Koronavirüs Krizi Sorunlarına Karşı Hack The Crisis Turkey Çözümleri
Koronavirüs salgının getirdiği zorluklara karşı; birlikte yeni çözümler geliştirilmesini teşvik ettiğimiz online hackathon
Ne Yaptık?
ATÖLYE ve imece’nin yürütücülüğünde, ara studio’nun kolaylaştırıcılığında, Garage48 ve Accelerate Estonia’nın global ve Coronathon Türkiye’nin yerel ağ partnerliğinde düzenlenen Hack The Crisis Turkey online hackathon etkinliğinde, 400’e yakın birey ve takım, koronavirüs krizine karşı yenilikçi çözümler üretmek üzere buluştu.
Etkinliğe yönelik hazırlanan web sitesinden çözüm fikri geliştiren projelere; etkinliğin altyapısını sağlayan kaynaklara ve etkinliğe katkı sağlayan kişilerin bilgilerine ulaşabilirsiniz.
27–28–29 Mart tarihlerinde 2.5 gün boyunca, başta Zoom ve Slack olmak üzere dijital platformlarda devam eden etkinlikte 34 takım fikir ve proje geliştirdi. Çalışma süresince katılımcılar, koronavirüsün ortaya çıkardığı sorun alanlarını tanımlayarak faydalanıcıların ihtiyaçlarını araştırdı, uygulanabilir ve etki odaklı çözümler tasarladı. Projelerini hayata geçirmek için aksiyon plânı çıkartan ve çözüm fikrinin hikâyesini kurgulayan takımlar, bu alanlara yönelik eğitimlerin yanı sıra, mentor ve yaratıcı görüşmelerinden yararlandı.
Nasıl Yaptık?
Hack the Crisis etkinlikleri, Estonya’da 6 saatte 860 kişinin katılımıyla ortaya çıkan 96 fikirden doğmuştu. Sağlık, eğitim, medya, koçluk, komünite kürasyonu ve teknoloji odaklı 30 takımın oluşturduğu yapıdan ilham alarak Türkiye’de de açılan etkinlik için başvuru süresi 2.5 gün olarak belirlendi. 23–24–25 Mart tarihlerinde açık kalan etkinlik başvurularına yoğun ilgi gösterirken, benzer bir mobilizasyon etkinliğin mentor ve partner ağının oluşturulmasında da yaşandı. Etkinlik 2 gün içerisinde 100’e yakın mentor ve 60’a yakın partner edindi.
Etkinliğe mentor, iletişim ve ağ desteği veren paydaşlar şu şekilde: 3 Boyutlu Destek, 3 Dörtgen, AB-İlân, Abdullah Gül Üniversitesi, Acıbadem Üniversitesi Kuluçka Merkezi, Anadolu Efes, Aposto, Ashoka, Bigumigu, Deep Learning Türkiye, Eczacıbaşı, Eğitim Reformu Girişimi, Entre, EY, Fam, Fongogo, GMK, Girişimcilik Vakfı, Habitat Derneği, Hackquarters, IBM, IEEE Girişimcilik Ağı Türkiye, Impact Hub İstanbul, ING İnovasyon Merkezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul Kalkınma Ajansı, İstasyonTEDU, KARMA Lab, Koç Üniversitesi, Kolektif House, KUSIF — TSGA, LITE:, Maker Atölye, Microsoft, Monroe Creative, Öğretmen Ağı, Pikan Ajans, ProductTank İstanbul, Re:Coded, Rimuut, Sabancı Üniversitesi Collaboration Space, S360, Sertifier, Sherpa, Tasarım Mutfağı, Teyit, TÜSEV, userspots / IoX, UNDP Türkiye, University4Society, UX’minimal, UX Folks, Vehbi Koç Vakfı, Viveka, Youth4Good, Zorlu HoldingEtkinliğin organizasyonuna ve yürütücülüğüne ilişkin ayrıntılar için ATÖLYE ekibinin hazırladığı Medium içeriğini inceleyebilirsiniz:
Neden Yaptık? Nelere Odaklandık?
Estonya’nın ardından 19 ülkede daha yapılan Hack The Crisis etkinliğinin Türkiye ayağında “Sağlık ve Acil Durum”, “Sosyal ve Psikolojik Durum”, “Eğitim ve Öğrenme”, “Ekonomi ve İşin Geleceği” konularında fikirleri veya projeleri olan katılımcılar dâhil oldu; bu alanlarda yeni uygulama, ürün, hizmet ve yaklaşımlar geliştirmek üzere çalıştı. Takımların çalıştığı alanlar içinde de doğrudan bazı sorulara odaklandı.
- Sağlık ve Acil Durum: Acil durum ve sağlık müdahalelerini sağlık personeli, hastalar, yakınları ve tüm sağlık malzemeleri tedarikçileri için teknoloji, malzeme, lojistik, bilgi paylaşımı gibi açılardan nasıl kolaylaştırabiliriz?
- Sosyal ve Psikolojik Durum: Bireylerin ve toplulukların sosyal mesafe sürecinde günlük işlerine destek olan, dayanışmayı artıran, bilgi ve malzemelere erişimini kolaylaştıran, psikolojilerini ve sağlık durumlarını güçlendiren çözümleri nasıl geliştirebiliriz?
- Eğitim ve Öğrenme: Koronavirüs krizi süresince ve sonrasında bilgi ve beceriye erişimi farklı gruplar için mümkün kılan; etkileşimi artıran ve kolaylaştıran öğrenme deneyim ve ortamlarını nasıl geliştirebiliriz?
