BİR ICO PROJESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Burçak Kılıç
Finartz
Published in
3 min readNov 28, 2017

Yediden yetmişe herkesin bir şekilde haberdar olduğu bitcoin, inanılmaz yükselişiyle tüm dünyanın ilgi odağı oldu, özellikle de yatırımcıların.

Bitcoin’in bu yükselişi karşısında alternatif yatırım aracı arayan büyük-küçük yatırımcılar çareyi altcoinlerde aramaya başladılar, yani ICO projelerinde. Şimdilerde etrafta bir çok ICO projesi var. Bunlar girişimciler için büyük bir fırsat olduğu kadar, dolandırıcılar için de bulunmaz nimet. Birkaç hafta önce Webrazzi’ de 347 bin dolar alıp kayıplara karışan Confido.io projesi yer almıştı. Confido.io’nun sitesine ulaşmaya çalıştığınızda hata alıyorsunuz. Facebook sayfaları yok. Bağlı oldukları hiçbir yer yok. Anlayacağınız her şey tuzla buz olmuş. Her projenin sonu böyle mi bitecek, tabi ki hayır. Hangi projenin güvenilir olduğunu nasıl anlarız? Yatırımlarınızı yönlendirmemek adına bir proje örneği sunmayacağım. Fakat sizin yatırım yapmayı düşündüğünüz bir proje varsa aşağıda belirtilen başlıklar altında ele almanız sizin için çok daha faydalı olacaktır. İşte bir ICO projesinde dikkat edilmesi gerekenler; gelin hep birlikte inceleyelim :

1. Web Siteyi İyi İnceleyin:

Dikkatli olursanız web sitesi size proje hakkında birçok fikir verebilir.Öncelikle dikkat edeceğiniz SSL sertifikasıdır. Adres sayfasının sol tarafında yeşil bir asma kilit yoksa uzak durun. İyi bir girişimci projesini anlatmaya, projesini tanıtmaya çalışır. Çabucak ürünü satmaya yönelik tasarlanmış bir sayfadaysanız fazla vakit kaybetmeyin. Bolca video, ürüne dair az detay, sayfayı doldurmak için birçok resim size bir oyunun içinde olduğunuza dair ipucu verebilir.

2. Whitepaper’ı Çok Dikkatli Okuyun:

Whitepaper altında cevap arayacağınız sorular şunlar olmalı:

1. Projenin çözüm sunmayı hedeflediği sorun nedir?

Projenin sorun olarak gördüğü konu ne? Gerçek hayatta böyle bir sorun yaşanıyor mu/ yaşanacak mı? Gerçekten gerçekleşebilir bir proje mi yoksa sadece iyi dilek analizi mi?

Whitepaper tüm bu soruların cevabını taşır nitelikte olmalı. Eğer doküman sizin için çok teknikse uzman birinden yardım talep etmelisiniz.

2.Projenin yol haritası belli mi?

Ne zaman başlayıp ne zaman biteceği belli olmayan projelere fazla vaktinizi ayırmayın derim. Evet ICO projelerine başvurmak zaten bir risk ama bu kadarı fazla. Belirlenen zaman takvimi gerçekçi mi asıl dikkat etmeniz gereken budur. Şu an hangi evredeler ve bir sonraki planları ne? Bugüne kadar belirledikleri çizgiye bağlı ilerleyebilmişler mi ? Bunlar projenin ne kadar gerçeğe yakın ilerlediğine dair size ipucu verecektir.

3.Proje hangi aşamada?

Burada diğer bir önemli unsur da üzerinde çalışılacak bir ürün olup olmadığı. Proje pre-alfa, alfa ya da beta aşamalarından birinde mi? En azından bir konsept raporu olmasına dikkat edin.

4.Projedeki ekip kimlerden oluşuyor?

Projedeki ekibi tanımaya çalışın. Kim projede ne görev alıyor, daha önce buna benzer işler yapmış mı? Danışmanlar kimler? Geçmişlerinde neler yapmışlar? Projeye dışarıdan gelen katılımcı var mı? İyi bir araştırmacı olmakta fayda var.

3. ICO’nun hüküm ve koşullarını dikkatli bir şekilde inceleyin:

ICO projesi gibi ortada dolanıp avını bekleyen birçok dolandırıcı var. Siz küçük bir miktarla yatırım yaptığınızı düşünebilirsiniz ama atasözümüz bile der ki “Damlaya damlaya göl olur.” Çok büyük paralarla kayıplara karışabilirler de, yazımın başında bahsettiğim gibi. Projeyi, kullanılacak teknolojiyi göz önünde tutarak toplam pazar payı ve fon miktarının makul bir şekilde toplanıp toplanmadığını anlamaya çalışın. Paranızın iadesi var mı ? Aldığınız token’ları satabileceğiniz bir pazar var mı ya da satma yetkiniz var mı, eğer varsa, ne zaman satabileceksiniz? Bunların açık ve net bir şekilde açıklandığına emin olun. Sağlıklı bir proje de token dağılımı proje zaman çizelgesine bağlanır. Çünkü projenin her aşamasında belli bir miktarda finansman gerekir.

4. Projenin Takipçisi Olun

Projeye ait sosyal kanallarının kadar sıklıkla güncellendiğine dikkat edin. Diğer sosyal medya hesaplarından proje hakkında yapılan yorumları inceleyin. Bitcointalk.org’dan kullanıcıların proje hakkında yaptıkları yorumları takip edebilirsiniz. Ekip içerisinde olanlar burada ki yorumları takip ediyor ve cevap veriyor. Unutmayın bu projeye tek katılmak isteyen siz değilsiniz. Proje hakkında yapılan birkaç olumsuz yorum projeye bakışınızı değiştirebilir. Slack, Reddit ve Telegram üzerinden yapılan yorumları da inceleyebilirsiniz.

5. Bu projeye benzer bir proje var mı ?

Buna benzer canlı bir proje de var mı? Daha önce denenmiş ve başarısız olmuş bir projenin benzeri mi? Girişim hareketi olması için projenin benzersiz olması gerekir ki öylesi yatırımınızı daha sağlam kılar.

6. Riski Anlayın

Evet bir yatırım yaptınız. İlerde çok değerlenecek ve size çok para kazandıracak. Kulağa gerçekten çok hoş geliyor ama ya hayal ettiğiniz gibi gitmezse? Tam tersi bir senaryoya da hazır mısınız?

Sonuç olarak, ICO projelerinin riskli olduğunu zaten biliyorsunuz. Eğer kaybetmeye hazır değilseniz böyle bir yolu tercih etmemelisiniz.

--

--