Tasarım Desenleri (Gof Design Patterns)
Merhaba,
Tasarım desenleri temel olarak, tasarım prensiplerinin bir amaç için sınıf seviyesinde birlikte kullanılmasıdır. Desenler, yazılım geliştiricilerin zaman içersinde deneme/yanılma, iyi/kötü tecrübelerinin sonucunda ortaya çıkmış yazılım geliştirme teknikleridir.
Yazılım geliştirmede sıklıkla karşılaşılan sorunlara/problemlere özel olarak geliştirilen bu teknikler, yazılım tasarımının en önemli parçalarından birini oluşturmaktadır. Desenler, kullanım alanlarına göre farklılık gösterseler bile ortak bir takım özelliklere sahiptir. Bunlar, tekrar eden bir probleme karşı geliştirilmişlerdir, tekrar kullanılabilirler, problem çözümü için yeniden uğraştırmazlar ki bu yazılım dünyasında tekerleği tekrar icat etmeye gerek yok diye bilinir ve en önemlisi uzun yıllar içinde tecrübe edinilerek ortaya çıkmalarıdır.
Desenleri oluşturan kurallar vardır. Bu kuralların koyulmasını sebebi ortak bir platform oluşturup, problemleri çözmek, yazılım geliştirme süreçlerini basitleştirmek ve kompleks sistemlerin önüne geçmektir. Bu kuralların diğer bir artısıda okunabilirliliği arttırmaktır. Başka birisinin kodunu anlamak zor iştir. Fakat desenin yazım standartı bellidir. İşin nasıl yapılacağı, oluşturulan sınıfların kimin kullanıcağı, kimler tarafından referans edileceği UML diyagramına kadar standardize edilmiştir. Kullanılan bu yapı sayesinde takıma katılan yeni kişiler daha kolay adapte olarak verimi arttıracaktır.
Tasarım desenleri iki esasa bağlıdırlar. Tekrar kullanılabilirlik ve esneklik. Yazılan kodlar bu esasa göre yazılmışsa iyi bir yazılım geliştirilmiş denilebilir. Tasarım Desenleri; Creational, Structural ve Behavioral olmak üzere 3 başlığa ayrılır.
Creational Patterns (Yaratımsal)
- Factory Method
- Abstact Factory
- Builder
- Singleton
- Prototype
Structural Patterns (Yapısal)
- Adapter
- Facade Method
- Decorator
- Bridge
- Composite
- Proxy
- Flyweight
Behavioral Patterns (Davranışsal)
- Command
- Strategy
- Observer
- State
- Template
- Iterator
- Interpreter
- Memento
- Chain of Responsibility
- Mediator
- Visitor
Tasarım Desenlerinin Periyodik Tablosu
En çok kullanılan (Yukarıda bahsettiklerim) tasarım desenlerinin tablosu aşağıdaki gibidir.
[caption id=”” align=”alignnone” width=”450"]
http://www.vincehuston.org/images/GoF_full_medium.png[/caption]
Bunun haricinde Kurumsal Tasarım Desenleri (EDP) çeşitli başlıklar altında incelenmektedir. Ben çok derin bir konu olduğundan bunlara değinmeyi düşünmüyorum. Bir sonraki yazıda bu 23 metodu inceliyor olacağız. Takipte kalın ;)
