Αργεί ακόμη η κοινή Ευρωπαϊκή νομοθεσία για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Οι νόμοι που διέπουν τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης σε ολόκληρη την Ε.Ε, πιθανότατα να χρειαστούν ακόμη ένα χρόνο για να συμφωνηθούν.

Τον περασμένο χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στην ανάπτυξη ενός νομοθετικού πλαισίου για την τεχνητή νοημοσύνη και τη χρήση της. Παρότι είναι σχεδόν σίγουρο πως οι ΗΠΑ και η Κίνα πρόκειται να κυριαρχήσουν στην ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης χάρη στους τεράστιους πόρους που διαθέτουν, την οικονομική τους δύναμη και την «ανεκτική» μέχρι στιγμής νομοθεσία τους , οι ευρωπαίοι ομόλογοί τους — συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και των κρατών-μελών της Ε.Ε — πιστεύουν ότι μπορούν να ηγηθούν στον τομέα της ανάπτυξης νομοθεσίας κι ενός κώδικα δεοντολογίας.

Ο διαχωρισμός των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης

Σύμφωνα με την τροπολογία των νέων κανονισμών της Ε.Ε, οι εταιρείες που θα κρίνονται ένοχες για κατάχρηση τεχνολογιών AI θα βρίσκονται αντιμέτωπες με πρόστιμο ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ ή 6% του παγκόσμιου τζίρου τους (το όποιο σε πολλές περιπτώσεις είναι μεγαλύτερο). Οι επικριτές των νέων νόμων ήδη έχουν σχολιάσει πως η απειλή προστίμων απομακρύνουν τις επενδύσεις από την Ευρώπη.

Το σχέδιο νόμου της Ε.Ε για την τεχνητή νοημοσύνη κατατάσσει τα συστήματα A.I σε τρεις κατηγορίες ρίσκου:

• Περιορισμένου Ρίσκου — Αφορά συστήματα όπως chatbots, προγράμματα διαχείρησης φορτίου, φίλτρα spam και βιντεοπαιχνίδια.
• Υψηλού Ρίσκου — Αφορά συστήματα που εμπλέκονται σε διεργασίες μείζονος σημασίας, όπως η αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας, το recruiting, νομικές αποφάσεις και βιομετρική αναγνώριση σε μη δημόσιους χώρους.
• Μη αποδεκτού Ρίσκου — Αφορά συστήματα που έχουν ως σκοπό την χειραγώγηση ή την εκμετάλλευση των χρηστών, προάγουν τις κοινωνικές ανισότητες ή διενεργούν real — time βιομετρικό έλεγχο ταυτότητας σε δημόσιους χώρους για την επιβολή του νόμου.

Τα συστήματα που κρίνεται πως ανήκουν στην κατηγορία «Μη αποδεκτού Ρίσκου» θα αντιμετωπίσουν γενικευμένη απαγόρευση της ανάπτυξης των δράσεων τους στην ΕΕ, ενώ για εκείνα που εμπίπτουν στην κατηγορία Περιορισμένου Ρίσκου θα απαιτείται κάποια στοιχειώδης θεσμική εποπτεία.

Οι οργανισμοί που αναπτύσσουν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης Υψηλού Ρίσκου θα πρέπει να τηρούν κάποια κριτήρια όπως:

• Η παρουσία ανθρώπων κι επίβλεψη των συστημάτων AI
• Κάποιο σύστημα διαχείρισης κινδύνου
• Καταγραφή των ενεργειών του συστήματος
• Διαφάνεια προς τους χρήστες.
• Ομάδα Διαχείρισης Δεδομένων.
• Τρόπους αξιολόγησης της συμμόρφωσής τους προς τη νομοθεσία

Σ’ ένα χρόνο από τώρα η ολοκλήρωση κοινής νομοθεσίας

Ωστόσο, η όχι και τόσο ευέλικτη νομοθετική υπόσταση της ΕΕ — η οποία απαιτεί κοινή απόφαση όλων των κρατών-μελών, καθένα απ’ τα οποία έχει τις δικές του προτεραιότητες — σημαίνει ότι οι νέοι κανονισμοί συχνά υπόκεινται σε περισσότερες συζητήσεις και μεγαλύτερη καθυστέρηση απ’ ότι τα εκάστοτε εθνικά νομοθετικά έργα.

