Hoe Arian van Rijssen ruimte maakt door de wereld geler te maken
Happyplaces stories (video)
Mijn afspraak met Arian bracht me naar het midden van het land. Het idee was om naar buiten te gaan, te wandelen en dan ook buiten ons gesprek te hebben — en dan mogelijk ook te filmen. Maar het weer vond van niet. Dikke druppels maakten de mooie bossige omgeving van Den Dolder een een klap een kletsnatte herfstdag. Arian is zakelijk leider en leiderschap inspirator bij House of Coherence, waar ze leiders en organisaties helpen met integrale leiderschapsscholing en organisatieontwikkeling.
Arian’s missie is om de wereld steeds mooier te maken. Hij kijkt samen met bedrijven, organisaties en vooral met mensen naar de toekomst. Met hen gaat hij op zoek naar enerverende toekomstperspectieven die de wereld voor eeuwig veranderen. Zet hij de automatische piloot uit en mensen weer aan vanuit de overtuiging dat iets wat al jaren op dezelfde manier gedaan wordt, niet betekent dat het de enige juiste manier is om iets te doen. Dat een verfrissend perspectief, een andere gedachtegang en nieuwe manieren van werken zorgen dat mensen verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de toekomst. Of zoals Arian het zelf formuleert: ‘Ik zorg dat mensen worden wakker geschud. Het onderzoeken van de waarden, intrinsieke motivaties en kijken naar het grotere geheel mét oog voor detail hoort daarbij. Ik creëer bewustwording. Ik help je luisteren naar het hogere bewustzijn. We vormen samen één geheel. Door de keuzes die we maken en de verantwoordelijkheden die we nemen, kan dat geheel nog mooier worden. Mooier voor jezelf, de wereld om je heen en de generaties na ons.’
We ontmoetten elkaar een paar jaar geleden voor het eerst toen we samen met ook Frum van Egmond coaches waren in een onderwijsproject in Amsterdam. ‘Onze Nieuwe School’ was een zoektocht van de Gemeente Amsterdam naar schoolmakers om de verwachte leerlingengroei in Amsterdam te kunnen opvangen. Iedereen die een idee of plan had voor een nieuwe school kon meedoen met deze ‘challenge’.
We spraken toen tussen de onderwijsbedrijven door over het opzetten van zogenaamde ‘stadslabs’, wat plekken zijn waar bewoners samen projecten ontwikkelen door en voor de stad waar zo’n lab zich bevindt. Arian had daar veel ervaring mee in Leiden. Die beide projecten hadden een aantal zaken gemeenschappelijk: Hoe zet je mensen aan? Hoe krijg je mensen mee? Hoe geef je ruimte? Hoe schep je een ruimte waarin mensen de ruimte vinden om te willen, kunnen en durven bijdragen? Door een LinkedIn update verscheen Arian ineens weer op mijn radar. Een snelle blik op zijn profiel gaf al aan dat er sindsdien een boel was gebeurd. Meer dan voldoende reden voor een niet-boswandeling. Maar om in de huiskamer op het landgoed waar House of Coherence gevestigd is, uitkijkend op velden en bos en voorbij wandelende reeën, te leren van Arian’s ruimtewandeling.
Het transcript is licht bewerkt voor leesbaarheid
Buitenbeentje-kracht
Wat voor mij het meest top-of-mind is, is dat ik een aantal jaar geleden ruimte ben gaan innemen toen ik besloot om te stoppen met alcohol drinken, na tien tot vijftien jaar toch wel serieus verslaafd te zijn geweest. Het thema ‘ruimte’ roept bij mij op dat ik weer terug ga naar de emotie doe ik toen had in die periode. Naar het elke dag weer opnieuw voelen dat er zoveel meer is dat ik te bieden heb. Dat er zoveel meer is dat ik te ontdekken heb. Dat er zoveel meer is dat ik te doen heb. Dat de wereld heeft mij zoveel meer te bieden heeft. Het voelde alsof ik die ruimte letterlijk niet pakte, doordat ik mezelf heel erg beklemde door elke dag weer wijn te drinken in plaats van te ontwikkelen, er op uit te gaan, te leven.
