API Bankacılığı

Published in

Fiba Tech Lab

5 min readAug 20, 2024

API (Application Programming Interface), farklı uygulama yazılımlarının birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan “Uygulama Programlama Arayüzü” anlamına gelmektedir. API Bankacılığı ise üçüncü parti kuruluşların bankaların sunduğu hizmetlere ve araçlara API’ler aracılığıyla erişilebilmesidir.

API Bankacılığı kullanarak, şirketler kendi ürünlerine finansal hizmetleri entegre edebilirler, böylece kendileri bir banka olmanın karmaşıklıklarıyla uğraşmak zorunda kalmazlar. API bankacılığı sayesinde, bankalar müşterilerine verileri üzerinde daha fazla kontrol imkanı tanırken, üçüncü parti uygulamalar da katma değerli hizmetlerini müşterilere sunma fırsatı bulur. Böylece her iki taraf da müşterilerine tek başlarına sunabileceklerinden daha fazla hizmet ve daha iyi teklifler sunabilir.

API Bankacılığı’nın Avantajları

Daha Hızlı Entegrasyon: Üçüncü taraf uygulamalar, bankaların API’lerini kullanarak hızla bankacılık hizmetlerine entegre olabilir. Bu, yeni finansal ürün ve hizmetlerin piyasaya sürülme süresini kısaltır.
Geliştirilmiş Müşteri Deneyimi: API’ler, kullanıcıların bankacılık işlemlerini farklı uygulamalar üzerinden yapmalarına olanak tanır. Örneğin, bir finansal yönetim uygulaması, kullanıcıların tüm banka hesaplarını tek bir yerden yönetmelerini sağlayabilir.
Açık Bankacılık: Birçok ülkede regülasyonlar, bankaların müşteri verilerini müşterinin izniyle üçüncü taraflarla paylaşmalarını zorunlu kılmaktadır. API’ler, bu sürecin güvenli ve verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
Yenilik ve İnovasyon: API Bankacılığı, fintech şirketlerinin ve geliştiricilerin yeni hizmetler yaratmalarını kolaylaştırır. Bu, bankacılık sektöründe yenilikçiliği teşvik eder ve rekabeti artırır.
Ölçeklenebilirlik ve Esneklik: API’ler, bankaların dijital dönüşüm süreçlerinde esneklik sağlar ve çeşitli hizmetlerin hızla ölçeklendirilmesine imkan tanır.

API Bankacılığı, özellikle dijital bankacılık hizmetlerinin yaygınlaşması ve fintech ekosisteminin büyümesiyle birlikte, bankaların stratejik bir parçası haline gelmiştir.

PayPal’ı bu konuda bir örnek olarak ele alabiliriz. PayPal, dünya genelinde kullanılan popüler bir çevrimiçi ödeme sistemi olup, API’leri aracılığıyla işletmelerin ve geliştiricilerin kendi uygulama ve web sitelerine ödeme çözümleri entegre etmelerini sağlar.

Nasıl Çalışır?

Ödeme Entegrasyonu: PayPal API’si, e-ticaret siteleri ve uygulamalar için ödeme işlemlerini entegre etmeyi sağlar. Bu API sayesinde, işletmeler kullanıcılarından doğrudan PayPal hesapları veya kredi kartları aracılığıyla ödeme alabilirler.
Güvenli Ödeme İşlemleri: PayPal, ödeme işlemlerinde yüksek güvenlik sağlar. API’yi kullanan uygulamalar, ödeme bilgilerini PayPal üzerinden işleyerek kullanıcıların finansal bilgilerini korur.
Geri Ödemeler ve Abonelikler: PayPal API’si, geri ödemeleri ve abonelik bazlı ödemeleri yönetmek için de kullanılabilir. Bu, işletmelerin müşterilerine düzenli olarak fatura kesmelerini veya hızlı geri ödemeler yapmalarını sağlar.