Το Reuters αναφέρει ότι σύμφωνα με έμπιστες θεσμικές πηγές, οι κανονισμοί της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη πιθανότατα να χρειαστούν περισσότερο από ένα χρόνο ακόμη για να τελειοποιηθούν. Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται κυρίως σε διαφωνίες σχετικά με το εάν θα πρέπει να απαγορευτεί η αναγνώριση προσώπου και ποιά θα είναι η αρμόδια αρχή ανά χώρα που θα πρέπει να επιβάλει τους κανόνες.

«Η αναγνώριση προσώπου είναι το μεγαλύτερο θέμα των συζητήσεων μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς», είπε ο νομοθέτης Ντράγκος Τουντοράτσε, σε συνέντευξη στο Reuters. «Δεν πιστεύω σε μια γενικευμένη απαγόρευση εφαρμογών AI. Για μένα, η λύση είναι να τεθούν οι σωστοί κανόνες».

Η πρωτιά του Ηνωμένου Βασιλέιου στην αγορά του AI

Με κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα και περισσότερες από 1.300 εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης που συνολικά προσφέρουν θέσεις εργασίας σε πάνω από 30.000 άτομα, το Ην. Βασίλειο είναι ο κύριος προορισμός για επενδύσεις στο τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη, κι ο τρίτος στον κόσμο. Από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούνιο του 2021, επενδυτές απ’ όλο τον κόσμο διοχέτευσαν 13,5 δισεκατομμύρια βρετανικές λίρες σε περισσότερες από 1.400 «deep tech» εταιρίες του Ηνωμένου Βασιλείου — ποσό μεγαλύτερο από αυτό που συγκέντρωσαν Γερμανία, Γαλλία και Ισραήλ μαζί.

Τον Σεπτέμβριο του 2021, το Ηνωμένο Βασίλειο δημοσίευσε το 10ετές μελλοντικό «Εθνικό Πλάνο Στρατηγικής για τη Τεχνητή Νοημοσύνη» σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την πρωτιά στο χώρο του AI στην Ευρώπη. Ο τρόπος διακυβέρνησης παίζει μεγάλο ρόλο σ’ αυτό το στρατηγικό πλάνο.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο ξεπερνά σ’ εμβέλεια το εθνικό του εκτόπισμα αφού καταλαμβάνουμε την τρίτη θέση στον κόσμο πίσω από τις ΗΠΑ και την Κίνα στη λίστα των κορυφαίων χωρών για την τεχνητή νοημοσύνη», σχολίασε ο υπουργός Τεχνολογίας και Ψηφιακής Οικονομίας, Chris Philp.

Κύριος άξονας του στρατηγικού πλάνου του Ηνωμένου Βασιλείου είναι κι η δημιουργία ενός «Κόμβου Προδιαγραφών Τεχνολογιών AI» για να συντονίσει τη δράση της χώρας αλλά και τη θέσπιση κονισμών σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Alan Turing.

«Είμαστε περήφανοι που δημιουργήσαμε μια δυναμική, ευρεία και συνεργατική κοινότητα ερευνητών, αναπτύσσοντας τη γνώση πάνω στο τομέα σε παγκόμιο επίπεδο όσον αφορά την ασφαλή, ηθική και χωρίς αποκλεισμούς έρευνα για τη τεχνητή νοημοσύνη», δήλωσε ο καθηγητής Sir Adrian Smith, Διευθύνων Σύμβουλος του Ινστιτούτου Alan Turing.

Η επίτευξη μιας ισορροπίας μεταξύ της εφαρμογής «δρακόντειων νόμων» που παρεμποδίζουν την καινοτομία ή της εφαρμογής ανεπαρκούς -ως προς το ηθικό κομμάτι- νομοθεσίας, σίγουρα δεν απλή υπόθεση. Ώστοσο, θα έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε το μέλλον μιας τεχνολογικής ανάπτυξης που συμβαδίζει με το κοινό συμφέρον και προασπίζει τις ανθρώπινες ελευθερίες.

Πηγή: ΑΙ News