c/o pop op zoek naar vorm en richting

Vorig jaar maakte het jubilerende c/o pop-festival indruk door terug te keren naar de basis. Volhouden is lastig, zo bewijst de elfde editie die vorige week plaatsvond. De organisatie vond het festival én conventie dit jaar opnieuw uit. Bevredigend? Nou, nee. Samenhang tussen de programmaonderdelen ontbrak en samenwerkingen met cruciale partijen in de stad kwamen niet van de grond.

„Heel erg bedankt dat we hier mochten zijn”, zegt Andrew Aged lijzig in de microfoon. Voor de derde maal. Dan is het echt afgelopen. De zaallichten gaan aan, de twee broers Aged komen niet meer terug. Mooi. Intiem. Spannend. Sexy, ook. Die woorden beschrijven het optreden dat INC uit Los Angeles geeft in de prachtige Sendesaal van de WRD (Westdeutscher Rundfunk) het best. Muzikaal laveren Andrew en Daniel — voorheen bekend als Teen Inc. — ergens tussen Prince en jaren zeventig fusion jazz. Twee albums maakten de twee reeds, één EP, maar in Keulen spelen zie uiteindelijk niet langer dan een krap uurtje. Meer hoeft ook niet. Het is goed zo. Door de geweldige akoestiek in de zaal die normaal gesproken wordt gebruikt voor radio- en tv-opnamen is elke noot, elke aanslag perfect te horen. Koren op de molen van de getalenteerde broers die losjes uit de pols het ene na de andere moeilijke (bas)gitaarakkoord spelen. Andrew soleert er lekker op los. Het publiek — bij aanvang zo’n twintig, halverwege boven de vijftig in aantal — geniet muisstil en applaudisseert luid.

Bijna de helft van de stoelen in de Sendesaal blijven uiteindelijk onbezet. Bij voorafgaande edities van c/o pop was dat nooit het geval. Juist het tegenovergestelde: afgeladen volle WDR-zalen waren eerder regel dan uitzondering. Aan INC ligt het niet. Waaraan dan wel? Aan de reorganisatie van het festival? Het ontbreken van een algemeen festivalticket wellicht? Bezoekers kiezen dit jaar voor losse kaartjes of een van de drie, nogal vage, muzikale thema’s: dance, discover of dream. INC zit in het dance-pakket. Zo is er gedurende de festivaldagen beduidend minder doorstroom dan andere jaren. Mensen blijven liever op één plek. Daar hebben ze een kaartje voor gekocht. Concerten vinden tegelijkertijd plaats waardoor het sowieso lastiger is om overal iets van mee te pikken. De locaties liggen immers verspreid over de binnenstad, en soms daarbuiten. Resultaat? Rond de festivalcentrale bij Stadtsgarten en Studio 672 aan de Venloer Strasse zie je elke avond dezelfde koppen. Andere dan in de Wartesaal onder het centrale treinstation. Slechts een enkeling trekt, anders dan andere jaren, van zaal naar zaal.

Ook de jaarlijkse conferentie heeft een gedaanteverwisseling ondergaan. c/o conference, vorig jaar nog C’n’B Convention, concentreert zich dit jaar op slechts twee thema’s: distributie van content en gesponsorde content. De concurrentie met het Reeperbahn Festival in Hamburg en Berlin Music Week in Berlijn maken die specialisatie noodzakelijk. „We vissen in dezelfde vijver, zeker qua sponsoring en internationale gasten”, verduidelijkt programmamanager Ralph Christoph. Het binnenhalen van goede sprekers blijkt lastig. In Fritz Thyssen Stiftung en Kölnischer Kunstverein, waar de conferentie plaatsvindt, vinden een aantal panels plaats waarin bekende materie wordt herkauwend. Vorig jaar schreef ik dat het er gonsde van de inspiratie (lees hier mijn verslag). Dat is nu beduidend minder het geval. Een aantal keynotes springt er echter met kop en schouder bovenuit. De opening op donderdagochtend door Torsten Schmidt van Red Bull Academy is ijzersterk. Zijn verhaal gaat alle kanten op, Schmidt laat zich eenvoudig verleiden tot uitstapjes, maar storen doet dat niet. Sterker nog: zorgt er juist voor dat je aan z’n lippen hangt. Ook inhoudelijk legt hij de lat hoog. Red Bull Academy is immers een succesverhaal van een merk dat zich ondenkbaar heeft weten te maken in de hedendaagse dance-wereld. Hudson Mohawke werd bijvoorbeeld ontdekt. Of eigenlijk: hij ontdekte zijn eigen talent en Red Bull hielp hem.

Inmiddels organiseert de academy jaarlijks 160 events in 60 steden verspreid over de wereld. De studio’s worden na afloop overgedragen aan de lokale scene. Waarom Red Bull dat doet? Tja, gniffelt Schmidt, „direct is het voordeel niet aanwijsbaar, maar daar gaat het Red Bull ook niet om. We willen iets betekenen, een bijdrage leveren aan cultuur. Misschien wel het verschil maken.” Grote woorden. Toch werkt het. Het sportdrankje Red Bull is enkel nog in naam en logo aanwezig. En ja, geeft Schmidt toe, het zorgt voor een enorme, indirecte naamsbekendheid. Wie vernieuwing, experiment en scholing in de dance-scene zegt, denkt meteen aan Red Bull. Schmidt lacht: „That’s so post-Frankfurt.” In de volgende panel-discussie ,Brand it or leave it’ kruisen onder andere Ralf Lülsdorf van Electronic Beats (T-Mobile) en Gerrit Winterstein van Vodaphone de degens. Electronic Beats is een project met Red Bull Academy-achtige scope. De recente samenwerking met Depeche Mode is een goed voordeel. De maandelijkse dvd van Electronic Beats is, door de uitstekende korte documentaires, uiterst gewild. Toch: Lülsdorf is jaloers op Red Bull Academy en de manier waarop het merk investeert in het project. „Wij moeten elke euro vijf keer omdraaien”, verzucht hij.

