UI&UX NEDİR?
Teknolojinin bize getirdiği iş olanaklarından olan UI&UX temel bazda kullanıcının kullandığı arayüzleri oluşturmaya denir. İki alan da farklı şeyler olsa da birbirlerini tamamlayan alanlardır. Peki nedir bu iki alan?
UX Tasarım
User experience, kullanıcıların, a’dan z’ye bir tasarımdaki tüm etkileşimini kapsar. Yani, kullanıcının etkileşim sürecinde yaşadığı iyi, kötü veya ilginç gelen tüm deneyimleriyle ilgilidir. Geniş bir kapsama sahip olan UX, kullanıcılara ilişkin birtakım testlerden aldığı verilerle şekillenebilir. Tasarımda yer alacak detayların, nerede, ne zaman ve nasıl yer alacağına ilişkin konularla, kullanıcı etkileşimini kurgular.
UI Tasarımı
User Interface, tasarımdaki arayüzlerle yani, dış tasarımıyla ilgilenir. Dış görünümle ilgili olan tüm tasarımlar, UI tasarım ile ilgilidir. Bu noktada UX ile karıştırabilirsiniz ama ince bir fark vardır. UX, kullanıcı deneyiminden yola çıkarak tasarım ile kullanıcının etkileşimiyle ilgilenir. UI, kullanıcı etkileşiminden çok, tasarımın göze hitap etmesiyle ilgilenir. Başka bir ifadeyle UX algılarımızla ilgiliyken, UI gözlerimizle ilgilidir.
UI&UX Farkları Nelerdir?
UX, tasarımın kullanıcı ile olan etkileşimiyle ilgilenir. UI, tasarımın kullanıcı tarafından nasıl görüleceğiyle ilgilenir.
UX tasarım için başarı, etkileşimin ne kadar arttığıdır. UI için başarı, göze ne kadar hoş ve güzel gözüktüğüdür.
UX tasarımında testlerden faydalanılabilir ama UI tasarımlarda genelde faydalanılamaz.
UI, insan psikolojisiyle UX kadar ilgili değildir.
Mind Manager, Smart Draw gibi programları UX tasarımcıları kullanır. Adobe XD, Gravit Designer gibi programları ise UI tasarımcıları kullanır.
UX, daha geniş kapsamlıdır. UI, yalnızca tasarımın güzelliğiyle, göze güzel gözükmesiyle sınırlıdır.
UX tasarım sürecinde psikoloji, sosyoloji gibi konularda bilgili olunması tercih edilirken, UI tasarım sürecinde web tasarım konusunda yeterli bilgiye sahip olunması tercih edilir.
Tasarım Süreci Nasıl Olmalı?
Araştırmalar:
Ürün çıkaracağınız sektör hakkında bilgi edinmek ve rakipleri analiz etmek bir kullanıcı arayüzü projesine başlamadan önce yapılması ve kesinlikle atlanmaması gereken önemli unsurlardır. Araştırma sürecini kendi içerisinde alt başlıklara ayırırsak bunlar:
Sektör Araştırmaları:
Sektörün potansiyelini belirlemek ve gelecekte sektörden nelerin beklendiğini anlamaya çalışmak kullanıcı deneyimlerini tasarlamak adına oldukça yararlıdır. Sektör raporları, akademik yayınlar, sektör liderleri veya hükümet tarafından yayınlanan teknik incelemeler ilgili bilgilere ulaşmak için harika kaynaklardır.
Kullanıcı Araştırmaları:
Bu aşamada kullanıcıların kimliğini tanımlamak da çok önemlidir. Ürüne ihtiyaç duyan veya isteyen, bunun için para ödeyecek veya bunun hakkında görüşlerini belirten insanları bulun ve gözlemleyin. Notlar almanız gerektiğini de söylememe gerek yoktur sanırım.
Kullanıcıları gözlemlemek için en iyi yerler; forumlar, şikayet siteleri veya kullanıcıların görüşlerini rahatça dile getirebildikleri diğer çevrimiçi ortamlardır. Çevrenizdeki insanlarla birebir konuşarak gözlem yapmanız bazı durumlarda daha yararlı olur.
