İş Analizinde ChatGPT Nasıl Kullanılır?
Hayatımıza hızlı bir giriş yapan ChatGPT’nin birçok alanda yepyeni kapılar araladığına hep birlikte şahit oluyoruz. Bu süreçte bizler de iş analistleri olarak ChatGPT’den nasıl faydalanabileceğimizi merak eder olduk. Bu yazıda iş analistleri olarak ChatGPT’den faydalanmanın yollarını arayacağız. Piyasaya çıktıktan sonra oldukça ses getiren ve halen en yaygın kullanılan yapay zeka aracı olan ChatGPT üzerinden değerlendirmeler yapacak olsak da bu yazımdaki önerileri farklı yapay zeka araçları üzerinde kullanabilirsiniz. Elbette her birinin daha iyi olduğu alanlar birbirinden farklı. Burada amacınıza en uygun aracı bulmak size düşüyor.
İlk günden bu yana ChatGPT için kabiliyetleri doğrultusunda birçok meslek grubundaki insandan daha iyi çalıştığı ve mesleklerimizi elimizden alacağı iddiaları konuşulmaya başlandı. Aslında konu yıkıcı teknolojiler olunca insan böyle kaygılara kapılmakta gecikmiyor. Robotlar ve otomasyon sistemleri hayatımıza ilk girdiğinde de birçok insan işsiz kalma kaygısı yaşamıştı. Gelişime açık bir bakış açısından baktığımızda gördük ki her yeni gelen teknolojiyle hayatımız kolaylaşırken insanların daha nitelikli ve kompleks işlerle uğraşmasını sağlıyoruz. Elbette, bazı meslekler bu gelişmeler doğrultusunda kaybolacak ve yenileri doğacak. Ancak şu noktada iş analistleri olarak ChatGPT’yi bir tehdit olarak görmekten ziyade hayatımızı nasıl kolaylaştırırız ve işimizin kalitesini nasıl artırırız konularına odaklanmalıyız.
ChatGPT’nin kod yazabilmesi sebebiyle ağırlıklı yazılım geliştirme alanında konuşulduğunu ve her geçen gün sınırlarının zorlandığını görüyoruz. Peki ChatGPT’yi iş analistleri olarak bizler işimize nasıl entegre edebiliriz? Gerçekten bir katma değer yaratabilir miyiz? İş analistliği uzmanlığı altında yaptığımız onlarca farklı tipte iş bulunuyor. ‘’Hangi konularda yapay zeka bize yardımcı olabilir?’’ diye düşündüğümüzde aklımıza ilk gelen işler tekrarlı ve rutin işler oluyor. Ancak bu bakış açısının bizi sınırlandırmasına izin vermeden aklımıza gelen herhangi bir işi ‘’ChatGPT yapabilir mi?’’ sorusunun cevabını araştırmalıyız. Mühim olan doğru yapay zeka aracını ve gerekiyorsa eklentisini bulmak, ardından bolca deneme yapmak.
İş analistliği yaparken hangi tip işlerimizde ChatGPT’den yararlanabiliriz, detaylara birlikte bakalım.
Doğru İş Analizi Tekniğini Bulmak
Her iş analizi tekniği her işte aynı katkıyı sağlamaz. İş tipine, büyüklüğüne, karmaşıklığına göre özel iş analizi teknikleri kullanmamız gerekir. ChatGPT; projenin gereksinimlerine göre SWOT analizi, PESTLE analizi, anketler veya kullanıcı hikayeleri gibi uygun iş analizi tekniklerini belirleme konusunda bize destek olabilir. Doğru analiz tekniği önerilerine ulaşmak için yapmamız gereken elimizdeki tüm girdileri ChatGPT’ye sunmak ve diyaloğu doğru soruları sorarak sürdürmek.
Analiz için Doğru Soruları Bulmak
İş analistliğinin en önemli ve belki de omurgasını oluşturan şey doğru soruları sormak! Belirsizliğin yüksek olduğu ve karmaşık projelerde ChatGPT’ye yeterli girdiyi sağladığımızda analiz için sormamız gereken sorularla ilgili fikir verebilir. Örneğin; ChatGPT ile ‘’E-ticaret satışı yapılacak bir web sitesi talebimiz bulunuyor. Bu yazılım geliştirme talebini yapan bir pazarlama departmanı. Bir iş analisti olarak pazarlama uzmanlarından talep ettikleri web sitesinin detaylarını öğrenmek için onlara hangi soruları sormalıyım?’’ şeklinde bir diyalog başlattığımda hızlıca 12 başlıkta sormam gereken soruları listeliyor. Sorular oldukça kaliteli ve akla hızlıca daha detay soruların da gelmesini sağlıyor. Sadece bu soruların cevaplarını bulacak şekilde analiz yapmak bile projede epey bir yol katedilmesini sağlayacaktır.