Electronic Beats is belangrijk voor T-Mobile. „Er is geen fysiek product dat in de markt kan worden gezegd. Muziek is daarvoor wel geschikt. Wij werken veel samen met muzikanten en weten nooit van te voren wat er uit die samenwerking gaat komen. Het is een black box. Dat maakt het extra interessant.” Is elektronische muziek geen te kleine niche voor een multinational als T-Mobile. Nee, meent Lülsdorf, „Electronic Beats richt zich op opinieleiders en smaakmakers en die beïnvloeden weer een hoop andere mensen. Daarbij kijken we breder dan alleen elektronische muziek.” Evenals Red Bull Academy is Electronic Beats inmiddels een belangrijke schakel geworden van de muziekindustrie. Dat doen T-Mobile en Red Bull goed, vindt Stefan Zilch. Als directeur van Spotify Duitsland weet hij het een en ander van het luistergedrag van mensen. De onderzoeken die Spotify zelf uitvoert, liegen er niet om: streaming muziek luisteren is normaal geworden.

De gemiddelde leeftijd van de betalende Spotify-gebruiker is 21. Betekent dat tieners inmiddels een grote doelgroep vormen. „Die downloaden dus niet meer”, zegt Zilch tevreden. Uit onderzoek blijkt dat een overgrote meerderheid muziek ontzettend belangrijk vindt. Belangrijker dan seks. Je merk met muziek associëren is een slimme zet. Zilch ziet nog meer trends. Op Spotify worden steeds minder hele albums beluisterd of gezocht op artiesten. Playlists winnen aan populariteit. Zilch ziet een rol weggelegd voor curatoren die playlists samenstellen én voor een focus op moods, op gevoel. „Playlists voor in de ochtend, voor wanneer je verliefd ben of om op te sporten, zijn populair”, weet hij. Nog zo’n leuk weetje: nog nooit werd er zoveel geld aan popmuziek uitgeven. Gemiddeld geven we meer uit dan in die zogenaamd zo bloeiende popjaren zeventig. De verdeling is echter nog steeds niet in het voordeel van de muzikant zelf. Iets om over na te denken.

Er is geen Spotify-playlist voor het c/o festival. Het avondprogramma is aardig te volgen op de mooi vormgegeven app, maar met zoveel overlappende concerten blijft het lastig plannen. De juiste keuzes maken is niet altijd even gemakkelijk. Mount Kimbie, in de Wartesaal onder het centraal station, valt erg tegen. Vlak optreden, slechte overgangen tussen nummers, slecht geluid. Mount Kimbie komt op het podium net zo ongeïnteresseerd over als Disclosure en maakt er net zo’n zooitje van. Het is er wel druk. Ik kies ervoor om de grote acts te negeren — Elbow, Kelis en Warpaint — en een aantal onbekendere acts te gaan zien. Het Britse Adult Jazz speelt in een aardig lege Studio 672 een boeiende mix van experimentele pop en jazz waarbij de verschillende muzikanten continu van instrument wisselen.

In de grote zaal van Stadtgarten steelt Blaue Blume — het symbool van de stroming romantiek — de harten van alle aanwezigen. Eerder zag ik de band deze zomer op het Absolutely Free Festival in Genk. Daar speelden de Denen in een kleine tent, hier op een relatief groot podium. Pakt stukken beter uit, terwijl de band in Genk al niet slecht voor de dag kwam. Vorig jaar maakten landgenoten When Saints Go Machine in Keulen indruk met een verrassende mix van elektronica, EBM, r&b, techno en metal. Ook Blaue Blume mengt stijlen. De Antony Hegarty-achtige zang past prima bij de shoegaze en jaren tachtig britpop van de Denen. Goede band. Zaterdagmiddag en -avond verandert Chic Belgique het Belgisches Viertel weer in een open podium. In winkels, galeries en kroegjes treden bandjes op. Jammer van de regen, anders was het, met een flesje Kölsch in de hand, goed slenteren van optreden naar optreden. Het Düsseldorfse Chogori maakt de meeste indruk. Het drietal speelt vanaf bladmuziek in de kraakwitte Galerie 21 spacende krautrock met echte instrumenten.

Goed, paar goede bands gezien en interessante lezing bijgewoond. Toch: vorige edities van c/o pop lieten een betere en vooral completere indruk achter. Dat platenlabel Kompakt de nieuwe editie van de Total-serie op de zaterdagavond en -nacht presenteert niet onder de noemer van c/o pop presenteert, is vreemd (en nog nooit voorgekomen). Niemand van c/o pop en Kompakt wil er iets over kwijt. Gelukkig neemt de gonst het in de Kompakt-winkel van de geruchten: vorig jaar zouden medewerkers van het Keulse platenlabel bij de ingang van het eigen event zijn geweigerd. c/o pop begint dit jaar opnieuw en dat is te merken. Niets mis met een pas op de plaats. c/o pop zonder intensieve samenwerking met de bekende partijen in de stad voelt echter niet als c/o pop. Volgend jaar weer als integraal onderdeel van de stad graag.

Gezien en gehoord: c/o pop convention en festival , 20 tot en met 24 augustus 2014 op diverse locaties in Keulen.

Originally published at frnkfrt.net on September 3, 2014.