Tam Zamanlı Scrum Master mı? Takımdan Birinin Rolü Üstlenmesi mi?
Scrum Master’ın en temel sorumluluğu, takımın Scrum prensiplerini doğru şekilde uygulayarak etkin ve verimli bir şekilde çalışabilmesini sağlamaktır. Scrum Master’ın sorumlulukları ile ilgili daha detaylı bilgiyi “Scrum Master Nedir, Ne Değildir?” makalemde detaylıca aktarmıştım.
Scrum prensibini benimseyen şirketlerde Scrum Master’ın konumlandırılması ile ilgili farklı uygulamalar söz konusu olabilmektedir. Bazı şirketler Scrum Master’lığı organizasyonda ayrı bir ünvan olarak açarken, bazı şirketler bunu mevcut çalışanların kendi sorumluluklarına ek bir rol olarak üstlenmesini bekleyebilmektedir. Bu senaryoda genellikle takım üyelerinden birinin Scrum Master rolünü de beraberinde götürdüğü bir düzen oluşturulmaktadır. Bu makalede, bu iki yöntemi ele alarak artı ve eksileri ile değerlendirmeye çalışacağım.
Ayrı bir ünvan olarak Scrum Master’lık:
Avantajları;
Uzmanlık : Scrum Master ünvanı ile çalışan kişiler, konusunda bilgi birikimi yüksek ve uzmanlığı gelişmiş kişiler olacağından takıma Scrum ile ilgili bakış açısını kazandırma konusunda daha iyi sonuçlar elde edebilecektir.
Odaklı çalışabilme ve sürekli iyileşme: Bir konuya ne kadar odaklı çalışılırsa, çıktıları o kadar kaliteli hale gelecektir. Bu nedenle tek işi Scrum Master’lık olan kişiler, sadece bu konuya kafa yoracağından takımın gelişim alanlarını daha proaktif bir şekilde tespit edebilecek, verimliliği artırmaya yönelik gereken aksiyonların daha hızlı alınmasına teşvik edebilecektir. Bu şekilde Scrum Master, hem kendi gelişimini hızlandırabilecek hem de takımın daha hızlı gelişmesini sağlayabilecektir.
Tarafsızlık: Bağlı olduğu takımın ürün geliştirme süreçlerinde aktif rolü olmayan bir Scrum Master, daha tarafsız bir bakış açısına sahip olabilecektir. Bu da tartışmaları daha iyi yönetmesine, anlaşmazlıkların çözülmesi ve karar alma noktalarında daha iyi bir yönlendirici olmasına fayda sağlayacaktır.
Mentorluk ve koçluk: Ayrı bir ünvan ile tam zamanlı çalışan bir Scrum Master, ekip üyelerinin sorunlarını dinleyip onlara gerektiği noktalarda mentorluk ve/veya koçluk yapma konusunda yeterli vakti ayırabilecek ve bu şekilde takımın Scrum değerlerini anlaması ve uygulaması konusunda daha iyi yardımcı olabilecektir.
Dezavantajları;
Kaynak ayrımı: Scrum Master rolünü tam zamanlı bir şekilde üstlendirmek için, organizasyonda bu alana özel ünvanlar oluşturulup pozisyon açılmalıdır. Kaynakların kısıtlı olduğu organizasyonlarda bu düşündürücü bir faktör olabilmektedir.
Aynı anda çok fazla takıma Scrum Master olmak: Ayrı bir Scrum Master unvanı ile tam zamanlı çalışan kişilerin birden fazla Scrum takımına destek vermesi beklenebilmektedir. Bu durumlarda Scrum takımının üyeleri, Scrum Master’ı takımın bir parçası olarak görmektense, dışarıdan gelen bir denetçi olarak algılamayabilmektedir.