İş Akışları Çıkarmak
Süreç adımlarını verdiğimiz takdirde ChatGPT bize iş akışlarını oluşturabilir. Ayrıca, bu süreçleri destekleyen veri modelini oluşturabilir. Herhangi bir eklenti kullanmadan iş akışı çizmesini talep ettiğimde sunduğu çizim elbette final halde değildi ancak yine de bir çıkış noktası oluşturması adına fayda sağlayacak düzeydeydi.
PBI’ları (Product Backlog Item) Bölmek
ChatGPT’nin yardımıyla büyük projeleri küçük parçalara bölerek her bir parçanın ayrı ayrı takip edilebilmesini ve yönetilebilmesini sağlayabiliriz. Bu, proje yönetimini kolaylaştırır ve hedeflere ulaşmada daha verimli olmamızı sağlar. Agile projelerde önceliklendirme ve MVP (Minimum Viable Product) belirleme süreçlerinde işlerin küçük parçalara ayrılmış olması büyük önem taşır.
Fonksiyonel Analiz Dokümantasyonu
Kurumsal hafızamızı oluşturmak ve işlerimizi doğru şekilde yapabilmek için dokümantasyon büyük önem taşıyor. Oldukça vakit alan bir iş olan dokümantasyon için ChatGPT’den faydalanabiliriz. Bir uygulamada geliştirilecek olan temel bir fonksiyonun adını dahi vermemiz ChatGPT’nin detaylı bir fonksiyonel analiz dokümanı oluşturmasına yetiyor. Aklınıza gelmemiş olan birçok fonksiyonel özelliği karşınızda görmek işinizi oldukça kolaylaştırıyor. Bu taslak dokümanın üzerine karmaşık iş kuralları ve iş ihtiyaçlarını eklediğimizde detaylı ve kaliteli bir fonksiyonel analiz dokümanı elde edebiliriz. Örneğin; ChatGPT’ye bir e-ticaret web sitesinde ürün arama fonksiyonu için fonksiyonel analiz dokümanı oluşturma talebimi ilettiğimde bana 2 sayfalık taslak bir dokümanı rahatlıkla sunabiliyor. Çok daha fazla girdiyle dokümanın zenginleştirilmesini sağlamak sizlerin yaratıcılığına kalıyor.
Eğitim Materyalleri ve Kullanıcı Dokümantasyonu
ChatGPT, kullanıcılar ve diğer paydaşlar için eğitim materyalleri ve kullanıcı kılavuzları hazırlamada yardımcı olabilir. Yine bu özelliği test ettiğimde oldukça güzel sonuçlar elde ettim. Fonksiyonel analiz dokümanını kullanarak yüksek kalitede bir kullanıcı kılavuzunu saniyeler içinde oluşturabildi.
Test Senaryoları Oluşturmak
İş ihtiyaçlarının dokümantasyonu ne kadar önemliyse test senaryolarını oluşturmak da bir o kadar önemli. Yazılım ürünlerimizin çıktı kalitesini yüksek oranda etkileyen test süreçlerinde en temel ve kritik adım doğru ve eksiksiz test senaryolarını oluşturmak oluyor. Fonksiyonel analizi doğru ve tam verdiğimizde ChatGPT’den kaliteli test senaryoları elde edebiliriz. Yine aynı örnek için ChapGPT ile iletişimi sürdürdüğümde bana şu başlıklardaki test senaryolarını alt detaylarıyla birlikte çok hızlı bir şekilde sunabiliyor:
1. Arama çubuğu testleri
2. Filtreleme ve sıralama testleri
3. Otomatik tamamlama testleri
4. Boş sonuçlar ve sayfalama testleri
5. SEO uyumluluğu testi
6. Performans testi
7. Güvenlik testi
ChatGPT’ye ‘’e-ticaret web sitesinde ürün arama fonksiyonu için test senaryoları oluşturma’’ şeklinde oldukça genel bir girdi dışında herhangi bir detay vermediğimi tekrardan hatırlatmak isterim.
