Etkili Not Alma Teknikleriyle Daha Az Hata Yapın!

Kadir Çamoğlu
İyi Yazılım Paylaşımları
3 min readJul 27, 2022

Bir iş toplantısı gerçekleştirdiniz ve arkasından yapmanız gereken bir görevi yerine getirdiniz. Sonrasında bir de baktınız ki işi yanlış yapmışsınız. Olması gerektiği gibi olmamış.

Pekiyi, neden?

Bunun 3 temel sebebi olabilir:

  1. İstenileni anlamama
  2. İstenileni ya da bir kısmını unutma, hatırlamama
  3. İstenileni yanlış ya da eksik anlama

Pekiyi, bu duruma düşmemek için ne yapmalıyız?

Bunun için toplantı yapma ve etkili not alma becerilerimizi geliştirmeliyiz.

İstenileni anlamamayı — soru sorarak ve etkili dinleme ile aşabiliriz.

Unutma ya da hazırlamama sorununu — etkili not alma ile aşabiliriz.

Yanlış ve eksik anlama sorununu — aldığımız notlar üzerinden teyit alma ile aşabiliriz.

Sizin de görebileceğiniz üzere, yukarıda bahsedilen duruma düşmemek için kendimizi şu alanlarda geliştirmemiz gerekiyor:

Nereden başlayalım?

İlk olarak hafızanıza güvenmeyerek başlayın. Benim hafızam çok iyi, toplantıda görüşülenlerin hiçbirini unutmam demeyin.

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki bir çalışma sonrasındaki ilk 1 saatte öğrendiklerimizin %50'sini, birinci günün sonunda %60'ını ve bir hafta sonra %70'inden fazlasını unutuyoruz. Bilgiyi kaybetmemek ve yanlış hatırlamamak için belirli aralıklarla tekrar etmek gerekiyor. Ama nasıl?

Bunun için kesinlikle etkili bir şekilde not almamız gerekiyor. Atalarımız boşuna “söz uçar, yazı kalır” dememişler.

Kendinizi etkili not alma konusunda geliştirmeye başladığınızda, bunun ancak etkili dinleme ile gerçekleşebileceğinizi göreceksiniz. Ayrıca etkili not almada bir taraftan aklınıza takılan sorular olduğunda bunu not alarak, yeri geldiğinde soru sormayı gerektirir. Ek olarak belirli bir noktaya kadar edindiğinizi bilgileri belirli aralıklarla da teyit etmeniz aldığınız notları ve öğrenmenizi güçlendirir, hatalı ve eksik anlamaları ortadan kaldırır. Böylece etkili not alma konusunda kendinizi geliştirdiğinizde, bir paket halinde, yukarıdaki tüm yetkinlik alanlarında geliştiğinizi ve ilk konuştuğumuz hatayı daha az yaşar hale geldiğinizi göreceksiniz.

Elbette ki bu iş yukarıdaki birkaç cümleyle açıklandığı kadar kolay değil.

Ortalama bir insanın konuşma hızı 125 ile 150 kelime arasında. Ama düşünme hızı 400 ile 600 kelime arasında. Demek ki karşıdakini dinlerken bir taraftan da içsel konuşmalar yaşamamız boşuna değil! Zihnimiz aradaki boşluğu bir şekilde doldurmak zorunda hissediyor.

Diğer taraftan konu not olmak olduğunda ortalama bir insan dakikada el yazısıyla 30, on parmak klavye ile yazabiliyorsa 50 kelime not alabilir.

Şimdi rakamlara bir daha bakalım. Bir dakika içinde;

  • 125 kelime duyuyorsunuz,
  • 50 kelime not alabiliyorsunuz,
  • Ama 400 kelime düşünebiliyorsunuz.

İşin matematiği biraz karışık gibi görünse de aslında içinden çıkılmayacak bir şey yok. Öncelikle dinlerken bir taraftan not aldığınızda belli ki duyduklarınızın hepsini yazmanız mümkün değil. Ama kısaltmalar, şekiller kullanarak bazı not alma tekniklerini uygulayarak bu sorunu çözebilirsiniz. Bu amaçla geliştirilmiş ve en yaygın kullanılan beş teknik şunlar:

  • Seviyelendirme (Outlining),
  • Cornell Metodu,
  • Kavram Haritalama (Concept Mapping),
  • Görselleştirme,
  • Kısaltmalar ve Özel İşaretler.

Bunlara rağmen konuşanın hızına yetişemiyorsanız biraz daha yavaş anlatmasını isteyebilir, ara ara not almanız için müsaade isteyebilir ya da onu yavaşlatacak ve bazı şeyleri tekrarlatacak bazı sorular sorabilirsiniz.

Eğer konuşmacının hızına yetişmekte bir sorununuz yok tam tersine ondan hızlısınız ve zihniniz başka alanlara kayıyorsa bu sefer de kendinize sorular sorabilirsiniz. Böylece hem konuya odaklı kalırsınız hem de yanlış ya da eksik anlamaya yönelik etkili bir çözüm geliştirirsiniz. Kendinize sorabileceğiniz sorulardan bazıları şunlar olabilir:

  • Konuşmacı ne söylüyor? Ne söylemek istiyor? Nereye gitmeyi hedefliyor?
  • Söylediklerini nasıl anlamlandırabilirim?
  • Söylediklerini bir bütün olarak kavrayabiliyor muyum?
  • Söylediklerinin bildiklerimle ilişkisi ne?
  • Açıkta kalan bir konu var mı?
  • Söyledikleri benim için net mi? Yoksa netleştirmek için soru sormalı mıyım?

Elbette etkili not alma, toplantıda konuşulanları eksiksiz ve hatasız hatırlama sadece bunlardan ibaret değil. Toplantıya iyi bir hazırlıkla giriyor olmanız, toplantı sonrasında en kısa süre içinde notlarınız üzerinden geçmeniz ve toplantı notlarını katılımcılarla paylaşarak eksik, yanlış varsa düzeltilmesini istemeniz gibi başka temel aksiyonları da almanız gerekiyor. Ayrıca notları sadece kendiniz için mi yoksa başkası için mi aldığınız da not alma yöntemi açısından önemli bir konudur. Ama bu etkili not alma yetkinliği nizi geliştirmeye neresinden başlasınız kardır.

Unutmayın söz uçar, yazı kalır! İyi not alırsanız daha az hata yaparsınız.

--

--

Kadir Çamoğlu
İyi Yazılım Paylaşımları

Kadir Çamoğlu (Ph.D., Computer Engineering) is a problem solver, consultant, teacher, author, practitioner, and architect of system and software solutions.