrelen.
De finale van ’78 is in mijn geheugen de eerste match van betekenis die ik op onze zwart-witte tv boven de woonkamer zag. Ik heb daarna het geluk gehad om zeven jaar later (in 1985) deze sfeer zelf te proeven tijdens een van de hoogdagen uit de roemrijke geschiedenis van de club uit Nuñez, nl. het River van 85/86 dat wereldkampioen werd, met onder meer Oscar “dikkop” Ruggeri, Américo Gallego en de spelverdeler, “de Argentijnse Platini” Norberto Beto Alonso, die door Menotti schandelijk genegeerd werd in 1978 en daarna op zijn plek in La Selección concurrentie kreeg van een kleine nummer 10 met zwarte krullebol. Vooraan bij de Millonarios stond er in 1985 een lange magere schele met fluwelen voeten, die recent was overgekomen van Montevideo Wanderers: Enzo “de Prins” Francescoli.
Ik herinner me nog een magistraal doelpunt van Francescoli in een match (5–4) tegen Argentinos Juniors (met Sergio Batista) waarbij het hele stadion begon te scanderen “Uru-gua-yo, Uru-gua-yo…!” en het beton onder onze voeten begon te schudden.
Rock & Foot
Maar goed, dat waren hoogdagen en zelfs de meeste fanatieke River-fan zal toegeven dat de sfeer in El Monumental niet altijd even goed is. En daar heeft de vorm van het stadion zeker mee te maken. In tegenstelling tot de kleine Bollendoos waar je als publiek de grassprietjes bij wijze van spreken in je neus voelt kriebelen, is de Liberti een stadion dat werd gebouwd voor de finale van een WK: veel zitplaatsen en een capaciteit van 70.000 die je vol moet krijgen. Reken daarbij nog eens een wat overbodige atletiekpiste en een stijve bries die uit de nabije Rio de la Plata blaast; dat zorgt ervoor dat de akoestiek niet altijd ideaal is om het vocale geweld te appreciëren.
River-supporters hebben wel niet de mestgeur van de vervuilde Riachuelo-rivier die de Boca-supporters moeten inademen en waar ze hun koosnaam ‘Bosteros’ (mestkevers) aan danken, maar qua sfeer was er zeker ruimte voor verbetering. Het speelveld, ook een overblijfsel uit 1978, was de laatste jaren ook te veel een zompige wei, een technisch onderlegde ploeg als River onwaardig. De club was tot aan de notoire degradatie 10 jaar terug, in economische decadentie dus werd het stadion regelmatig verhuurd voor grote rock-concerten waarbij het gras vertrappeld werd en matchen elders moesten gespeeld worden.
River is zoals bekend met de coach Marcelo Gallardo aan een renaissance begonnen, maar een pijnpunt bleef het stadion. Vandaar dat het nieuwe grasveld zo’n goed nieuws is.
Geen aarde maar fijn zand
“Wij hebben enkel het gras aangelegd”, vertelt Leandro Borgo. “Het hele veld is afgegraven en daaronder is een heel buizensysteen aangelegd voor drainage en ook om het veld zonodig op te warmen in de winter of af te koelen in de winter.” Klopt het dat je aan de hoekschopvlag ongeveer 40 centimeter lager stond dan voor het doel.” “Ja dat klopt. En dat kwam omdat het veld gewelfd was, het was hoger in het midden dan aan de randen om het water te doen wegvloeien. Ook de ondergrond was van zwarte aarde met wat klei erin en nu is het van fijn zand”. “Dat is toch niet vruchtbaar?” “Neen, dat klopt maar de zwarte aarde houdt het water meer vast. En het het gras krijgt nu de voedingsstoffen via het sproeiwater. Het is een moderne techniek die in de beste stadions ter wereld wordt toegepast: niet alleen het Santiago Bernabéu, maar ook in Barcelona en Manchester Utd.”
River Plate krijgt de primeur van dit soort veld in Zuid-Amerika. Ironisch genoeg zijn de bestuursleden van de club op het idee gekomen na de fameuze finale van de Libertadores in Madrid (december 2018): “De spelers hebben het veld leren kennen tijdens de finale tegen Boca, dus ze weten waar het over gaat,” zegt Mariano Taratuty, de verantwoordelijke voor infrastructuur bij River. “En het veld is nu bijna een copie van die van Santiago Bernabéu. Gallardo is er erg tevreden over. Hij heeft het zelf uitgetest met een bal en die rolt heel goed, daarvoor bleef de bal altijd wel ergens hangen in een oneffenheid of een graspol. Nu is het speelveld een biljartlaken.”
Thuisvoordeel
River is een ploeg die technisch hoogstaand spel hoog in het vaandel voert, dus de staat van het veld is cruciaal, maar het spreekwoordelijke bijgeloof van voetballers zal ook wel meespelen: ineens heeft River de “heilige grond” van Madrid, van de historische overwinning op aartsrivaal Boca, in Argentinië geimporteerd. En die heilige grond bestaat voor 95% uit echt gras en 5% uit kunstgras.
Waarom? “Het gewone gras is rond stukjes kunstgras gezaaid en zorgt voor een zekere stevigheid,” zegt Leandro Borgo van Nuevos Verdes. Het gras is van een erg resistente bermudavariëteit die niet veel zon nodig heeft (door de schaduw van het dak) en ook tegen droogte, kou en hitte kan. River Plate heeft aan Nuevos Verdes 2,5 miljoen pesos betaald voor het gazon dat komt ongeveer overeen met 125.000 euro. De hele vernieuwing van het speelveld van El Monumental kostte 177.000 miljoen pesos. Dat is nog geen miljoen euro, dus dat valt eigenlijk naar Europese normen nog goed me. Een meevaller is ook dat vervloekte atletiekpiste afgebroken. “Zit het publiek nu dichter bij het veld?” “Dat is de bedoeling,” zegt Borgo, “Daar moeten normaal zitplaatsen komen … maar het geld is voorlopig op. Dus worden er voorlopig panelen en vlaggen van sponsors gelegd.”
Dus terug met de voetjes op de Zuid-Amerikaanse grond. De devaluatie van de peso in 2018 en de COVID19 heeft serieus in het budget van de club ingehakt. Er moeten nu al heksentoeren worden uitgehaald om bepaalde hoogvliegers als Rafael Santos Borré of Gonzalo Montiel in Nuñez te houden en de club een nieuwe gooi te laten doen naar de Copa Libertadores. Plannen voor uitbreiding van de capaciteit tot 90.000 toeschouwers en het overdekt maken van de Monumental zullen nog een tijd in de koelkast moeten.
Maar of er dit jaar nog publiek binnen mag of niet, met het nieuwe veld heeft Marcelo Gallardo toch al een belangrijk thuisvoordeel. Op 5 januari jl. nog werd er voor de halve finale in de Libertadores “thuis” verloren tegen Palmeiras met 0–3. “Thuis” was toen het veld van Independiente in Avellaneda. Toch niet helemaal hetzelfde.