Kullanıcı Hikayeleri:
Araştırma sürecinin ardından elde ettiğiniz bilgilerle en az 2–3 tane kullanıcı personası oluşturmanız gerekir. Personalar, ürününüzü kullanacak hedef kitlenin baskın özelliklerini taşıyan hayali kişiler olmalıdır.
- Sektör hakkında -en azından yüzeysel- bilgiler edinin.
- Rakipleri detaylıca analiz edip, kıyaslamalar yapın. Artı ve eksi yönleri keşfedin.
- Hedef kitleyi gözlemleyin. Kullanıcıların arzularını ve acı noktalarını anlamaya çalışın.
- Kullanıcı personaları oluşturun.
- Personalarınızın ürünü nasıl kullanacağını hayal edin ve ayrıntılı hikayelerini yazın.
- Elde ettiğiniz bulguları temel alarak tasarlayacağınız tüm ekranların telkafes (wireframe) çizimlerini yapın.
- Telkafes çizimlerinizi prototip haline getirip kullanıcılara test ettirin. Başarıları ve başarısızlıkları not alıp gerekli düzeltmeleri yapın. Ve tekrar test ettirin.
- Araştırma bulguları, personalar ve testleri göz önüne alarak telkafeslerinizin dışına çıkmadan sorulara cevap, sorunlara çözüm olacak kullanıcı arayüzünüzü tasarlamaya başlayın.
UX Tasarımcı olmak için gereklilikler
1- Hangi rolü istediğinize karar verin.
Klasik bir UX takımındaki roller şu şekilde:
Proje Yöneticisi (PM)
Her UX ekibinin süreçlerden sorumlu ve UX metodlarına hakim bir proje yöneticisi var. PM, Sürece bütünsel bakıp, ekip ile müşteri arasında iletişim noktasında önemli bir rol oynuyor.
Çıktılar: Haftalık bilgilendirme sunumları,
Kullanılan Araçlar: Keynote, Powerpoint, Trello, Basecamp, Jira…
UX Researcher (UXR)
UXR soru sorar, dinler, empati kurar, veri parçacıklarını birleştirir ve ürünün mevcut/gelecek hedef kitlesinin motivasyonlarını, bariyerlerini ve ihtiyaçlarını anlar. Rakip analizi de yaparak sektörün odaklandığı noktaları çıkarır.
Çıktılar: Persona, Kullanıcı araştırma sunumu, Kullanılabilirlik testi sonuçları
Kullanılan Araçlar: Ses Kayıt Cihazı, Kamera, Kağıt, Keynote, Google Docs, Silverback, Morae
Information Architect (IA)
IA, bilginin nasıl gruplandığı, arandığı ve isimlendirildiğinin anlaşılmasını sağlar. Üründe bulunacak fonksiyonların ve/veya içeriklerin listesini ve hiyerarşisini de belirler.
Çıktılar: Site Haritası, Bilgi Mimarisi, İçerik Listesi
Kullanılan Araçlar: Excel, Google Docs, Optimal Sort, Treejack
Interaction Designer (IXD)
Arayüzdeki akışların ve arayüz elementlerin yerleşiminden sorumlu kişidir. Örneğin, bir e-ticaret sitesindeki sepet ekranında hiç ürün yokken, 2 ürün varken veya 15 ürün varken nasıl görüneceğini IXD belirler. Grinin tonlarında arayüzleri hazırlar, Bu neden burada? veya Bu akış doğru mu? sorusuyla muhatap olur.
Çıktılar: Wireframe, Storyboard, Prototip
Kullanılan Araçlar: Sketch, Moqups, UXPIN, Illustrator, InVision
UI Tasarımcı Olmak İçin Gereklilikler
IXD’nin tasarladığı akışların, ürünün kurumsal kimliği, renkleri ve tipografisiyle birlikte final tasarıma dönüştüren kişidir. Çıktısı genel olarak en fazla tartışılan ve subjektif yorumlarla değerlendirilen kişidir.
Çıktılar: PNG, PDF
Kullanılan Araçlar: Sketch, Photoshop
Yazıda emeği geçen takım arkadaşım :
Kaynakça