Kullanım Örnekleri

E-ticaret Siteleri: Amazon, eBay, Shopify gibi büyük e-ticaret platformları, PayPal ödeme seçeneğini sunar. PayPal API’si sayesinde bu siteler, kullanıcılarına hızlı ve güvenli bir ödeme yöntemi sağlar.
Freelance Platformları: Upwork ve Fiverr gibi freelance iş platformları, PayPal’ı ödeme yöntemi olarak sunar. PayPal API’si, serbest çalışanların ve müşterilerin ödemelerini kolayca yapmalarını sağlar. Kurumsal kullanıcıların yanı sıra bireysel kullanıcılar için de karşılıklı güven ortamını oluşturur.
Bağış Siteleri: Kickstarter ve GoFundMe gibi bağış platformları, bağış toplama işlemlerinde PayPal’ı kullanır. PayPal API’si, kullanıcıların projelere ve kampanyalara hızlıca bağış yapmalarını mümkün kılar.

API Bankacılığı’nın Bugünü ve Yarını

API Bankacılığı, son yıllarda hızla yaygınlaşmış ve bankacılık sektörünün önemli bir parçası haline gelmiştir. Bu yaygınlık, özellikle dijital dönüşüm, fintech ekosisteminin büyümesi ve regülasyonların etkisiyle artmıştır.

Accenture’un son verilerine göre dünya çapındaki bankaların %76'sı önümüzdeki 3–5 yıl içinde müşteri adaptasyonu ve Açık Bankacılık API kullanımının %50 oranında artacağını öngörüyor. [2]

1. Dijital Bankacılığın Büyümesi

Geleneksel bankacılık hizmetleri yerini giderek dijital platformlara bırakıyor. Bankalar, dijital hizmetlerini genişletmek ve rekabetçi kalmak için API’leri kullanıyor. Bu, API Bankacılığının yaygınlaşmasına büyük katkı sağlamıştır.

2. Fintech Şirketlerinin Artışı

API Bankacılığı, fintech şirketlerinin büyümesini destekleyen temel teknolojilerden biri haline geldi. Fintech şirketleri, bankaların API’lerini kullanarak hızlı ve yenilikçi finansal ürünler geliştirmektedir.

3. Açık Bankacılık Regülasyonları

Avrupa Birliği’nde PSD2 (Payment Services Directive 2) gibi regülasyonlar, bankaların API’ler aracılığıyla müşteri verilerini üçüncü taraflarla paylaşmalarını zorunlu kıldı. Bu tür regülasyonlar, API Bankacılığının Avrupa ve diğer bölgelerde hızla benimsenmesine yol açtı.
Benzer şekilde, diğer ülkelerde de açık bankacılık regülasyonları ve API standardizasyonu yönünde adımlar atılmaktadır. Örneğin, Birleşik Krallık’ta Open Banking girişimi, bankaların API’leri kullanarak üçüncü taraflara veri sağlama zorunluluğunu getirmiştir.

4. Bankalar ve Büyük Teknoloji Şirketleri

Dünyanın en büyük bankaları, kendi API platformlarını geliştirerek üçüncü taraf geliştiricilere açmaktadır. Örneğin, JPMorgan Chase, Citibank, ve BBVA gibi bankalar, API’lerini geliştiricilere sunarak finansal ekosistemin bir parçası haline gelmiştir.
Ayrıca, Apple, Google, Amazon gibi büyük teknoloji şirketleri de finansal hizmetlerde API Bankacılığına yatırım yapmaktadır. Apple Pay, Google Pay gibi hizmetler, API’ler aracılığıyla bankacılık hizmetlerini kullanıcılara sunmaktadır.

5. Kullanım Çeşitliliği

API Bankacılığı, sadece bankacılık sektöründe değil, e-ticaret, sigorta, yatırım, ödeme sistemleri gibi birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yaygın kullanım, API Bankacılığının finansal hizmetlerin ötesine geçtiğini göstermektedir.

6. Küresel Yaygınlık

API Bankacılığı, dünya genelinde yaygınlaşmıştır. ABD, Avrupa, Asya-Pasifik bölgesi gibi bölgelerde API Bankacılığı, fintech ekosisteminin ve dijital bankacılığın temel taşlarından biri haline gelmiştir.