SQL Sorguları Oluşturmak
Analistlerin en sık kullandıkları yetkinliklerinden biri olan SQL sorguları hazırlamada henüz yeterli yetkinliğe sahip değilseniz, hız kazanmak istiyorsanız ya da karmaşık sorguları yazmakta zorlanıyorsanız ChatGPT sizin için iyi bir yardımcı olabilir. İstenen veriyi doğru bir şekilde tarif ettiğimizde doğru çalışan SQL sorguları elde edebiliriz.
Paydaşlarla İletişim
İş birimlerine yapacağımız sunumları hazırlama, raporlar üretme noktasında ChatGPT’den destek alabiliriz. ChatGPT, sunum hazırlama konusunda yüksek beklentilerimizi henüz karşılayacak düzeyde değil. ChatGPT’den PowerPoint ve PDF formatında sunumlar hazırlamasını istedim, her iki format için de yeteneklerinin sınırlı olduğunu söyledi. Görsel konusunda uzman DALL-E eklentisi kendi ifadeleriyle yetkinliğini şöyle tanımlıyor: ‘’Sunumunuzun konusunu ve içeriğini belirtirseniz, size uygun metinler, görsel fikirler ve düzen önerileri sağlayabilirim. Örneğin; belirli konular hakkında açıklamalar, infografikler için fikirler veya slaytların düzenlenmesi hakkında öneriler verebilirim.’’ Ancak ChatGPT’nin plugin özelliğini aktive ederseniz sizi sunum hazırlayabilen 3. parti araçlara yönlendiriyor.
Excel Formüllerini Bulmak
Özellikle veri üzerinde çalışırken sık kullandığımız Excel üzerinde bazen aradığımız formülü bulmakta, bulsak da yazmakta zorlanabiliyoruz. Excel formülleri ve makroları yazma konusunda ChatGPT yardımımıza koşuyor. Bu özelliği sayesinde bizlere hız kazandıracağı kesin.
Veri Analizi ve Raporlama
Bir veri seti üzerinde amacımıza istinaden doğru veri analiz yöntemini bulmak, anomalileri tespit etmek, ardından veri setinden anlamlı öngörüler elde etmek konularında ChatGPT’den faydalanabiliriz. Veri görselleştirmeleri oluşturma ve raporlama ile bu çıktıları yorumlanacak hale getirebiliriz.
Kullanıcı Deneyimi (User Experience-UX) İyileştirme Çalışmaları
Kullanıcı deneyimlerini iyileştirmek üzere ChatGPT’den hem süreç hem kullanıcı arayüzü (User Interface-UI) iyileştirme önerileri talep edebiliriz. Aynı zamanda kullanıcı geri bildirimlerini toplamada bize destek olabilir.
Yaratıcılığımızı kullandığımızda çok daha fazla alanda ChatGPT’den faydalanabileceğimizi göreceğiz. ChatGPT, rutin ve teknik görevlerin ötesinde analitik düşünme ve stratejik planlama süreçlerinde de destek sağlayabilir. Aldığımız her destekte bizlere sağladığı temel fayda zaman kazancı ve çalışma verimimizi artırması olarak karşımıza çıkıyor. Bu sayede paydaşlarımızla çok daha fazla zamanı bir arada geçirebiliriz ve iş ihtiyaçlarını anlama noktasında uzmanlığımızı artırabiliriz.
Olmazsa Olmaz Güvenlik
Bu yazımda iş analistlerinin ChatGPT’den nasıl faydalanabileceğini birçok açıdan ele almaya çalıştım. Tüm bu faydaları elde ederken aklımızdan çıkarmamamız gereken önemli bir konu ise şirket verilerimizin güvenliği. ChatGPT’ye sorduğumuz her soru aslında öğrenme havuzunun bir parçası haline geliyor. Şirketinizde henüz devreye girmiş on-premise bir çözümünüz yoksa ve bireysel ChatGPT kullanıcısıysanız şirketinizle ilgili gizli verileri paylaşmama sorumluluğu sizlere düşüyor. Yapay zeka ürünleriyle ilgili güvenlik kaygılarını gidermek amacıyla şirketler şu sıralar on-premises çözümler üzerine çalışıyor. On-premise, yazılım veya veri merkezi gibi iş süreçlerinin ve altyapılarının, organizasyonun kendi kontrolü altında, kendi sunucularında veya veri merkezlerinde barındırıldığı bir dağıtım modelidir. Bu çözüm modelleri devreye girdiğinde yapay zekayla olan etkileşimimizde çok daha rahat hareket edeceğimizi söylemek yanlış olmaz.