Ik ben van school af gestuurd. Altijd een buitenbeetje geweest. Ik paste niet in het onderwijssysteem zoals we dat nu kennen. Omdat ik anders was. Misschien juist wel omdat ik meer ruimte innam.
Dat is het eerste waar ik aan moet denken bij het thema ‘ruimte’, omdat ik vijf jaar geleden heb besloten helemaal te stoppen met het drinken van alcohol. Ik ben vanaf toen echt gaan ervaren hoe het is om te leven, te groeien in wie ik ben. Wat het is om op een ander niveau te komen met mezelf. Om echt veel meer te gaan voelen. Om te gaan voelen in verbinding met anderen, maar vooral ook met mezelf. Het zoeken naar waartoe ik hier op aarde ben. Wat ik hier te doen heb. Wat wordt er van mij gevraagd?
Ik ben als persoon altijd al aanwezig geweest. Altijd al iemand geweest die met veel volume, met veel bewegingen aanwezig is. Als kind al. Ik heb daar ook wel de nodige problemen mee gehad op school. Ik ben van school af gestuurd. Altijd een buitenbeetje geweest. Ik paste niet in het onderwijssysteem zoals we dat nu kennen. Omdat ik anders was. Misschien juist wel omdat ik meer ruimte innam. Omdat ik op een andere manier naar de wereld kijk. Omdat ik, toen vooral, op een andere manier naar de wereld wilde kijken. Ik wilde andere dingen van de wereld weten. Jaren lang heb ik dat gevoeld als een soort van zwakte, het anders zijn, het niet bij de mainstream horen, het niet in het plaatje passen dat we met z’n allen hebben.
Pas de laatste paar jaar ben ik heel erg gaan beseffen dat mijn grootste kracht is. Wat ook de legitimiteit is om de ruimte in te nemen die ik nodig heb en die de wereld mij vraagt om in te nemen. Om daarin ook voor anderen iets te kunnen betekenen. Om anderen uit te dagen. Om anderen een spiegel voor te houden. Om anderen te inspireren. Om een ander de ruimte te geven om ook die stap te maken. Om ook los te komen van verwachtingen, van de mainstream, om echt op gevoelsniveau te gaan ontdekken: ‘Wat het is wat ik ten diepste wil? Waartoe ben ik hier? Wat wil ik nalaten?’
Pas de laatste paar jaar ben ik heel erg gaan beseffen dat mijn grootste kracht is. Wat ook de legitimiteit is om de ruimte in te nemen die ik nodig heb en die de wereld mij vraagt om in te nemen.
Vormruimte
Het is net pas voor het eerste dat ik merk dat het allemaal bij elkaar komt. Mijn hele historie van als kind anders zijn op school, een moeilijke tijd meemaken met werk, mijn bedrijf kwijtraken, een relatie die overging, uit de kast komen, aan de alcohol raken — die periode neemt ook ruimte in in mijn leven. Dat is ook goed. Het is deels wie ik ben.
Ik heb het daar nog vaak met vrienden over, omdat we dan herinneringen ophalen van wat we allemaal hebben meegemaakt. Waar hilarische anekdotes tussen zitten van het ongelooflijk uit de bocht vliegen. Wat dan begint met het ’s morgens vroeg naar de markt gaan en eindigen met diep in de nacht thuiskomen, omdat we de hele dag alleen maar plezier hebben gehad. dat soort herinneringen heeft mij gevormd. Die periode heeft ruimte in mijn leven. Het heeft ook gezorgd dat ik ook gegroeid ben tot wie ik nu ben.
Dat is van het niet in het huidige onderwijssysteem passen — ook daarin vind ik nu pas de rust om te beseffen dat dit is wie ik ben. Dit is wat ik te bieden heb aan anderen. Juist dat stuk durf, durven anders te zijn, durven te voelen wat je nou écht wilt. Al jaren ben ik voor mezelf bezig met het uitzoeken wat die eigenschappen en kenmerken zijn waarmee ik dat voor mezelf doe en daarmee ook voor een ander.