- Ekonomi ve İşin Geleceği: Koronavirüs krizi sebebiyle çalışmalara ara verme, uzaktan çalışma, kolektif dijital çalışma gibi pratiklerle iş dünyasını nasıl dönüştürebiliriz? Ekonomik krizin etkilerini bireyler ve kurumlar için nasıl hafifletebiliriz?
Etkinlik anlatısına geçmeden ve takımların çalışma süreçlerinin nasıl şekillendiğini açıklamadan önce, bu alanlardaki güncel iç görülerden bahsetmekte fayda var.
- Sağlık ve Acil Durum: Sağlık sektörü çalışanlarının hastalık riskinden uzak kalması ve kayıpların yaşanmaması çabası, bu alandaki en önemli gündem başlıkları. Buna yönelik tıbbi materyallerin tedariğinin sağlanması, ayrıca sağlık çalışanları ile hasta ve hasta yakınları arasında doğru ilişkinin kurulması öne çıkan diğer başlıklar. Sağlık çalışanın yoğun mesai altında kendi sağlığını, moral ve motivasyonunu koruması, konaklaması ve ailesiyle/yakınlarıyla ilişki kurabilme en temel ihtiyaçlardan bazıları.
- Sosyal ve Psikolojik Durum: Evde kalan insanlar açısından yaşadıkları sınırlı sosyalleşme, salgın öncesi günlere ve dışarıya özlem, huzursuzluk gibi duygular öne çıkarken; çalışmak zorunda kalan farklı sektörlerden kişilerin dışarı çıkma zorunluluğu da temel insani kaygıları görünür kılıyor. Öte yandan, erkek şiddetinin öznesi olan kadınların eve kapalı olması, yeni şiddet vakalarını beraberinde getiriyor.
- Eğitim ve Öğrenme: Okulların kapalı olması, uzaktan eğitim modellerini geçerli kılarken, toplumun dezavantajlara sahip kesimlerinin eğitime erişme imkânındaki eksiklikleri de gün yüzüne çıkarıyor. Çocukların okul dışı gelişimine ışık tutacak pek çok uygulama ve yöntem de ailelere ve çocuklara internet üzerinden ulaştırılıyor. Bu konuda çeşitli önerilere biz de yayınımızda yer verdik:
- Ekonomi ve İşin Geleceği: Kapanan işyerlerinin oluşturduğu yerel ekonomik tahribatların yanı sıra, küresel belirsizliğin ülke ekonomilerine olumsuz etkisi, insanların geçim sıkıntısını büyütüyor. Açlık ve finansal kaynaklara erişememek gibi temel sorunlar meselenin ciddiyetini artırıyor. Şirketlerde gelişen home office çalışma pratikleri, özellikle beyaz yaka çalışanlar nezdinde karşılık bulurken, bazı şirketler bu dönemde personelini dönüşümlü olarak ofise çağırmaya devam ediyor. Çeşitli kurum ve kuruluşlar, kolektif çalışma deneyimlerini webinarlar, hackathonlar gibi online etkinlikler aracılığıyla yaygınlaştırıyor.
Etkinliğin İlk Günü: "Krizin Sunduğu Fırsatlar"
Hack The Crisis Turkey, 27 Mart Cuma akşamı 18:00’de ATÖLYE, imece ve ara studio ekiplerinin Zoom’daki açılış konuşmalarıyla başladı. ATÖLYE Etkinlik ve Programlar Yöneticisi Emre Erbirer etkinliğin ATÖLYE komünitesi tarafından bir 1 hafta gibi bir sürede hızlıca ve özverili bir şekilde organize edildiğini vurgularken, ATÖLYE Kurucu Ortağı Engin Ayaz da ATÖLYE olarak bugüne kadar yaratıcı çözümlerin destekçisi olduklarını söyleyerek bu etkinlikten çıkacak çalışmaları da özenle takip edeceklerini açıkladı. imece Direktörü Mustafa Özer ise, sunumunda içinde bulunduğumuz koşulların aslında ne tür fırsatlar içerebileceğine dikkat çekti.
Mustafa Özer, 2020’nin, sosyal inovasyon ekosisteminde, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın uygulanması hedeflenen 2030’a hızlı bir şekilde ilerleme yılı olarak algılandığını hatırlattı. Bu süper yılın iklime, biyoçeşitliliğe ve doğaya yönelik odağın güçlendirilmesi potansiyeli taşıdığını belirtti. Ağaçsızlandırma, biyoçeşitlilik kaybı, orman yangınları ve salgınlar arasındaki ilişkilerin güçlendiğini ve görünür olduğunu vurgulayan Özer, liderlerin bu sorunları bir kök sorun olarak algılayıp çözüm bulabileceği fikrine işaret etti. Kriz anlarında bireylerin eleştirel düşünmeye, sistem dönüşümüne ve yerel dayanıklılığa daha önem verdiğini; liderlerin ise inovatif fikirlerin daha açık olduğunu ve ekonominin de yeniden başlatılabilmesi için yatırım odaklı olacağının altını çizdi. Kolektif etki güdümlü ortak sosyal hareketlerle toplulukların ve ağların buluştuğunu ve çözüme giden yolun birlikte keşfedildiğini söyledi.
Fikri olanların bu kriz döneminde fikirlerini hayata geçirmek üzere nasıl bir bakış açısı geliştirebileceklerini ortaya koyan bu sunumun ardından ara studio ekibinden Ayşesu Çelik ve Ceylan Uşaki Erali, etkinliğin hedeflerine yönelik konuştu. Etkinliğin amacının farklı deneyim ve disiplinlerin gücüyle etkili ve uygulanabilir çözümler geliştirmek; beraber öğrenmek ve birbirimizin kaynaklarından faydalanmak olarak açıkladı.
