“17 Ekim Dünya Yoksullukla Mücadele Günü”nde FİNFEST’te Bir Araya Geldik
Günümüzde küresel bir sorun haline gelen yoksulluk, daha çok az gelişmiş ülkelerde görülse de, gelişmiş pek çok ülkede de en temel sorunlardan biri. Yoksullukla mücadelede, yıllardır insanlığın karşı karşıya kaldığı maalesef en büyük sorunlardan bir tanesi olarak devam ediyor. İnsanların gıda, giyinme ve barınma gibi günlük temel ihtiyaçlarının tamamını veya büyük bir kısmını karşılayacak yeterli gelire sahip olmama durumu olarak yoksulluğu ifade etsek de ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ve yaşam standartlarına göre bu tanımı değiştirmek mümkün. Birçok çalışmada da belirtildiği gibi istihdamdan barınmaya, sağlık hizmetlerinden eğitime ve sosyal hayatın gereklerinden faydalanamama olarak söyleyebiliriz. Dünyada aşırı yoksulluk içinde yaşayan insanların sayısı 1990 ve 2015 yılları arasında 1,9 milyardan 836 milyona düşerek azalmış olsa da, hala çok sayıda insan en temel insani gereksinimleri karşılamakta zorlanıyor. Fakat içinde bulunduğumuz “küresel salgın” küresel sağlık krizini aşmış noktada ve salgından önce yoksullukla mücadelede kaydedilen ilerlemeler şu an büyük ölçüde tehlikeye girmiş durumda.
1990 yılından bu yana dünyada eğitim, sağlık ve yaşam standartlarının bileşkesi olarak ölçülen küresel insani gelişme raporları hazırlanıyor. Türkiye’nin yüksek insani gelişme kategorisinde bulunduğu ve 189 ülke arasında 59’uncu sırada yer aldığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yayımlanan İnsani Gelişme Raporu 2019’a göre dünya genelinde pek çok insan aşırı yoksulluktan kurtulmuştu. Fakat salgın sonrası bu durum tersine dönmeye başladı. Yine UNDP’nin hazırladığı “2020 Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi”ne göre bu yıla kadar çok boyutlu yoksulluğun ortadan kaldırılması yolunda kaydedilen ilerlemenin gelişmiş pek çok ülke için salgınla birlikte tehlikede olduğu belirtiliyor. Günümüzde çok boyutlu yoksulluk çeken 1,3 milyar insanın %80’inden fazlası, Küresel Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksin’e baktığımızda sağlık, eğitim ve yaşam standartlarını ölçen 10 göstergenin en az beşinde yokluk çekiyor. Dünyadaki 1,3 milyar yoksulun yarısı 18 yaşından küçük, öte yandan 107 milyonu ise 60 ve üzeri yaşta. Elde edilen bu veriler bize, çok boyutlu yoksulluk yükünün orantısız biçimde çocukların üzerine bindiğini gösteriyor. Salgın sonrası bu sayıların artacağı ve dünyadaki yoksulluğun gittikçe derinleşeceği bekleniyor.
Bu araştırmaları göz önünde bulundurduğumuzda yoksullukla mücadelede gençler ile çocukların sosyoekonomik olarak güçlendirilmesi gerektiği ve bu krizin üstesinden gelmek için ekonomilerin iyileştirilmesinin ötesine geçecek çok boyutlu çalışmaların yapılması gerektiğini görüyoruz. Habitat Derneği olarak bu zamana kadar hayata geçirdiğimiz tüm çalışmalarda sürdürülebilir kalkınmaya katkı koymaya çalıştık. Öncelikle yoksullukla mücadelede olduğu gibi eşitsizliklerin ortadan kalkması için birçok farklı soruna odaklanarak çalışmalarımızı yürütüyoruz. Bu kapsamda bireyleri sağlıklı bir finansal gelecek oluşturabilmeleri konusunda bilinçlendirerek, sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmalarını sağlamak amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Visa Türkiye ortaklığı ve 30 üye banka ve e-para kuruluşunun desteğiyle yürüttüğümüz Paramı Yönetebiliyorum Projesi, bu eşitsizliği ortadan kaldırmakta önemli rol oynuyor. 11 yıldır devam ve birçok ülkede iyi uygulama örneği olarak gösterilen “Paramı Yönetebiliyorum Projesi” Türkiye’de finansal okuryazarlık oranını artırma anlamında yürütülen en önemli ve uzun soluklu projelerden biri.
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın en başında yer alan yoksullukla mücadele kapsamında Birleşmiş Milletler (BM), küresel yoksulluğun azaltılması amacıyla farkındalık oluşturmak için 22 Aralık 1992 tarihinde 17 Ekim’i “Dünya Yoksullukla Mücadele” günü olarak ilan etmiştir. Habitat Derneği olarak bu konuya dikkat çekmek ve yoksullukla mücadelede neler yapılabileceğini konuşmak amacıyla 17 Ekim “Dünya Yoksullukla Mücadele Günü”nde, FİNFEST’i (Finansal Okuryazarlık Festivali) düzenledik. Paramı Yönetebiliyorum Projesi kapsamında düzenlediğimiz FİNFEST’te, yoksullukla mücadele konusunda sektörel ve ulusal bakış açılarını ve bu konuda geleceğe dair çözüm önerilerini konuştuk.
Pandemi şartlarından dolayı online olarak düzenlediğimiz FİNFEST’te UNDP Özel Sektör Programı Yöneticisi Hansın Doğan’ın katılımıyla “Yoksullukla Mücadelede Sektörel Bakış”ı, AFLATOUN Avrupa ve Orta Asya Program Yöneticisi Tetiana van Waveren-Valkova ile “Dünyada Yoksullukla Mücadele Yaklaşımları”nı, oyuncu ve aynı zamanda TRT Belgesel Sıfır Atık Programı sunucusu Doğan Akdoğan’ın ile “Amaç:1 — Atık:0”ı, Öğretmen Akademisi’nden uzman eğitimciler Dinçer Demir ve Engin Güven ile “Yoksullukla Mücadelede Eğitim Yaklaşımları”nı, Yemek Mucidi ve Yazar Refika Birgül ve Döngüsel Ekonomi Kooperatifi Kurucu Ortağı Berna Kırcı Aşıroğlu ile birlikte “Gıda İsrafı ve Döngüsel Ekonomi” yi ve son olarak Trapez Danışmanlık Kurucusu Eğitmen Şebnem Tezcan ile “Kriz Dönemi Uyum Süreci” konulu 6 farklı oturum gerçekleştirdik.
FİNFEST’in YouTube yayınına aşağıdaki linkten erişim sağlayabilirsiniz.
Yasemin Işık