Ik kom steeds weer uit op een aantal eigenschappen, een aantal elementen die voor mij zo ongelooflijk belangrijk zijn in dit leven zoals positiviteit en positieve energie, optimisme. Het is in mijn ogen echt een keuze met welke mindset je naar de wereld kijkt, met welke mindset je naar het leven kijkt. Met welke mindset je naar werk, je organisatie, naar je collega’s — naar alles kijkt. Kijk je ernaar met het zien van mogelijkheden? Of kijk je ernaar met datgene wat niet goed is? Dat is in mij ogen een keuze. Ik train mezelf daarin en hoop anderen daar ook in mee te nemen.
Samen meer zien
Voor mij gaat het leven ook over creativiteit. Gaat het over het zien van mogelijkheden. Het gaat over potentialiteit. Het gaat over iets zien en in dat wat je ziet ook kunnen zien wat voor potentie datgene in zich draagt. Ik vind dat altijd heel mooi om te zien in de natuur. Daar kan je in een heel klein stekje de potentie zien van misschien wel een hele grote boom, of een hele grote struik. Kan je in een mens, ook al zie je niet de historie van de mens, zie je niet wat een mens gevormd heeft tot wat er op dat moment tegenover je zit, de potentie zien? Kan je het positieve zien?
We weten allenmaal dat een verhaal twee kanten, soms wel drie kanten heeft. Wat is er voor nodig om die met elkaar te zien? Dat is volgens mij ruimte.
Creativiteit als in het vorm geven aan dingen, dat doe ik door woorden of in kleding maken. Of als het nou een organisatieontwikkeltraject of een strategietraject is, waarin je creatieve werkvormen gebruikt. Of juist door creatieve perspectieven aan te bieden aan mensen. Ik geloof in de kracht van creativiteit. Ik geloof in de kracht van anders denken. Ik geloof in de kracht van andere perspectieven bieden. Juist in het met elkaar zoeken naar wat nou die andere perspectieven zijn op een situatie. Wat is die andere waarheid? We weten allenmaal dat een verhaal twee kanten, soms wel drie kanten heeft. Wat is er voor nodig om die met elkaar te zien? Dat is volgens mij ruimte.
Ruimte om te creëren in het proces waarin we met elkaar vaak snel aannames doen. Dat is ruimte creëren in het denkproces waar we met elkaar in zitten. Wat ik heel mooi vind, is dat die ruimte vaak gecreëerd wordt door het stellen van de goede vragen. Door de ander te helpen. ‘Disruptive thinking’ vind ik een mooi voorbeeld: kun je elkaar helpen door de juiste vragen te stellen? Door goede vragen te stellen? Kun je daardoor het lineaire denken wat we ons allemaal eigen gemaakt hebben, wat ons aangeleerd is, doorbreken? Kun je met elkaar verschillende perspectieven onderzoeken? Perspectieven op het leven, perspectieven op jezelf, op je werk?
Voorbij de waarheid kijken
Als het dan gaat over perspectieven op mezelf, dan gaat het over onderzoeken. Ik lees heel veel, dan word ik geïnspireerd. Dan ga ik er over nadenken, over mijmeren. Ik ga wandelen, ik ga er over praten met mensen. Ik deel dat boek uit aan mensen waarvan ik vind dat ze dat ook moeten lezen. Om het er vervolgens samen over te hebben. Dat is voor mij een heel fijne manier om ook weer vanuit een ander perspectief naar mezelf te kijken. Om nieuwe inzichten over mezelf op te doen, en vooral ook voorbij de waarheid te kijken. Althans, voorbij de waarheid waarvan ik dacht dat het de waarheid was. Kan ik er anders naar kijken?
Ik vind dat Marianne Williamson dat heel mooi vertaalt. In ‘Een cursus in wonderen’ in haar boek ‘Terugkeer naar liefde’ pleit ze in het jezelf aanleren van vaker tegen jezelf zeggen: ‘Ik kies ervoor om het anders te zien.’ Zij vervolgt dan, dat zij kiest voor liefde. Omdat haar pleidooi is in ‘Een cursus in wonderen’ dat de wereld uit niets anders dan liefde bestaat. Alles wat er naast liefde is, is wat we er zelf van hebben gemaakt. De kern van alles is liefde en energie. Wat ik er uit heb gehaald en wat ik zelf heel vaak toepas is dat zinnetje ‘ik kies ervoor om het anders te zien’ of ‘ik kies ervoor om er anders naar te kijken’. Daar heb ik uiteindelijk zelfs mijn werk van gemaakt.
