Galatasaray Yerleşik Hücum Setleri: Rize Maçı

Onur T. Karabıçak
İki Satır
Published in
7 min readOct 15, 2021

Galatasaray’ın, Rizespor deplasmanına çıkmadan önce, Marsilya’daki başarılı ve günü kurtaran, sıkı savunma setleri ve çok sık başaramadığı hızlı hücum geçişleriyle bitirdiği maçın ardından Fatih Terim’in basın açıklaması çok önemliydi. Terim, takımın daha çok hücum setine ihtiyacı olduğunu, istediğinde savunma yapabiliyor, ancak savunmaya hücumu feda eden bir görüntü çiziyordu. Oysa Lazio maçında savunmayı sağlayan şey tamamen yerleşik düzene, sete bağlı kalınan tam saha baskıya karşı topa sahip olma oyunuydu. Terim, geçtiğimiz sezonun başında Bein Sports’a verdiği röportajda artık ezbere oynayan bir takım kurmak istediğini söylüyordu. Pandemi sezonunun sonlarında, takımının artık şampiyonluk iddiası kalmamışken de ifade ettiği şey aynıydı: “Ezbere oynayan bir takım.” Nitekim, pandemiden hemen önce Fenerbahçe maçında da Seri üzerinden yapılmış, Seri’nin her pozisyonda pas istasyonu olması -yani seti oluşturması- bütün oyuncuların hata payını düşürmüştü: Takımının topu kale vuruşundan çıkardığı andan itibaren çizili bir oyun oynuyordu. Bu oyunun sonu ise olumlu bitmediği için, birçok taraftar ve yorumcu, oyundaki planı görmezden geliyordu.

https://www.youtube.com/watch?v=ye8zaTfln_E

Futbolculara çizili bir rol verir ve etrafına gelecek adamları da belirlerseniz, yaptıkları pas hatalarını en aza indirirsiniz. Bunlar da 4–5 oyuncunun katıldığı setlere dahil olunca, her şey birden lehinize değişiverir. Rize deplasmanına çıkıldığında, Terim’in Babel tercihi önceki maçlardaki Babel tercihlerinden farklıydı. Babel artık sol açıkta serbest oynamıyor, takımın yerden ve uzun çıkış setlerinde önemli bir rol oynuyordu. Sol kanattan ortasahanın soluna, Galatasaray’ın 1. bölgesine gelip sol koridordan koşan Ömer’i ya da orta sahadaki 6'lardan birini topla buluşturup daha sonra içeri kat ediyor.

Galatasaray’ın ilk golündeki yerleşimin tesadüf olup olmadığına bakalım. Babel’in forveti ikilemeyip soldaki boşluğuna dikkat çekmek istiyorum. Oyunu tamamen sağ kanada yıkan Galatasaraylı oyuncular topu ayaklarında tutabilseler sol taraftaki bomboş Babel’e topu atabilirler. Rizeli stoperler, olması gerektiği gibi en uçtaki Mustafa’yla ilgilenip Babel’in önünde olası bir ofsayt çizgisini de bozuyor. Bu setin devamı zaten onu işaret ediyor, ancak top bir türlü kontrol edilemiyor.

Gol anından önce ise, önceki pozisyonda sağ kanatta yer alan Cikaldau’nun bu kez sol tarafta forvet arkasında kaldığını görüyoruz. Babel 2. forvet olarak yaklaşmış. Berkan çizgiye atılacak, Feghouli ise top alacağı bölgeye yapacağı kata başlamış.

Berkan’ın kanada yaslanıp Feghouli’nin topla buluşması:

Feghouli yüzünü döner dönmez forveti çiftleyen Babel ve Muhammed’in koşuları, arkalarındaki 33 numaralı Cikaldau ise olası bir dönen topun tamamlayıcısı.

Golün akabindeki pozisyonda Galatasaray bu kez soldan yerleşiyor ancak oyunun sağ tarafa yıkılması isteniyor. Dolayısıyla top tekrar Nelsson’a dönüyor ve Nelsson sağ çapraza çok güzel bir pasla Feghouli’yi topla buluşturuyor, Feghouli yerden altı-pastaki Muhammed’i görüyor ancak savunma gol olmasını engelliyor.