Etkinlik Katılımcılarının Hisleri: “Birlikteyiz”
Giriş konuşmalarının ardından, katılımcıların birbirini daha yakından tanıması için Zoom’un sohbet özelliğini kullanarak bir tanışma aktivitesi başlattı. Katılımcıların kendilerine sorulan her soru için 30 saniyeye sahip olduğu ve sürenin sonunda cevaplarını aynı anda sohbet ekranından gönderdikleri bu oturumda katılımcılara beş soru yöneltildi.
Bu oturumda katılımcılara yöneltilen sorular ve öne çıkan bazı cevaplar şu şekilde:
- Aramıza hangi şehirden katılıyorsun?
Adana, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Eskişehir, , Konya, Muğla, İstanbul, Sakarya, Tokat, Yalova, Amsterdam, Berlin, Londra, Singapur
- Bu aralar …………………… hissediyorum.
Düşünceli, üretken, enerjik, hiperaktif, yaratıcı, mutlu, umutlu, arayışta, meraklı, yoğun, gergin, depresif, kaygılı, hüzünlü, sıkılmış, umutsuz, belirsiz, karışık,yalnız, sakin, dingin…
- Bu hackathon’a katıldım çünkü……………………
"Çözüm üretmek beni heyecanlandırıyor."
"İnsanlara herhangi bir konuda yardım etmek istedim."
"İnsanlığa faydalı teknolojiler üretmek istiyorum."
"İnsanlar ile diyaloğumu arttırmak istiyorum."
"Üretmeden duramayız, paylaşarak çoğalırız."
"Bu süreçte farklı insanlarla tanışmak istiyorum."
"Bu sürece etki etki etmek istiyorum."
"Online hackhaton deneyimini merak ediyorum."
"Çözüm üretmek isteyenleri desteklemek istiyoruz."
"Sonucunun gerçek işler ve yararlı sonuçlar çıkaracağına inanıyorum."
- Önümüzdeki 2,5 güne dair beni en çok heyecanlandıran ………………
Ekip olarak çalışmak, fikrimizi geliştirebilecek olmak, fark yaratanları görmek, birliktelik, etkileşim, kolektif akılın yükselmesi, çıkacak projeler, bu tür bir çalışmanın ilk kez dijital olması, katılan herkesin çok değer verdiğim kişi ve kurumlar olması, farklı zihinlerle bir arada olmak, ilham almak…
- Şu sıralar bana en çok …………………………….. umut veriyor.
Dayanışma ortamları, fedakarca çalışanlar, fikirlerimi gerçekleştirebileceğim imkanlar, mizah, doğa, teknoloji, birlikte hareket etmek, faydalı olabilme duygusu, karamsarlığa düşmemiş olan insanları görmek, içinde bulunduğum topluluk, burada olmamız, insanlarla paylaşım yapmak, insanların beraber bir şeyler yapmaya ve yardımlaşmaya açık olması, insanların gerçek anlamda sorumluluk almaları, değişim, anlama çabası, birlikte iş yapmayı yeniden keşfetmek, hızlıca adapte olmamız, her şeyin elbet düzeleceği düşüncesi…
Soru-cevap etkinliğini, katılımcıların dörder kişilik görüşme odalarına alındıkları ve 3 sorudan sorumlu oldukları 5 dakikalık ikinci tanışma aktivitesi izledi: Kimsin? Bu hackathon’a neden katıldın? Şu sıralar neyden ilham alıyorsun?
Odalardan ana oturuma dönen katılımcılar, bir soru daha cevapladılar.
- Bir araya geldik çünkü ………………………………………
Kriz bizi yaklaştırdı/Birlikte daha güçlüyüz/ Her koşulda, hatta koşullara rağmen faydalı bir şey yapabiliriz/ Krizden birlikte çıkacağımıza inanıyoruz…
Tanışma aktivitelerinin ardından, ara studio ekibinden Ayşesu Çelik ve Ceylan Uşaki Erali, programın çerçevesi, rolleri ve çıktı hedefleri ile yapılacak araştırmaların çerçevesi ve kullanıcı araştırmasının metotlarını paylaştı.
Birlikte Çalışmak İçin İpuçları: "Organize Olmak ve Keşfetmek"
Tamamına yakını fiziksel olarak birbirinden ayrı çalışan etkinlik katılımcıların bu üç günü verimli kullanabilmesi için ara studio katılımcılara şu tavsiyelerde bulundu:
- Ekip üyelerinin ana sorumluluklarını belirleyin.
Ekip koordinasyonundan sorumlu (Programın takibi ve iletişimde olacak) kişi
Araştırma ve sunumdan sorumlu kişi
Çözümün prototipinin yapılmasından sorumlu kişi
Yol haritası ve mentorlarla iletişimden sorumlu kişi
Hikâyeden sorumlu kişi
- ara studio ekibi "Her şey bir tasarım sorunu ile başlıyor" diyerek bu sorunun 3 adımda tanımlanabileceğini belirtti:
1)Hedef kitlesi kim? Bu derdi / problemi ortak yaşayan / benzer deneyimden geçen insan profilini tanımlıyor mu?
2)Hedef kitlenin hangi alandaki problemlerine, zorluklarına ve ihtiyaçlarına çözüm getireceksiniz?
3)Farklı çözümlere olanak sağlayacak kadar geniş mi?
