Güneş Alerjisi Nedir? Türleri, Belirtileri & Tedavi Yöntemleri

Mustafa Kemal Özdemir
helteca
3 min readMay 21, 2022

--

Güneş Alerjisi Nedir?

Güneş Alerjisi, bağışıklık sisteminin güneş ışığına tepki vermesiyle ortaya çıkan bir alerji türüdür.

Bağışıklık sistemi, güneş tarafından etkilenmiş deriyi yabancı madde olarak algılayarak tepki verir. Meydana gelen tepkimeler isilik, su toplama veya ürtiker (kurdeşen) içerir. Sadece güneş ışığına hassas insanlar belirti gösterir. Bazı insanlar için, güneş ışığına sadece birkaç dakika maruz kalmak bile tepkimelere sebep olabilir.

Sık görülen bir alerji olmakla birlikte, çoğunlukla ilkbahar ve yaz aylarında görülmektedir.

Güneş Alerjisi Türleri Nelerdir?

Aktinik Prurigo: Güneş alerjisinin kalıtsal bir türüdür. Belirtileri diğer türlerden daha şiddetli olmakla birlikte, Kızılderili kökenli insanlar arasında yaygındır. Her uyruktan insanda görülmektedir. Belirtiler çocukluk döneminde de ortaya çıkar.

Fotoalerjik Reaksiyon: Deri ile temasa geçen bir kimyasal güneş ışınlarına tepki gösterdiğinde meydana gelen bir tür Güneş alerjisidir. Güneş kremi, kokular veya çeşitli kozmetik ürünler bu reaksiyona sebep olabilir. Belirtiler bazen ilk iki üç gün boyunca görülmeyebilir.

Polimorf Işık Erüpsiyonu (PMLE): Güneş alerjisinin en yaygın türüdür ve dünya nüfusunun yüzde 5 ila 20’sini etkilediği düşünülmektedir. Genellikle onlu yaşlar ile yirmili yaşlar arası başlar ve kadınlarda daha sık görülür. Çoğu zaman kızarıklık olarak, bazen de ciltteki küçük kırmızı bölgeler ile kendini gösterir. PMLE vakalarının çoğu ilkbaharda görülür. Genellikle belirtiler, Güneş’e maruz kaldıktan birkaç saat sonra görülür.

Güneş Ürtikeri: Nadir bir türdür ve ciltte kurdeşen çıkmasına sebep olur. Sadece birkaç dakikalığına bile güneş ışığı altında kalmak kurdeşene yol açabilir. Bu tür genellikle genç kadınlarda görülür. Belirtiler hafif olabileceği gibi, anafilaktik şok kadar tehlikeli durumlara kadar şiddetlenebilir.

Güneş Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Aktinik Prurigo: Genellikle kaşıntılı, kabuk tutmuş yumrular (nodüller) ile kendini gösterir.

Fotoalerjik Reaksiyon ve PMLE: Yanma hissettiren, kaşıntılı kızarıklıklar ve su toplama yaygındır. Kızarıklıklar genellikle güneş ışığına maruz kaldıktan sonraki iki saat içinde görülür.

Güneş Ürtikeri: Kurdeşen, reaksiyon meydana geldikten sonraki birkaç dakika içerisinde kendini gösterir. İlk başta yanma hissi ve sızlama olabilir. Kızarıklığın geçmesi birkaç gün ya da haftalar sürebilir. Bazı vakalarda, reaksiyondan sonra cilt kararır.

Güneş alerjisi genelde ilkbaharda ve yazın görünür. Yaz aylarında devamlı olarak güneş ışığına maruz kalarak cilt sertleşir ve Güneş alerjisi olma riski azalır.

Doktora Ne Zaman Gitmeliyim?

Güneş ışığına maruz kaldıktan sonra cildinizde kızarıklık belirdiyse veya cildiniz su topladıysa aile hekiminize görünebilirsiniz. Daha şiddetli belirtiler için bir dermatoloğa danışmanız tavsiye edilir.

Güneş Alerjisi Nedenleri Nelerdir?

Güneş Alerjisinin neden meydana geldiği tam olarak bilinmemektedir fakat bazı türleri genetiktir.

Bazı ilaçları kullanmak hassas deriye yol açarak güneş alerjisine zemin hazırlayabilir. Bu ilaçlardan bazıları:

  • Antibiyotik
  • Antihistaminik
  • Kemoterapi ilaçları
  • Kalp hastalığı ilaçları
  • Diüretik (idrar söktürücü)
  • Diyabet ilaçlarıdır.

Güneş Alerjisi Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhis koyulması için öncelikle sizi muayene eden kişinin cildinizi kontrol etmesi sonra da ailevi ve tıbbi kayıtlarınıza bakması gerekir. Bazı durumlarda farklı testlere tabi tutulabilirsiniz. Bu testler kan testleri, fototest veya cilt biyopsisi olabilir.

Güneş alerjisini teşhis etmekle beraber, bu testler egzama ya da kelebek hastalığı gibi başka cilt problemleriniz olup olmadığını da ortaya çıkarabilir.

Güneş Alerjisi Tedavisi ve Alınabilecek Önlemler:

Eğer belirtiler hafif ise alerji bir süre sonra geçer. Aşağıdakileri uygulayarak bu süreci hızlandırabilir ve ileride alerji olma ihtimalinizi düşürebilirsiniz:

  • Saat 10.00 ile 16.00 arası Güneşe maruz kalmamaya çalışın.
  • Düzenli olarak güneş kremi kullanın. Özellikle SPF 30 türü ve üstü, UV ışınlarına karşı etkili ve suya dirençli olan bir güneş kremi seçin.
  • Alerjinin etkilediği bölgeleri nemli tutarak belirtileri hafifletmeye çalışın.
  • Kullandığınız ilaçların derinizin ışığa duyarlı olmasına yol açıp açmadığını kontrol edin. Eğer bu duruma sebep olan ilaçlar kullanıyorsanız doktorunuza alternatif ilaçlar hakkında danışın.
  • Alerjinize en uygun tedaviyi bulmak için bir dermatoloğa danışın.
  • Güneşli havada şemsiye kullanabilir, cildinizde açık alan bırakmayan giysiler giyebilir ve şapka takabilirsiniz.
  • İlkbaharda dışarıda daha fazla vakit geçirerek cildinizi yaz aylarına hazırlamayı deneyebilirsiniz.

Eğer belirtiler daha şiddetli ise ilaç kullanmanız gerekir. Bazı durumlarda fototerapi doktorunuz tarafından önerilir. Bu yöntem, cildinizi düzenli olarak ultraviyole ışıklara maruz bırakarak yaz ayları için hazırlar. Bazen etkileri uzun sürmez.

--

--

Mustafa Kemal Özdemir
Mustafa Kemal Özdemir

Written by Mustafa Kemal Özdemir

Anadolu Üniversitesi, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık bölümünde okuyorum. Korku hikayelerine ilgiliyim. Bazen dehşet verici bazen de komik aklımı paylaşıyorum.