Pastan hemen önce Berkan, kenardan aldığı talimatla Babel’in yerini dolduruyor.

Bir diğer pozisyonda out atışından Nelsson-Alpaslan, Taylan-Berkan ve Bekler dizilişiyle yerleşiyor Galatasaray. Yazının başında bahsettiğim üzere, takım çıkış yapacağı esnada önde baskı yapan rakibin beklemediği üzere Berkan merkeze doğru yalancı bir kat atıyor ve Babel top almaya geliyor, rakip kaleye sırtı dönük aldığı topta rahatlıkla soluna dönüyor ve Cikaldau’ya topu verip ortaya kat ediyor, Cikaldau da vakit kaybetmeden sağ kanattan kendisine yaklaşan Feghouli’ye topu aktarıyor. İçe süren Feghouli, Yedlin’in bindirmesini bekliyor ve Yedlin’i çizgiye indiriyor. Daha sonrasında ise Yedlin’den kötü bir orta görüyoruz.

1-

2- Babel’in ortasahaya sürüp Cicaldau’ya pası ve sonrasında koşusunun devamı:

3 ve 4- Cicaldau’dan Feghouli’ye, ondan da bindiren Yedlin’e. Babel artık içeri girmiş:

Hücumun sonunda Yedlin topu içeriye çeviremiyor.

Galatsaray, 14. dakika ile 30. dakika arasında tamamen oyundan kopuyor ve bu sürede kalesinde 2 tane gol görüyor.

Galatasaray ilk yarı itibariyle sağdan geliştirdiği ana hücumlarında Yedlin’i çizgiye indiriyor ya da Babel-Muhammed ikilisinden gelecek boş koşuya Berkan-Feghouli paslaşması sonucu direkt top atılıyor. Hücum soldan geliştiğinde ise Cikaldau veya Berkan üzerinden top sağ çaprazdaki Feghouli’ye taşınıyor. Bu şekilde iki pozisyon üretiliyor, birinde Berkan -Feghouli o pozisyonun hedef oyuncusu ve boşta olmasına rağmen Berkan vuruyor- diğerinde ise Feghouli iyi vursa da isabeti bulamıyor. Soldan ters kanada top çevirmek ve sağ kanattan çizgiye ya da ortaya direkt top atmak:

2. Yarı: Ömer’li Oyun

2. Devreye Halil-Taylan ve Ömer-PvA değişikleriyle başlıyor Galatasaray. Babel-Cicaldau paslaşması sonucu Ömer’in dip çizgiye indirildiği hücumlar izliyoruz bu kez. Galatasaray hücum organizasyonlarının genellikle ceza sahası dışından gerçekleştiğini görüyoruz. İlk yarıdaki organizasyonlarda da ceza sahası ve merkez doğrudan denenmemişti. Aşağıdaki görüntüde Halil pas açısında dururken, rakip bek-stoper arasına koşarak Ömer’in önünü açıyor. Cikaldau ilk anda pası atarken Halil de Ömer’in topla buluşacağını biliyor.

1-

2-

Hücumun sonunda Mustafa az farkla topu dışarı vuruyor. Galatasaray 50. dakikada ısrarla Feghouli üzerinden sağ kanattan gelmeye çalışıyor, bir kez başarılı olup çizgide topu yedlinle buluşturuyor. Diğer bir organizasyonda ise Feghouli üzerinden çıkılıyor ve Cicaldau ortasahada bağlantı olup topu hızla Babel’e taşıyor. Önceki görseldeki gibi, Babel-Ömer-Halil yerleşimi aynı, ancak Halil, half-space’te daha boş olan oyuncu, Babel bu kez onu tercih ediyor ve Halil ortaya dönüp etkili bir şut çekiyor. Hücum köşe vuruşuyla devam ediyor.