API Güvenliği

API güvenliği, bir API’nin zaafiyetlere ve diğer güvenlik tehditlerine karşı korunmasını sağlamak için uygulanan bir dizi önlem ve en iyi uygulamayı kapsar. Kimlik doğrulama ve yetkilendirme eksiklikleri, veri şifrelemesi eksikliği, aşırı veri gösterimi, rate limit eksikliği, API sürüm yönetimi bazı örnek zaafiyetlerdir. Bu zaafiyetlere karşı API güvenliğini sağlamak için alınması gereken bazı temel önlemler aşağıda listelenmiştir:

1. Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme

OAuth 2.0: Kullanıcıları ve uygulamaları kimlik doğrulamak için yaygın olarak kullanılan bir protokoldür.
API Anahtarları: Her API istemcisine benzersiz bir API anahtarı vererek kimlik doğrulama sağlanabilir.
JWT (JSON Web Token): Kullanıcıları doğrulamak ve yetkilendirmek için güvenli bir yöntemdir.

2. Veri Şifreleme

HTTPS: Verilerin aktarımı sırasında SSL/TLS kullanarak tüm trafiğin şifrelenmesini sağlar.
Veri Şifreleme: API’nin hem veri aktarımında hem de veri depolamada şifreleme kullanması gereklidir.

3. Rate Limiting (Hız Sınırlandırma)

API’ye yapılan isteklerin sıklığını sınırlayarak kötü niyetli kullanıcıların API’yi kötüye kullanmasını engeller. Bu, DoS (Denial of Service) saldırılarına karşı koruma sağlar.

4. Güvenlik Duvarları ve API Ağ Geçidi

API Gateway: API’lerin arka uç sistemlerine erişimini kontrol eder ve yetkisiz erişimlere karşı bir güvenlik katmanı sağlar.
WAF (Web Application Firewall): API’yi SQL enjeksiyonları, XSS gibi web tabanlı saldırılardan korur.

5. Kullanıcı ve Grup Yönetimi

En Az Yetki Prensibi: API’yi çalıştıran süreçler için minimum yetkili kullanıcılar oluşturulmalı ve bu kullanıcıların yetkileri sınırlandırılmalıdır.
Güçlü Parola Politikaları: Kullanıcı hesapları için karmaşık ve güçlü parola politikaları uygulanmalı, parolalar düzenli olarak yenilenmelidir.

6. Güvenlik Testleri

Penetrasyon Testleri: Güvenlik açıklarını belirlemek ve bunları düzeltmek için düzenli olarak yapılmalıdır.
Güvenlik Denetimleri: API’nin güvenlik standartlarına uygun olup olmadığını düzenli olarak kontrol etmek için güvenlik denetimleri yapılmalıdır.

7. Versiyonlama ve Güncellemeler

API’lerde güvenlik açıklarını minimize etmek için API versiyonları üzerinde çalışılmalı ve eski versiyonlar güvenli bir şekilde sonlandırılmalıdır.
Güvenlik yamaları ve güncellemeleri düzenli olarak uygulanmalıdır.

8. Denetim ve İzleme

API’ye yapılan tüm erişimlerin ve işlemlerin detaylı bir şekilde kaydedilmesi gerekir. Bu, şüpheli etkinlikleri izlemek ve analiz etmek için önemlidir.
Loglama: Tüm sistem etkinliklerinin, özellikle güvenlikle ilgili işlemlerin loglanması gerekir. Loglar düzenli olarak analiz edilmelidir.
Denetim Araçları: AIDE (Advanced Intrusion Detection Environment) gibi araçlar, sistemdeki değişiklikleri izleyerek potansiyel güvenlik tehditlerini tespit etmeye yardımcı olabilir.

Özetle, API Bankacılığı, dünya genelinde hızla büyüyen bir trend olup, bankalar, fintech şirketleri, ve diğer finansal hizmet sağlayıcıları tarafından geniş çapta benimsenmiştir. Hem regülasyonlar hem de teknolojik gelişmeler, API Bankacılığının yaygınlaşmasında önemli rol oynamıştır.