- Sorun tanımı için sorunun bağlamı, paydaşları (aktörleri) ve faydalanıcıların da belirlenmesi gerektiğini vurgulayan ara studio, bu başlıkları detaylandırdı:
Bağlam: Bu sorun alanı, salgından nasıl etkilendi? Gelişmeler, değişimler, olaylar neler? (Olgular, veriler, rakamlar önemli!)
Farklı paydaşlar / aktörler kim? Onlar bu krize nasıl cevap veriyor?
Faydalanıcı: Kimin sorununu çözüyoruz? Onun gözünden dünyaya baktığımızda neler yaşıyor? Hayatı nasıl değişiyor? Şu an karşılayamadığı, önemli fonksiyonel, duygusal ve sosyal ihtiyaçları neler?
Halit Soysal’ın “Hikaye Çerçevesi”ni belirlemeye yönelik aktarımları ve imece ekibinden Can Pürüzsüz’ün “Dijital Araştırma” için kullanılabilecek araçları tanıtmasının ardından takımlar, Slack, Whatsapp, Skype, Zoom, Hangouts ve Google Slides gibi dijital araçlar üzerinden “Problemi Keşfet” oturumu dahilinde çalışmaya başladı; kullanıcı araştırması için online röportajlar gerçekleştirdi.
Bu oturum için ara studio’nun yaptığı yönlendirmeler şu şekilde oldu:
1- Sorun tanımladıktan sonra bildiklerinizi ortaya dökün.
2- Neler öğrenmeniz gerekiyor çıkarın.
3- Farklı metotlar araştırın. Ekip üyeleri dağılarak dört koldan araştırma yapabilirsiniz.
4- Araştırma bulgularını paylaşın, sentezleyin ve sunumunuzu güncelleyin.
Etkinliğin İkinci Günü: "Çözüm Geliştirmek"
Çözüm geliştirme odaklı 2. güne araştırma bulgularından öne çıkan içgörüler paylaşılarak başlandı.
Bu bulguların paylaşımıyla beraber, ara studio ekibinden çeşitli öneriler geldi:
- Çözüm fikirlerinizle insanların fonksiyonel, duygusal ve sosyal ihtiyaçlarına çözüm getirmelisiniz.
- Fikri üretme ve ile fikir seçme aşamalarını ayırın. Olasılıkları keşfedin. Yargılamadan olabildiğince çok fikir üretin. Önce çok fikir üretin, daha sonra olasılıklar arasından seçim yapın.
- Bazı temel sorularla daha fazla fikir üretin:
Daha fazla fikir üretmek için şu an sadece "………"yi kullanarak ne yapabiliriz?
Sıfır bütçe ile ne yapabiliriz?
Sonsuz kaynağımız olsa ne yapabiliriz?
Teknolojiyi sınırsız düşündüğümüzde ne yapabiliriz?
……. (kurum) olsa buna nasıl çözüm bulurdu?
- Elinizde yeterince fikir olduktan sonra fikirleri "Uygulanabilirliği Az/Etkisi Fazla/Uygulanabilirliği Yüksek" ayrımına göre karşılaştırın, sizin için en uygulanabilir ve etkisi yüksek fikri seçin.
- Fikrimize karar verdikten sonra, fikri detaylandırın, fikrinizi hızlıca prototipleyin:
Çözüm fikrinin en önemli / olmazsa olmaz özellikleri neler?
İlk etapta uygulanmasa da olabilecek ikincil özellikleri neler?
Çözüm fikrine dair paylaşabileceğiniz prototip nedir?
- Fikrinizi modellendirirken faydalanıcılarına erişeceğiniz kanalları, partnerleri ve varsa gelir modelini düşünün.
Aldıkları tavsiyeleri doğrultusunda çalışmaya devam eden ekipler, ayrıca Coronathon Türkiye’den Oğuzhan Aygören’in ve Hack The Crisis Avusturya, İtalya, Norveç ekiplerinin kendi deneyimlerini dinledi.
Halit Soysal, “Aksiyon Plânı Oluşturma ve Hikaye Anlatımı” başlıklı konuşmasında, takımları, nasıl bir aksiyon planı oluşturmaları gerektiği konusunda yönlendirdi. Aksiyon planının, çözümün hızlıca hayata geçirilmesi için hangi adımlardan geçileceğini ortaya koyması gerektiği; ayrıca meselenin neden acil ve çözümün neden mümkün olduğunun planda vurgulanması gerektiği paylaşıldı. Aksiyon planının zamansal olarak “Pazartesi sabahından itibaren” başlaması önerildi.
Aksiyon planı dışında, çözüm geliştirme aşamasında analiz edilmesi gereken diğer unsurlar şu şekilde sıralandı:
Kaynaklara bakılması: Çözümünüzü hayata geçirirken hangi kaynaklara sahipsiniz? (İnsan kaynağı, komünite ve iletişim ağı, veriye ve teknolojiye erişim, kurumsal işbirlikleri vb.)
Destek ihtiyacının çıkartılması: Çözümünüzü hayata geçirirken hangi kaynaklara ihtiyacınız var?
Salgın Günlerinde Sosyal Fayda İletişimi
Halit Soysal’ın sunumunu, TOYİ ekibinden Gizem Kendik Önduygu’nun “Salgın Günlerinde Sosyal Fayda İletişimi” üzerine sunumu takip etti. Önduygu sunumunu iki başlıkta topladı: "Sosyal fayda iletişiminde yeni yaklaşımlar neler?" ve "Salgın günlerinde sosyal medyayı kullanarak neler yapabiliriz?"
