Gözlük Araştırıyor: Dershaneler gündemi nasıl fethetti?
Kasım’da Türkiye’nin gündemine son dershane kutuplaşması oturdu. Günlük bazda gelişmelerin ve çekişmelerin yaşandığı bu alanı analiz edip Gözlük Araştırma Raporu ile önemli bulguları sizlerle paylaşıyoruz.
Dershaneler gündemi ne zaman fethetti?
Gündemimiz 2013'te inanılmaz yoğun günler yaşadı, ve çoğu zaman konuların yoğunluğu vatandaşların bir olayın nasıl geliştiğini anlamasını bir hayli zorlaştırdı. Dershane karmaşası, bu duruma iyi bir örnek oluşturdu.
Gözlük platformumuzun her gün topladığı haber verilerini analiz ettiğimizde karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor:
Bu tablonun bize açıkça gösterdiği, 8 Ekim’de bu konuda bir hareketlenmenin olup konunun kapandığı ve 14 Kasım’a kadar ortalığın suskun kaldığı bir gündem. Bu durumda, 8 Ekim günü ortalığı hareketlendiren dershane haberi neydi?
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’dan gelen açıklama dershaneciler kampını telaşlandırmış, ve basılan haber sayısını kısa süreliğine arttırmıştı.
Fakat bu hareketlenme uzun sürmedi ve dershane hakkında yapılan haberler 14 Kasım tarihine kadar pek yoğunluk göstermedi.
14 Kasım ile birlikte dershane olayı Türkiye gündeminin merkezinde bomba etkisi yaptı. Günde ortalama 10 yeni haber yapılan bu konu, bir anda günlük olarak 100 yeni haber yapılmasına sebep oldu. Tüm gazetelerin toplam yaptığı haber sayısı artmıştı ama, her gazete benzer sayıda haber mi yapıyordu, yoksa kutuplaşmış olan medyada zıt kutupların etkisini görmek mümkün müydü?
Dershanelerle ilgili haber kaynaklarının yaptığı 1,500 haberi analiz ettiğimizde gördüğümüz sonuçlar gayet şaşırtıcıydı. Gündemi bu kadar meşgul eden 1,500 farklı haberin 969 tanesinin Zaman gazetesinden geliyor olması, medyanın ne amaçlarla kullanılabileceğine dair işaretler veriyor gibiydi. En çok haber yapan 5 gazetenin içinde Milliyet, OdaTv ve Star Gazetesinin de olması, bu sezgileri güçlendiriyordu.
Peki, bu kaynaklar ne tarz haberler yapıyordu? Medyanın tarafsız bir şekilde haber alma amacıyla kullanıldığı bir durum mu vardı ortada, yoksa çizgisi belli görüşlere hizmet etmek üzerine mi düzenleniyordu haberler? Bunu anlamak için yapılan haberlerin paylaşılma oranlarını analiz edip her kaynağın en çok haber yaptığı tarzı yanyana getirdik ortaya bakın nasıl bir tablo çıktı.
Gözlük platformu ile Türk medyasında tek günlük gündemlerin ötesine geçerek kamuoyunu etkileyen konuları ve bakış açılarını ortaya çıkarıp analiz edebiliyoruz. Bu tip analizler için bizimle çalışmalar yapmak isterseniz, destek@goz.lu adresinden bizimle temasa geçebilirsiniz.