Gelelim Galatasaray’ın en yeni hücum setine. Burada beklerin pozisyonu hayli ilginç, Ömer de Yedlin de merkeze, half-space’lere girmiş. Pozisyonun Feghouli’nin Yedlin’in koşusuna atacağı topla sonuçlanması gerekiyor.

1-

2-

Yukarıdaki fotoğrafta Halil de merkezde iken, braz sonra aniden Yedlin’in çektiği stoperin arkasına koşacak. Topu ortaya sürmeyi tercih eden Feghouli, normalde Yedlin tarafından atılması gereken pası doğrudna kendisi Halil’e teslim etmeyi seçiyor.

Pozisyon son derece tehlikeli olsa da golle sonuçlanmıyor.

72. Dakikada oyuna Kerem Aktürkoğlu giriyor ve Kerem’in kanattan merkeze çekildiği yeni bir set deneniyor. Savunmada baskıdan pasla kurtulup daha sonra Ömer’in topu kanattaki Babel’e bırakıp yeniden kendini öne atmasıyla başlayan sette, Babel ortasahaya yakın ve Babel’in kanat boşluğunda Halil ve Ömer var. Halil hedef oyuncuyken Ömer sol bekten rakip Half-space’e yerleştiriliyor. Resmin alt köşesinden görülebileceği üzere ters kanatta önü boşalan Yedlin bomboş, Cicaldau üzerinden klasik ters kanada döndürülen toplarla (bknz. Trabzonspor maçı ve Göztepe maçı, Morutan’a yaptığı asist) Yedlin’i rahatça bulabilir. Ama bu tercih edilmiyor.

1-

2- Cicaldau topu keremle buluşturuyor:

3- Kerem merkezden sola doğru iki dripling yapıyor ve amacının Ömer’i bulmak olduğu belli: Sonra da Ömere atıyor:

Ve Ömer’in asistinde Mustafa skoru 2–2'ye getiriyor. Golden hemen sonra aynı set tekrar deneniyor ancak Ömer geç kalıyor ya da Kerem erken davranıyor. Aynı hücum dk. 89'da da oynanıyor ancak dip çizgiye inilemediği için Ömer daha erken bir orta kesmek zorunda kalıyor. Orta başarısızlıkla sonuçlanıyor.

Son olarak, Galatasaray sağ kanadı bir ortasaha ile üçlediği pozisyonlarda da sağ kanadın koşu atan forvete pasıyla da hücum kurabiliyor.

Half-space’teki kanadın forvete arapası. Çok benzer bir hücumu 59. dakikadan paylaştığım görselde de görüyoruz.

Sonuç itibariyle, Galatasaray hücum setlerini rakip tam saha baskıdan gelip henüz tam yerleşemediği sıralarda, hazırlık paslarının ortasaha-kanat arasında yapıldığı ve ya doğrudan forvete, ya da beke oynandığını görüyoruz. Galatasaray’ın bu maç oynadığı üç sağ kanat seti: İlk golde Feghouli’inin sol kanat ve forvet katlarına attığı direkt top, Bekin çizgiye indirildiği klasik hücum anlayışı ve son olarak da Bekin half-space’te çizgiye açılıp kanadın içeri kıvrılıp forvete bıraktığı ara pası.

İki sol kanat seti: Babel üzerinden soldan sağa hızlı çevrilen top sonucu Feghoul’inin ya da yaydaki oyuncunun şutu, Halil’in Half-space yerleşip Ömer’in dip çizgiye indirildiği hücumlar.

Bir de beklerin rakip half-spacelere yerleştiği ve sağ kanadın merkez oynadığı bir set var. Oyuna Kerem girdiğinde bitirici pasların half-space’ler üzerine oynandığını görüyoruz. Totalde 6 hücum seti saydık. Bu setlerdeki ana problem oyun hızı ve sete yerleşim sayısının çok düşük olması ve ceza sahasına olan uzaklık diyebiliriz.

--

--

Onur T. Karabıçak
İki Satır

Bilkent University, International Relations. Academic Researcher. Editor of Söylenti Dergi and İki Satır.