Sosyal fayda iletişimde pazarlama iletişimi yerine mesele iletişiminin ve kahraman iletişimi yerine kolektif iletişimin tercih edilmesi gerektiğine dikkat çeken Önduygu, “Benim dediğimi yap” şeklindeki yönlendirmeler yerine de “Kendi Yönteminle Katkı Sun” şeklindeki yönlendirmelerin doğru olduğunu söyledi. “Sosyal Mesafe” ve “Normale dönüş” gibi kullanımların korku iletişiminin örneği olduğunu; ancak “Fiziksel Mesafe” ve “İş yapış biçimlerini dönüştürme” gibi kullanımların çözüm iletişiminin bir parçası olduğunu belirtti.
Her zaman ürünün hedef kitlesinin, iletişimin hedef kitlesiyle aynı olmayabileceğini ve içeriğinizin sosyal medyada, dünyanın en kötü haberinin yanında yer alabileceğini hatırlatan Önduygu, salgın günlerinde hedef kitleye göre mesaj oluşturmanın ve iletişim tonu belirlemenin önemini vurguladı. “Artık önemli olan sizin hesabınızda değil, başkalarının hesabında nasıl gözüktüğü” diyen Önduygu, üçüncü kişinin gözünden iletişim yapmanın gerekliliğini açıkladı. Kampanya aktivasyonunlarında topluluk paylaşımlarının ve organize olmanın değerli olduğunun altını çizen Önduygu, mecraya göre özelleştirilmiş içerik paylaşımına devam edilmesini önerdi. Önduygu, Instagram’daki co-host live yayınları, sticker kullanımları, oyunlaştırmayı merkezine alan etkileşimli içerikler ve Tiktok kullanımı gibi trendlerden örnekler sunarak sunumunu tamamladı.
İyi Olma Hali ve Psikoloji
ATÖLYE komünitesinden Çiğdem Yumbul ise “İyi Olma Hali ve Psikoloji” başlıklı sunumunda içinde bulunduğumuz günlerdeki travma ve motivasyon kaynaklarımıza dair tespitlerde bulundu. Çoklu ve simultane travmalar yaşadığımızı, bireylerin davranışlarının ve verdikleri tepkilerin de buna göre değiştiğini örneklerle gösterdi. Katılımcılar için bu oturum, başta sağlık sektöründeki çalışanlar olmak üzere toplum olarak neler yaşadığımızın daha iyi bir şekilde anlaşılmasını sağladı.
Günün son uzman konuşması olan, UX Minimal ekibinden Mustafa Ezer’in “Dijital Prototipleme” sunumu ile 3. günün uzman konuşması olan, Fongogo’dan Ali Çebi’nin “Kitlesel Fonlama” sunumu ise katılımcılara, proje fikirlerini ileri aşamaya taşımalarına yönelik önemli içgörüler kazandırdı.
3. Gün
Takımlar, 3. gün yoğun olarak mentor görüşmeleri gerçekleştirirken, edindikleri geri bildirimlerle projelerine son şeklini verdi. Gün sonunda, çıktılarını ekip sunumu ve video olmak üzere iki formatta Google Drive üzerinden teslim ettiler.
Takımlara ATÖLYE ve imece Desteği
ATÖLYE, imece ve ara studio ekipleri, etkinlik çıktılarını değerlendirerek etkinlik sonrası için de bir yol haritası çıkarttı. Buna göre, partnerlerle paylaşılan projelerde, ilgili kurumların ve yürütücü ekiplerin desteği ile projenin sonraki adımları için çalışılması hedeflendi. Çözüm fikirleri için ortaklıklar kurulurken; takımlarla iletişimin Slack, Zoom, Mail gibi kanalların aktif kullanımıyla devam etmesi kararlaştırıldı. Koronavirüsün etkisi ve değiştirdiği düzenlere karşı çözüm için bir araya gelen katılımcıların, partnerler ve mentorlarla iletişimi devam ettirilerek komünite etkileşiminin sürdürülmesi öngörüldü. Paydaş ve partnerlerden gelecek destekler ve takımların çalışmasıyla, hangi projelerin hayata geçirileceğini takipte kalacağız.
Etkinliğe dair çıkarımlarımıza ve öğrenimlerimize, ara studio ekibinin hazırladığı Medium içeriğinden ulaşabilirsiniz:
Etkinlikten Çıkan Projeler
ActiviDoor: "#ofisarkadaşımol" projesi ile; insanların "#evdekal" hareketi boyunca ve bu süreç sonrasında üretkenliklerini online bir sistemle artırmayı hedefliyor.
Anti-Cor19: Mobil uygulama sayesinde, kullanıcının tek bir noktadan istediği bütün bilgilere ulaşabilmesini amaçlıyor. Kullanıcılar uygulamaya girdiğinde (haber, acil durum, egzersiz, aktivitelerini, gidebileceği hastaneleri) tek bir noktadan yönetebilirler ve kolaylıklardan yararlanabilirler.
Birlikte Yapalım: Farklı gelişim gösteren, düzenli destek alan çocuklar ve aileler için gündelik hayatta karşılarına çıkan zorlukları, çocukların eğitim ve terapi süreçlerinden kayıplarını minimuma indirmek ve kazanımların ev içine aktarılabilmesini sağlamak, ebeveynlerin ihtiyaç duydukları destek ve kaynağa ulaşımını, uzman — ebeveyn ve ebeveynler arası dayanışmayı sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir içerik platformu.
Blocklearn: Online eğitim sürecine katkı sağlamak isteyen fakat teknik bilgi eksikliği, hedef kitleye ulaşma gibi problemleri olan kişilere bir platform sunuyor.
