FOLK TALE: Da Ayong anni Dagga (Northern Cagayan)
Yuri orihinal nga version naw ay ne-istorya ni Jerry Daguma, kunnud, ne-record ni Eugene Verstraelen ta ragun 1960 ta Pamplona, Cagayan
Naggiak kanu i duwa nga makkofun. Danaw nga duwa nga makkofun ay da Ayong anni Dagga. Tadday kanu gafa nga aggaw ay minay kanu ira nappasiar ta aggig na bevay. Tatun nga pappasa-fasiar da ta aggig na bevay, ay naketavug ira ta tadday nga fun na dufo. Yore kayu na dufo ay kinattu ra nga duwa. Ta labbe da ta balay ra, ay naggadduwad-da nga duwa, ay ya ina’ ni Dagga ay ya fun na. Si Ayong gafa,
“‘Kwa’ ya nguru na tafena nalogon nga mattuvu”, kunna kanu, ay ina’ na.
Ta edda kanu sa pangimula, tatun pammula ra, ay navaya-vayag ra nga ari nattulun. Ta tadday nga aggaw, ay minay kanu ira nattulun, ay narakay kanu ta ya swerte ni Ayong, ay natay yore dufo na nga egga ya nguru na, ay ni Dagga kanu ay natolay. Tatun kanu nga aggaw ay maraddam kanu si Ayong, ay magayaya gafa si Dagga.
Labbe ngana kanu na pavvunga ta navaya-vayag kanu nga aggaw, ay minay ira kanu nga nattullun tatun nga karufatad-da, ay ya navvunga ya kwa ni Dagga; dufo ni Dagga ay nalutuak kanu. Labbe kanu ni Ayong sa, kinalay na kanu si dufo. Pakkalay na kanu sa ay yore,
“Iddam-ma ke, Ayong”, kunna kanu ni Dagga.
Gafu ta arian na ka la sa iddan, enna kanu sinitan ni Dagga ya fun na dufo. Passi na kanu, gattag kanu ni Ayong, nasisitak kanu ngamin ya bagi-vagi na. Ngem, inay gafa si Dagga nattuttu ta gukan na katul.
Pattuttu na kanu ta gukan na katul, ay gimittag kanu si Ayong, ay nasisitan. Enna kanu nagituvang ta utun na katul, ay kinaga kanu gafa ni Dagga ya ifu ni Ayong. Pakkaga kanu sa ay,
“Sinni yaw?!” Yore binukeran na kanu, ya nasingan na si Dagga.
“Iddaggam-mu ta pafatayat-taka!”, kunna kanu ni Ayong. “Iddaggam-mu ta ituppa taka ta afi!”, kunna kanu labbi sa.
“Nafia yaya, ya pagararuan na kakavuluk-ku!”, kunna kanu gafa ni Dagga.
“Ilappa taka ta danum!”, kunna kanu sa ni Ayong.
“Ikallo ma’, Ayong! Yaya so ya patayak-ku!” kunna kanu ni Dagga.
Inilappa na kanu ta danum. Nagayaya kanu si Dagga,
“Ariam-mu ammu tu yaw i gian na bale’!” kunna kanu kani Ayong.
Anna, navalin.