Nesnelerin İnterneti (IoT) #2
IoT’un Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Nesnelerin İnterneti (IoT) serimizin ikinci yazısına hoş geldiin! IoT’un avantajlarından ve dezavantajlarından bahsederek başlayacağız yazımıza. Nesnelerin İnterneti (IoT) #1’i okuman sende daha iyi bir temel oluşturacaktır ve bu yazıyı daha anlamlı kılacaktır. Serimizin ilk yazısında IoT’a çeşitli başlıklarla giriş yapıp veri protokollerini ele almıştık. Şimdi de sıra iletişim protokollerinde…
İstatistiklere göre 2030 yılında yaklaşık olarak 26 milyar cihazın IoT teknolojisi ile buluşması bekleniyor. Bunun yanında ilk yazımızda bahsettiğimiz birçok alana ve amaca hizmet eden ve gittikçe hayatımızda var olan IoT’un sadece avantajları mı var, hiç dezavantajı yok mu? Dediğini duyar gibiyim. Gel bu konuyu maddeler halinde ele alalım seninle.
IoT Teknolojisinin Avantajları
· Verinin yoğunluğu arttıkça ona ayıracağımız maliyet ve zaman faktöründe de artış bekleriz ama IoT sayesinde bu alanlarda pratiklik kazanabiliyoruz.
· Önceki yazımızda bahsettiğimiz kullanım alanlarını örnek vererek bizlere verimlilik anlamında fazlasıyla katkısının olduğunu görebiliriz.
· Sağlamış olduğu tasarruf sayesinde hem kaynaktan hem de paradan kazanç sağlarız.
· IoT’un giyilebilir teknoloji ile entegre edildiği alanlarda hayat kalitesini artırdığını da söyleyebiliriz.
IoT Teknolojisinin Dezavantajları
· Bu kadar avantajı sağlarken elbette erişilmesi gereken veriler söz konusu. Bu durumda da en çok güvenliğine dikkat edilmesi gerekiyor.
· Ağların bulundurabileceği güvenlik açıklarına karşı önlemler alınmalı.
· IoT hizmeti aldığımız şirketin bizim verilerimizi saklaması konusundaki kurallar ve sözleşmeler dikkatli incelenmeli.
· Kullanılan protokollerin (veri/iletişim protokolleri) sertifika ve güncellemelerinin uygun ve geçerli olmasına dikkat edilmeli.
IoT Teknolojisi Hangi Dilleri Kullanır?
Akıllı cihazların neredeyse tümünde kullanılabilir hale gelen IoT teknolojisi, birden fazla programlama dilinin kullanımına uygundur. Bunlardan en yaygın olanları ise C dilleri ailesi (C, C++, C#), Java, JavaScript, Pyhton, Go, Assembly ve Rust’dır.
Nesnelerin İnterneti: İletişim Protokolleri
1. Wi-Fi
Uzun mesafedeki veri aktarımında çok da başarılı olduğu olduğunu söyleyemeyiz. Evinde kullandığın Wi-Fi’ın evinin birkaç adım dışında hatta evinin bazı odalarında çok da iyi çekmediğinden yakındığın olmuştur. Bu erişim kurabileceğimiz alanın az olması sorununu çözebilmek ise yüksek maliyete ve yüksek enerji tüketimine sebep olabiliyor. Wi-Fi temelli bir IoT kurmak istiyorsak amacımıza ne kadar uygun olduğuna iyi karar vermeliyiz çünkü bize sunduğu dezavantajları tolere edemeyebiliriz (maliyet ve en çok da güvenlik açısından)
2. Bluetooth
Radyo frekansları üzerinden iletişim kurma olanağı tanır. 2.02 Ghz ve 2.48 GHz aralığında ISM bantlarında sinyal yakalayabilir. En büyük dezavantajı aktarım yapılacak cihazlar arasında en fazla 10 metre gibi kısa bir mesafe olduğunda aktarım sağlayabilmesidir. Popülerliğini bir süre kaybetmiş olsa da kablosuz kulaklıkların hayatımıza girmesiyle yeniden aktif bir şekilde kullanılmaya başlandı.
3. Zigbee
Zigbee, yoğun olan (ses ve görüntü içeren) verilerin aktarımında bizi tam da tatmin etmeyen bir protokoldür. Aynı zamanda birbirlerini algılayıp iletişim kurabilmeleri için sensör ve Zigbee arasındaki mesafe 2–3m arasında olması gerekiyor. Bu açıdan kullanışlı olmasa da birçok topoloji tipine destek verebilen bir protokoldür. Eğer API ile kullanırsak da Zigbee kullanılan bir sensörde ufak tefek özelleştirmeler yapabiliriz.
4. MQTT
İnternette hala yaygın olarak kullanılan makineler arası mesaj gönderim temeline dayalı bir protokoldür. Birçok IoT bulut platformlarında nesneler arası iletişimi sağlamak için mevcuttur. Temel mantığı sunucu ve aboneler arasında iletişim kurmak üzerine kuruludur. TCP/IP protokolünün yazılabildiği Linux, Windows, Android, iOS, MacOS işletim sistemlerinde çalışır.