CoGuard: Bireyleri, uzmanları, kurumları ve yapay zekayı birbirine bağlayan ve bunlar doğrultusunda toplumsal dayanışmayı artıran sürdürülebilir bir chatbot(sohbet robotu) uygulaması.
Covico: Covid-19 sebebiyle stres yaşayan 18–40 yaş grubundaki, internet kullanımı yüksek, özellikle Twitter üzerinden son gelişmelere hakim olmaya çalışan kimselere kendi tanısını koyma, bölgesinin risk seviyesini görme ve lokal komüniteyle çevrimiçi iletişim kurma imkanı veren bir harita bazlı sosyal etkileşim platformu.
Covoucher: Yerel kentlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerin COVID-19 sürecinde belirsiz bir süreyle kapalı kalmaları sonucu yaşadıkları ekonomik krizi dindirmek ve iflaslarını önlemeye yönelik çalışıyor.
DestekcimOrg: Gündelik hayatta karşılaşabilecek bir çok problemi konunun uzamanından online, görüntülü ve sesli destek alarak çözmek ve sonrasında bu kayıtların kullanıcının sayfasında 1 ay kadar, kendi bilgisayarına yükleme seçeneği ile birlikte portalda kayıtlı kalması üzerine kurulu bir proje. Hayattaki ihtiyaç yelpazesinin ne kadar geniş olduğunu düşünülürse, bu portaldaki yelpazenin de o kadar geniş olacağını tahmin ediliyor. İhtiyaç psikolojik destek de olabilir, bahçe ile ilgili bilgi alımı da, tesisat ile ilgili bir destek de, spor eğitimi ya da beslenme uzmanlığı da. Hukuki bir süreç için, ilgili bir avukattan mentorluk almak gibi çözümlerle, günümüzdeki gibi durumlarda hayatı bir çok açıdan kolaylaştırmayı amaçlıyor.
DVES Health: Yapay zeka tabanlı COVID-19 ve evde sağlık alanında takip ve karar destek mobil/web/bulut çözümleri sunuyor.
Downtown Talk: Bireylerin sosyal ve iş hayatlarında özgüvenlerini arttırmak amacıyla 2017'de kurulan ve ingilizce konuşma kulübü olarak başlayan yapı, 2018 yılında hayata geçirdiği Downtown Mag İngilizce dergisi ile yazarlar yetiştirdiği bir platform haline geldi. Bireylere yabancı dilde içerik üretirken, dil becerilerini geliştirme fırsatı sunmayı amaçlıyor. 2019 yılından bu yana, Mesleki İngilizce Atölyelerinde, gençleri iş hayatına, yetişkinleri ise uluslararası fırsatlara hazırlamayı hedefliyor. Girişim, bu süreçte insanları psikolojik ve sosyal olarak ve dil öğrenimi imkanları ile nasıl destekleyebileceklerine odaklanıyor.
Entrecovid: Virüsle mücadeleye destek amacıyla sunulan ücretsiz/indirimli kaynakları ve servisleri ulaşılabilir kılmak için onları belli kategoriler altında topluyor ve bir web sitesinde bir araya getiriyor.
Exhibin: Tanıtım etkinliklerinin dijital ortamda yapılmasına olanak sağlayacak sosyal medya bazlı bir altyapı platformu. Covid-19'dan önce etkinliklerde stand açıp tanıtımlarını yapan kullanıcılar, dijital etkinliklerde stand açıp evlerinden ya da ofislerinden tanıtım faaliyetlerini gerçekleştirebilecekler.
Evde Mutlu Kal: 65 yaş ve üstü bireylerin; global Covid-19 salgını nedeniyle değişen rutinlerinin yerine yenilerini koymayı amaçlayan bir iletişim projesi.
Health Rate: Fikrin temelinde sağlık ve data alanları yer alıyor. Mobil uygulama ile kişilerin günlük olarak hastalık durumlarına uygun şekilde puan verebilecekleri bir platform kuruyor. Bu takip sistemi ile, kişilerin durumlarını hem takip ediyor hem de geliştirdiği algoritmalar ile kişilere yönlendirici ve bilgilendirici içerikler sunuyor. Skoru düşük olan hastaları en yakın hastaneye yönlendiriyor. Geçmiş hissiyatları ve durumları ile ilgili bilgi veriyor.
Helmetica Bold: Hastanın küçük bir alanda bireysel izolasyonunu sağlarken aynı zamanda yoğun bakım sistemlerine bağlanabilmesini sağlayan izolasyonlu bir başlık geliştiriyor.
Major Words: İnternetteki haberleri “kategori”, “anahtar kavramlar” ve “haber kaynaklarına yönlendirme” şeklinde üç aşamalı düzenleyen bir web sitesi.
Medicarooms: Sağlık çalışanları için halihazırda uygun olan fakat kullanılmayan konaklama yerlerinin ücretsiz olarak hizmete açılmasıyla kendilerine konaklama yeri bulmalarını ve konaklama hizmeti sunanlarla buluşmasını sağlayan bir uygulama geliştiriyor.
NutzeTech: COVID-19 dezenfeksiyon ve tespit işlemleri için insan gücü kullanılıyor. Bunun yanı sıra kullanılan dezenfeksiyon sistemleri püskürtme sırasında her alana doğru basınçla püskürtme işlemi yapamamakta ve dezenfeksiyon işlemi ardından temizlik kontrolü yapmamakta. NutzenTech ekibinin COVIDRONE ismini verdiği inovatif ve otonom olan bu sistem; COVID-19 tespitini üst düzey kızılötesi kameralar sayesinde ve dezenfeksiyon işlemlerini ise özel tasarımı olan püskürtme sistemleri ve UV ışın sistemi ile gerçekleştiriyor. Ayrıca insansız hava aracı sistemi 1 saat 30 dakika havada kalabilmekte ve 10kg’ye kadar dezenfektan yükü kaldırabiliyor.