Ik heb mijzelf de missie opgelegd om meer geel in deze wereld te brengen. Door positieve energie te brengen. Door mensen uit te nodigen, mensen ruimte te geven om zichzelf de ruimte te geven om vanuit wijsheid naar de wereld te kijken. En kennis te laten voor wat het is.
Gele wereld
Ik ben aan de slag gegaan met de kleur geel. Dat is een kleur die mij altijd al aangesproken en gefascineerd heeft. Mij vrolijk gemaakt heeft, mij warmte geboden heeft. Toen ik me daarin ging verdiepen blijkt geel de kleur van creativiteit te zijn. De kleur van wijsheid te zijn. Het blijkt de kleur van intensheid te zijn. Van strategisch denken, van positieve energie — van heel veel elementen die ik ongelooflijk herken. Ik ben me met die kleur gaan verbinden en heb mijzelf de missie opgelegd om meer geel in deze wereld te brengen. Soms letterlijk meer geel, door bijvoorbeeld een kanariegele jas te dragen op plekken waarvan ik weet dat men in donkerblauwe pakken met een stropdas rondloopt. Zoals bij bijvoorbeeld het Ministerie van Justitie, waar ik dat vanuit een soort van recalcitrantie deed. Maar vooral geel in de wereld te brengen door positieve energie te brengen. Door mensen uit te nodigen, mensen ruimte te geven om zichzelf de ruimte te geven om vanuit wijsheid naar de wereld te kijken. En kennis te laten voor wat het is.
Tijdens een van de opleidingen die ik deed bij House of Coherence was iemand die tegen me zei: ‘De wetenschap biedt ook maar waarschijnlijkheid.’ Dat is me heel erg bijgebleven omdat ik elke keer dacht: ‘Dat is zeker waar.’ Met z’n allen hebben we de neiging om daar de waarheid van te maken. Als we nou eens de kennis aannemen voor waarschijnlijkheid en we gaan daarnaast ook onze eigen wijsheid raadplegen — we gaan naar binnen keren en naar ons gevoel luisteren, misschien zelfs wel verbinding maken met dat wat we met elkaar niet kunnen zien, met het hogere of hoe je het ook wilt noemen (sommige mensen noemen dat de ruimte, of het veld) — wat voor antwoorden ontstaan er dan? Hoe kijken we dan met elkaar naar de wereld?
Niet-weten
Ik merk dat ik dat nu in mijn werk bij House of Coherence waar ik veel met leiders mag werken waar het gaat over strategie of over hun eigen rol als leider, waarbij het ook standaard gaat over gevoel. Over wijsheid, over inspiratie, over positieve energie. Kun je nou eens loskomen van dat wat je de afgelopen jaren al gedaan hebt? Dat wat je weet? Dat wat je denkt te weten? Kunnen we het weten loslaten en kunnen we ruimte maken voor niet-weten? Kunnen we ruimte maken voor het samen onderzoeken? Voor vragen stellen? Vragen waar we allebei het antwoord niet op weten en misschien ook wel nooit te weten gaan komen. Die ruimte creëren, ik voel het nu ook fysiek, daar word ik zo blij van. Om daar onderdeel van te mogen zijn in het proces bij anderen.
Ik zou mensen graag de ruimte willen geven om die zingeving die we allemaal hebben, die we allemaal voelen, waar we volgens mij allemaal naar op zoek zijn, om die te vinden.
Ik vind het zelf ook heerlijk om zoals hier in de natuur bij de bomen, om daar te zijn omdat daar voor mij zoveel is wat ik niet weet. Om daar de rust in te vinden en de ruimte in te nemen en daar letterlijk blij van te worden. Omdat dat mij ruimte geeft om te onderzoeken wat het is dat zich aandient, what wants to happen.