5. OPC-UA
OPC, Object Linking & Embedding (OLE) for Procces Control kısaltılmış halidir. Verilerin bir araya getirilip kontrol edilmesinde kullandığımız bir protokoldür. Asıl amaç güvenilir veri aktarımı ve değişimidir. Bu noktada bizi dijital imza ve (verilerin karşılıklı aktarılmasındaki güvenliği sağlamış oluyoruz çünkü veriyi almasını istediğimiz taraf ve bizim aramızda olan bu imza veriyi dışarı sızdırmıyor.) kullanıcıların girişlerindeki şifreleme imkanı ile destekliyor.
OPC-UA Server, clientler ile bağlantı kurulurken uygun iletişim ortamının oluşmasını sağlar. Kullandığın ve veriyi ilettiğin işletim sistemi fark etmeksizin akıllı altyapı oluşturabilme özelliğiyle bilginin çevrimini sağlar. Bu protokoldeki işlemi özetlemem gerekirse: Önce yazılım ve kullanıcı denetlenir ardından kullanıcı yetkilendirilir. Uygulama da denetlenip kriptolama evresinden geçtikten sonra imza yetkisi atanır. Bu aşamalardan sonra da mesaj iletimi gerçekleştirilir.
6. Hücresel Bağlantı
Wi-Fi’ın aksine çok daha geniş bir çekim alanına sahiptir. Temel olarak açıklamak gerekirse telefonunuzun veya cihazınızın bağlı olduğu operatör sayesinde kullanabildiğiniz internet hizmetidir. Hizmet operatör şirketlerinin baz istasyonları tarafından sağlanır ve belli bir kullanım miktarı için belli bir ücrete tabiidir. Hücresel verinin en büyük avantajı erişim kalitesinin oldukça yüksek olmasıyken dezavantajı ise diğer bağlantı türlerine göre kullanıcı için daha maliyetli olmasıdır.
7. Z Dalgası
Bizlere sunduğu düşük güç kullanımından kullanım alanını kısıtlıyor. Aynı zamanda mesafe ve iletim hızıyla da büyük proje veya kompleks yapılı IoT teknolojilerimizde tercih edemeyeceğimiz bir protokol halini alıyor. Peki ya bu Z Dalgası protokolünü nerede kullanıyoruz dediğini duyuyorum. Evimizdeki kompleks olmayan otomasyonlarda ve lamba sensörlerinde kullanıyoruz genellikle.
8. NFC
Açılımı ‘Yakın Alan İletişimi (Near Field Communication)’dir. NFC standartları tarafından kabul görmüş cihazlar arasında iletişim sağlar. NFC’nin tüm dünya tarafından kabul görmüş SO/IEC 18092/ECMA-340: Near Field Communication Interface and Protocol-1 (NFCIP-1) ve ISO/IEC 21481/ECMA-352: Near Field Communication Interface and Protocol-2 (NFCIP-2) olmak üzere iki standardı mevcuttur. En önemli dezavantajı yine NFC gibi yakın mesafeden iletişim kuran Wi-Fi, Bluetooth gibi iletişim teknolojilerine göre bile çok daha dar bir alanda hizmet vermesidir. Bu dezavantaj yine birçok kullanıcıya göre güvenlik açısından kullanım rahatlığı sunduğu için avantaj olarak da görülmektedir.
9. LoRaWAN
LoRaWAN (Long Range Wide Area Network),uzun mesafede düşük güç tüketimiyle gerçekleştirebileceğimiz bir iletişim ortamı sağlıyor. Diğer protokollerin aksine oldukça kullanışlı ve karlı bir hizmet vermesi yönüyle kablosuz iletişim göz bebeği olduğunu söyleyebiliriz. Diğer protokollerden daha iyi olmasını da kendinden önceki her bir sorundan ve altyapıdan ilham alınmasına bağlayabiliriz. Çünkü her bir protokol bir öncekinin bir açığını kapatmak ve ekstra bir hizmete daha imkan sunabilmek için üretiliyor.
10. SigFox
Hayatımıza çok yakın zamanda girmiş olsa da geleceği oldukça parlak olan bir iletişim protokolüdür. 2010 yılında Fransız bir firma tarafından, az miktarda veri paylaşması gereken cihazların kablosuz bağlantısı için piyasaya sürülmüştür. Tek yönlü bir veri aktarımı sağlar. Günümüzde başta Avrupa kıtası olmak üzere diğer kıtalarda da kullanımı hız kazanmaya başlamıştır.
Kaynakça
https://www.youtube.com/watch?v=nZ4SMff6XjI
https://www.youtube.com/watch?v=bItFyNlbvQY
https://www.youtube.com/watch?v=bItFyNlbvQY&t=963s
https://gsl.com.tr/lora-kablosuz-haberlesmenin-yukselen-yildizi.html
https://ankaref.com/blog/nesnelerin-interneti-iot-iletisim-protokolleri-43
https://ankaref.com/blog/nesnelerin-interneti-sikca-sorulan-sorular-
