İhbar Tazminatı Nedir?
NEDİR?
İş kanunu madde 17 de belirtildiği üzere belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir. Fesih sürelerine uymadan işi terk eden işçi ya da işçinin işine son veren işverenin kanunda belirtilen sürelere ilişkin ücreti tazminat olarak ödemesine ihbar tazminatı denir. 1
SÜRELER
İşçinin çalışma süresi
6 aydan az ise 2 hafta
6 ay ile 1.5 yıl arasında ise 4 hafta
1.5 yıl ile 3 yıl arasında ise 6 hafta
3 yıldan fazla ise 8 hafta
sonra feshedilmiş sayılır. 2
Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir. Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat olarak ödemek zorundadır. 3
İhbar tazminatında süreye uyulmadan feshedildiğinin kanıtlanması gerekir.
Başka bir şeyin ispatlanmasına gerek yoktur.
İhbar tazminatı için zarar şartı aranmaz.
Yani işçinin hızlı bir şekilde iş bulması ya da bulamaması, bu süreç içinde para kazanıp kazanamaması ihbar tazminatını etkilemez.
ZAMANAŞIMI
Kanunla ihbar tazminatına uygulanacak zamanaşımı süresi özel olarak düzenlenmiştir.
Bu süre 5 yıl olarak belirlenmiştir (ek m.3/1, b). 4
İhbarda bulunma gereği bulunmayan haller ise:
- Belirli süreli sözleşmenin feshedilmesi
- İşçinin sözleşmeyi haklı sebeple feshetmesi
- İşverenin sözleşmeyi işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerinden veya benzeri bir sebepten dolayı feshetmesi
- Deneme süresi içerisinde sözleşmenin feshedilmesi
- İşçinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin sona ermesi
İş sözleşmesinin feshedileceğine dair kendisine ihbarda bulunulan işçi bildirim süresi boyunca İş Kanunu’nun 27. maddesine göre günde en az iki saatlik iş arama izni kullanabilir. 5
İş veren iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa bu sürelere ilişkin ücret işçiye ödenir. İşveren iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise kesinti yapmaksızın ödediği ücretinin yanında çalıştırdığı sürelerin ücretini de ayrıca yüzde yüz zamlı olarak öder.
HESAPLAMA
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden hesaplama yapılır. Aylık olarak alınan brüt ücretin haftalık değeri bulunarak bu değer uygun olan haftalık süre ile çarpılır.
Brüt ücret: Maaş bordrosunda görünen, sigorta, vergiler ve kesintileri de içeren toplam tutardır.
Örneğin brüt ücreti 6000 TL olan bir çalışan 2,5 yıldır çalıştığı iş için kanunen 6 hafta alacağından 9000 TL ihbar tazminatı alır.
Ancak hesaplanan bu tazminat üzerinden yapılması gereken yasal kesintiler bulunmaktadır. Bu kesintiler damga vergisi ve gelir vergisidir.
Dipnotlar:
1 Süreler iş Kanunu m. 17/2’de belirlenmiştir.
2 bu süreler bildirimin diğer tarafa yapılmasından itibaren başlar
3 günlük brüt ücret üzerinden
4 Yapılan değişikliğin halen devam etmekte olan zamanaşımı sürelerine etkisi kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Ek 3. madde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 25.10.2017 tarihinden sonra sona eren iş sözleşmelerinden kaynaklanan tazminatlar hakkında uygulanır. Ancak, zamanaşımı süresinin henüz dolmamış kısmı , ek 3 üncü maddede öngörülen süreden uzun ise, ek 3 üncü maddede öngörülen sürenin geçmesiyle zamanaşımı süresi dolmuş olur.(geç. m.8).
5 Bu izin sebebiyle işçinin maaşında kesinti yapılamaz. İşçi isterse iş arama izinlerini birleştirerek de kullanabilir ancak bunu işverene bildirmek zorundadır.
E-Posta:
av.onurakcinar@gmail.com
Telefon:
0543 392 10 59