Ik zou mensen graag de ruimte willen geven om die zingeving die we allemaal hebben, die we allemaal voelen, waar we volgens mij allemaal naar op zoek zijn, om die te vinden. Er gaan allerlei mensen nu door mijn gedachten heen die ik de afgelopen jaren tegen heb mogen komen. Mensen die worstelen met die zoektocht naar zingeving. Mensen die worstelen met hoe ze los kunnen komen van al die verwachtingen die de maatschappij van ons heeft. Hoe durf ik iets te zeggen waarvan ik weet dat de ander er iets van gaat vinden? Hoe kom ik los van het mogelijke oordeel van de ander? Ik zou zo graag daar nog meer een rol in willen spelen. Met mensen helpen om het totaalplaatje te zien, om het te gaan voelen, om met elkaar te berusten in het niet-weten. Waar ik vanmorgen aan moest denken, ik las dat eerder deze week op LinkedIn: ‘Aan het einde van ons leven hebben we meer spijt van de dingen die we niet gedaan hebben, dan van de dingen die we wél gedaan hebben.’ Ik denk dat gezien het thema, mijn belangrijkste vraag is: ‘Hoe geef ik ruimte aan datgene wat ik wél wil doen?’
Diep-geel
Die dingen die ik net allemaal zei over anderen, gelden natuurlijk ook voor mezelf. Zoals het loskomen van de aanname dat andere mensen allemaal meningen over mij hebben. Die hebben ze toch wel, dus laat dat ook maar zo. Doe vooral datgene wat je wilt doen, dat geldt ook voor mij. Het mezelf laten zien, nog veel meer laten zien aan de wereld, die ruimte innemen om te zijn wie ik echt ten diepste ben. Om ook vaker die vraag terug te laten komen in gesprekken. Ik vertelde je al voordat we begonnen met de opname over Ariane van Heijningen, met wie ik vaak gesprekken voer over ‘doe je datgene wat je echt wilt doen?’ en ‘zijn er dingen waar je op dit moment spijt van hebt omdat je ze niet doet?’ Dat soort gesprekken voeren en daar ruimte aan geven helpt enorm om weer in beweging te komen. Om weer die inspiratie en die energie te voelen van: ‘Oja, dat is wat er voor mij echt toe doet.’ En er dan weer voor gaan.
Het helpt mij vaak, en dat is ook wel wat ik andere mensen vaak meegeef, ook al zijn het er maar twee of drie — om mensen om me heen te verzamelen die je meeneemt in dat wat ik belangrijk vind en dat wat ik graag wil. Ik neem hen mee in het gevoel dat ik daarbij heb, en vraag hen dan ook om mij daar dan in te steunen. Dat wanneer ik weerstand tegenkom, of wanneer ik negativiteit of twijfel tegenkom in die reis van mijn ontwikkeling, dat ik bij hen aan kan kloppen. Dat ik kan delen wat er gebeurt, wat ik voel. Soms voor een korte peptalk, soms voor even samen reflecteren om wat er gebeurt. Maar soms ook om met elkaar te concluderend dat er gevraagd wordt om een andere kant op te gaan in die ontwikkeling.
Het gaat dus om veel meer ruimte geven aan gesprekken, om het te laten ontstaan wat er wil ontstaan. Ruimte geven aan mooie vragen. Aan stilte. Ook om echt veel meer ruimte geven aan meditatie, stilte, introspectie. Wat dient zich aan? Kan ik contact maken met mijn diepere ik, mij hogere ik, mijn harte-ik of welke naam het ook heeft? Dus zowel ruimte naar buiten toe, ruimte innemen door wie ik ben, hoe ik ben en wat ik te doen heb op dagelijkse basis. Maar ook die ruimte naar binnen toe. Ruimte maken naar binnen toe om echt op dieper niveau contact met mezelf te maken en te houden, om vanuit daar die bijdragen aan de wereld te kunnen leveren. Zo ook weer anderen te kunnen inspieren door mijn energie over te brengen. Om zo de wereld hopelijk een beetje geler te maken.