PANDEMICulture: Hedef kitlesinin kitaba ulaşmasını kolaylaştırmayı ve bununla birlikte insanlara kitap okuma alışkanlığı kazandırmayı amaçlıyor.
Plasebo: Arkadaş ortamının sıcaklığını, gerçeğe yakın iletişimi sağlayarak kaygıyı azaltmayı, moral yükseltmeyi hedefliyor. "Birbirimize yakınlığımız ile iyileştirecek" dijital tabu platformu.
Plüto: Gönüllülük kavramını yeniden tanımlamayı sağlayacak bir sosyal platform fikri. Gönüllüğü zaman ve mekan izleğinin dışına çıkararak daha fazla kişinin sosyal sorunların çözümüne ortak olmasına olanak veriyor. Sivil toplum alanında çalışma yapan toplulukları potansiyel gönüllülerle ve yetkinlikleriyle eşleştiren sistem; toplulukların daha hızlı ve etkili bir şekilde gönüllü ihtiyaçlarını karşılamasını sağlarken gönüllülerin de online kanalları kullanarak istedikleri yer ve zamanda sevdikleri topluluklara destek olmalarına olanak tanıyor.
Present with Pyjamas: Kolektif üretime ve toplantılara yönelik çalışıyor. WIT’in sağladığı interaktif bağlam sayesinde bulunulan ortama bağlı olmaksızın efektif sunuş imkanı sağlıyor.
Prodigy: "Salgın sürecinde ürün talebinin karşılanamadığı sektörlerde nasıl bu talebi daha hızlı, etkin ve verimli bir şekilde karşılayabiliriz?" sorusuna odaklanıyor.
Sosyal Şifa: Halka açık, erişilebilir ve kapsayıcı şekilde, çeşitli uygulama ve multimedya unsurlarıyla zenginleştirilmiş bir dijital platform.
StarTogether: Hedef kitlesine spor, hobi ve eğitim alanlarında online etkinlikler sunuyor. Oyunlaştırma ile motivasyon temelli bir alışkanlık yaratmayı amaçlıyor.
Supertown: İnsanların afet zamanlarında toplumsal izolasyona adaptasyonunu otomatize edecek; mikro ölçekte topluluklardan oluşan, sürdürülebilir paylaşım ekonomisine dayalı, ön görüşmeleri yapılmış yerel ve doğal besin tedarik ve teslimat zincirleriyle entegre olacak bir platform.
TEACH@HOME: Okul öncesi/ilkokul/ortaokul olarak ayrılmış, içinde akademik ve sosyal becerileri geliştirecek materyaller barındıran, öğrenciler için psikolojik destek hizmeti olan, hem öğrenciler hem veliler için yol gösterici olabilecek içeriğe sahip, çift dilli (bu sayede hem yabancı uyruklu hem de Türk öğrenci ve velilerine erişim sağlamayı hedefliyor), oyunlaştırma ve AR öğeleri içeren bir sistem.
Therapply: Terapistler ve rehabilitasyona ihtiyaç duyan kişileri bir platformda buluşturmayı ve evde verilebilecek önerilerle en azından mevcut sağlık durumlarını korumayı ve kontrol altına almayı hedefleyen bir çözüm sunuyor.
Together: İnsanların birbiriyle bağlı kalmasını ve beraberlik hissetmesini amaçlayan bir platform.
TOYİ: Ebeveynlerin çocuklarıyla anlamlı deneyimler üretebilebilecekleri alanı açıyor, ebeveynden ebeveyne oyun önerileri ve uzmanların tavsiyelerini içeren, ebeveynlerin oluşturduğu bir oyun platformu imkanı sunuyor.
Etkinlik Sona Ererken: Yeniden Katılımcı Değerlendirmeleri
Etkinlik kapanışı yapılırken, tıpkı açılışta olduğu gibi, ara studio’nun hazırladığı soru-cevap aktiviteleri organize edildi.
Zoom’daki görüşme odalarına ayrılan katılımcılara 2 ayrı soru seti yöneltildi:
Kimsin? Ne üzerine çalışıyorsun?
Bu 2,5 günde neler yaptın? Ekibinle hangi aşamadasın?
Sonraki adımların neler?Senin için nasıl bir deneyimdi?
Bu 2,5 günden en önemli öğrenimlerin?
Topluluk olarak birlikte öğrenmeye nasıl devam edebiliriz?
Etkinlik, görüşme odalarındaki mini-oturumlardan sonra, ana oturumda sohbet ekranından yöneltilen 4 soru ile tamamlandı. Bu sorular ve öne çıkan bazı cevaplar şu şekilde:
- Bu 2,5 günden ..…………… ile ayrılıyorum.
“Yeni bilgiler, yeni tanışıklıklar ve keyif ile ümit ile ayrılıyorum.”
“Fikirler, öğrenim, işbirlikleri, yeni insanlar…”
“Birlikteliğin verdiği umutla.”
“Hızlandırılmış deneyimle.”
“Takımlarda yer almasam da sosyal fayda üreticileriyle bir arada olmanın hissiyle ayrılıyorum.”
“Cıvıl cıvıl, şöyle kımıl kımıl…”
"Enerjiyle, umutla, ödevlerle, birliktelikle, yeni insanlarla, heyecanla, sıradışılıkla, sosyal etkiyle, yardımseverlikle, çağdaşlıkla, mantıkla, çabalamanın kıymetiyle, dayanışmayla…"
- Bu topluluğu 1 kelime ile tarif etsem ………………. olurdu.