Takımdan birinin rolü üstlendiği Scrum Master’lık:
Avantajları:
Takım entegrasyonu: Takımın içinden gelen Scrum Master, takımın günlük iş ve aktivitelerine dahil olarak takım dinamiklerine ve yaşanan zorluklara dair daha derinlemesine bir bilgi ve bakış açısına sahip olabilecektir.
Sorumluluğu paylaşma: Takımın bir üyesi Scrum Master’lık rolünü üstlendiğinde, Scrum etkinliklerinin etkin bir şekilde yapılmasının ve Scrum prensiplerine uyumun sağlanması gibi tüm Scrum Master sorumluluklarına “takımın ortak sorumluluğu” gözü ile bakılma olasılığı daha yüksek olur.
Anında ulaşılabilirlik: Scrum Master’ın takım içerisinde sürekli erişilebilir olması, çözülmesi gereken bir durum ya da sorun oluştuğunda daha hızlı aksiyon alınabilmesini sağlayacaktır.
Dezavantajları:
Zaman kısıtı: Bir takım üyesi aynı zamanda Scrum Master’lık rolünü üstlendiğinde, ürünün gelişmesine katkı sağlamak üzere yapması gereken standart sorumluluklarının yanında Scrum Master’lık rolünün de sorumluluklarını yerine getirmek için yeterli vakti ayırmakta zorlanabilir. Örneğin sprint içerisinde bitireceğini taahhüt ettiği işleri ilerletirken, takımın önüne çıkan ve Daily scrum’larda dile getirilen engellerin ortadan kaldırılması için de aksiyonlar alması gerekebilecektir. Bu noktalarda zaman kısıtı, verimli sonuçlar elde etme konusunda risk oluşturabilir.
Sınırlı Deneyim: Scrum Master olmasına karar verilen ekip üyesinin tecrübesine ve Scrum deneyimine bağlı olarak değişmekle birlikte, takımdan rolü üstlenen Scrum Master’ın tam zamanlı çalışan bir Scrum Master kadar gelişmiş bir uzmanlığı olamayabilir.
Sonuç:
Scrum Master sadece bu işi yapan ve buna özel bir ünvanla çalışan bir kişi mi olmalı yoksa takımdan herhangi birisi mi bu sorumluluğu üstlenmeli, bu konuda genel geçer bir kural bulunmamakta olup, organizasyonun ve takımın durumuna bağlı olarak ihtiyaç değişkenlik gösterebilir. Özellikle yeni kurulan, Scrum deneyimi taşımayan üyelerden oluşan ekiplerde ayrı bir ünvan ile tam zamanlı çalışan bir Scrum Master daha faydalı olacaktır.
Takımdan biri olacaksa, Product Owner’ın Scrum Master’lığı ek bir rol olarak üstlendiği bir versiyon, PO-SM sorumlulukları birbiri ile çelişebileceğinden, uzak durulması gereken bir yöntem olarak belirtilmektedir. Geliştirme takım üyelerinden (developers) birinin bu sorumluluğu alması daha uygun bir yöntem olacaktır. Takımdaki en yüksek deneyime sahip kişi olması gibi bir zorunluluk bulunmamakla birlikte, iş yükünü yönetebilmesi adına mümkünse deneyimi yüksek ve de iletişimi güçlü birinin bu sorumluluğu alması uygun yöntem olarak görülmektedir. Bazı takımlar, Scrum Master’lık rolü için kısa süreli döngülerle rotasyon yapmaktadır. Bu yöntem, takım istikrarının ve Scrum Master’ın takıma etki etme kapasitesinin düşmesi, dış takımlardan Scrum Master’la iletişim kurma ihtiyacı oluşan ekiplerde oluşabilecek kafa karışıklığı gibi birçok sebeple, uygulanması önerilmeyen bir yöntemdir.
Kaynaklar:
· Scrum Guide 2020, https://scrumguides.org/docs/scrumguide/v2020/2020-Scrum-Guide-US.pdf#zoom=100
· https://www.ilkimdilara.com/kafamda-deli-sorular-scrum-master/