Sıradışı, mantıklı, üretken, dertli, umutlu, hevesli, motive…
- …………… olursa / olmaya devam ederse bu topluluğun bir parçası olmaya devam ederim.
“Sıkı iletişimde olursak…”
“Topluluğa ait hissedersem…”
“İnternet kesilmezse…”
“Şeffaflık, paylaşımcılık devam ederse….”
“Network ağı kurulursa…”
- Şu an buradan dünyaya vermek istediğimiz mesaj …….………………
“Umutlu olun & empati kurun & kendinizi sevin ki dünya güzelleşsin!”
“Biz evrilmiş yaratıklarız buna da evrilir alışır çözümler üretiriz.”
“Durum ne olursa olsun seçim yapabiliriz, umutlu olabiliriz.”
“Güzel günler göreceğiz güneşli günler!
“Her şey geçecek, birlikte dönüşüme hazırlanalım.”
“Her şeye rağmen yaşamak güzel.”
“Eski alışkanlıklarımızı değiştirmeliyiz.”
“Geçicilik kalıcıdır, önemli olan geçene kadar ne yaptığımız…”
“Durmayın, üretin!”
“Her evde bir kedi sahiplenin!”
Etkinlik sonrası katılımcılara yöneltiğimiz anket sorularında ise koronavirüs salgının süresince hissetiklerine, bu salgından öğrendiklerine, kısacası bu dönemin temalarına yönelik sorular sorduk. Sorular ve öne çıkan bazı cevaplar şu şekilde:
- Bugünlerde neler hissediyorsunuz?
Belirsizlik, yılgınlık, heves, umut, korku, endişe, sabır, ümit, belirsizlik, değisim için fırsat, yenilenme, özüne dönme
- Koronavirüsle beraber toplumsal ölçekte hangi davranışların artığını gözlemliyorsunuz?
İzolasyon, daha çok paylaşım, dijitalleşme, linç kültürü, naif gerginlik, yabancılaşma ve yerelleşme, beraberlik, toplumsal fayda, yardımlaşma, şüphecilik, seçicilik, önceliklerin değişimi
- Koronavirüs salgını sürecinden insanlar ve insanlık olarak ne öğrendik, ne öğreniyoruz ve ne öğrenebiliriz?
"Özgürlüklerimizin ne kadar değerli olduğunu"
"Sıradan şeylerin değerli olduğunu"
"Risk almayı öğrendik, aşmayı öğreniyoruz, daha az zararla aşmayı öğrenebiliriz"
"Tüm dünya aslında tek parçaymış. Bilgi ve tecrübe paylaştıkça çoğalırmış. İnsan olmayı öğrenmeliyiz"
"Her şeyi kontrol edemeyeceğimiz, doğanın biz olmasak da var olacağı"
- İnsanlar olarak hangi önemli değerlerin farkına vardık?
"Kıymet bilmek"
"Dengeli bir hayat hızlı başarı listesi oluşturmaktan daha anlamlıymış"
- Koronavirüs karantinası sürecinde siz yeni neleri fark ettiniz, bu süreçte bir kazanımınız olduğunu düşünüyorsanız bizimle paylaşır mısınız?
"Tahminimden daha güçlü ve dengeli olduğumu gördüm"
"Daha önce kullanmadığım dijital araçları kullanmak"
"Kendi kendime yapabileceğim şeyleri öteleyip hep dışarıya bağımlı yaşadığımı fark ederek, bunu tersine çevirme yoluna girdim"
- Bu günlerde sana ne umut veriyor?
Gençler, birlikte hareket etmek, inovasyon, boş sokaklar, internet, birikmiş çalışmalar, hırs, insanlara faydalı olmak ve onların yüzündeki tebessüm, çok farklı alanlardan insanların birleşip insanlık yararına girişimlerde bulunmaları
- Bu süreçten öğrenip, sonrasında uygulayabileceğimiz davranışlar, pratikler neler olabilir?
"Günlük rutin oluşturma ve özel iş dengesini koruma"
"Dijital konferansların artışı, daha yaygın uzaktan eğitim"
- Bu süreçle beraber, nasıl bir değişim potansiyeli seni heyecanlandırıyor?
"Doğanın insanın kirlerinden arınma ihtimali"
"İyi insanların daha ön planda ve karar mekanizmasında olduğu bir değişim"
"Disiplinli özgürlük"
"Çalışma ve üretme biçimlerine esneklik gelmesi"
- Yakın gelecek için öngörüleriniz neler?
"Bir süre bu salgının etkileri ve hayatımızdaki değişikliklerle meşgul olacağız"
"Kısa vadede krizin devamı, uzun vadede kriz kaynaklı yeni küresel sorunlar"
- Hack The Crisis Turkey etkinliği sana ne düşündürdü ya da seni nasıl motive etti?
“Nefes aldım”
“Kısa sürede ve zor şartlara rağmen ne denli güçlü içerikler çıkartılabileceği”
“Daha önce ortak bir geçmişi olmayan insanlar, ortak bir fikir altında, yetkinlikleri doğrultusunda katkı vererek, bir proje ortaya koyabilir”
Etkinlik için Oluşturduğumuz Spotify Listesi
Etkinlik esnasında dinlediğimiz şarkılardan oluşturduğumuz bir seçkiyi de sizlere sunuyoruz.
Yeni etkinliklerimizden haberdar olmak için ATÖLYE, imece ve ara studio sosyal medya hesaplarını takipte kalabilirsiniz.
