Visual Thinking 101: introduction
Visual Thinking นั้นดียังไง?? สนุกถูกใจเด็กไทยแน่นอน!!
สวัสดีค่ะทุกๆท่าน วันนี้เรามาพบกันที่ platformใหม่ ของ InsKru นั่นเอง โดยเราจะใช้ blog นี้เพื่อเป็นสื่อกลางหลักในการนำเสนอเนื้อหาต่างๆจาก InsKru โดยตรง
วันนี้ InsKru อยากจะมาชวนพูดคุยเรื่อง “Visual Thinking” ซึ่งเมื่อเร็วๆนี้ผ่านมา พวกเราก็ได้จัด workshop “ครูเอทีฟ” ครั้งที่ 2 ไปในหัวข้อนี้เอง ถ้าหากท่านไหนสนใจ สามารถรับชมบรรยากาศเพิ่มเติมได้ ที่นี่
Visual Thinking คืออะไร?
Visual Thinking หรือ “กระบวนการคิดเป็นภาพ” คือศาสตร์ของ การจัดระเบียบ และเพิ่มศักยภาพ ในการคิดและสื่อสารจากภายในความคิดสู่ผู้รับสาร ซึ่งนับว่าเป็นวิธีที่สามารถช่วยให้การสื่อเนื้อหาที่มีความซับซ้อน ให้เข้าใจง่าย ชัดเจน และตรงกัน รวมถึงสามารถดำเนินกิจกรรมไปในทิศทางเดียวกันได้
กระบวนการคิดเป็นภาพนี้ ถือเป็นการเรียนรู้ผ่านสื่อที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งจะช่วยให้กลุ่มนักเรียนที่เรียนรู้ได้ดีผ่านภาพ (กลุ่มที่มักจะเห็นข้อมูลต่างๆเป็นรูปภาพและสีสัน) มีแนวโน้มที่จะใช้พื้นที่ของสมองในส่วนของอารมณ์และความคิดสร้างสรรค์เป็นอย่างมาก อีกทั้งกระบวนนี้ยังสามารถใช้ร่วมกับบุคคลที่มีความบกพร่องทางการอ่าน และบุคคลที่มีความผิดปกติด้านพัฒนาการ (ออทิสติก)
นอกจากนี้ visual thinking ยังเป็นวิธีที่สะดวกสบาย เนื่องจากมีการใช้เครื่องมือเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ได้แก่ “ปากกา” และ “กระดาษ” แต่ก็ยังสามารถใช้อุปกรณ์อื่นๆเพื่อเพิ่มสีสันและช่วยจัดหมวดหมู่ให้โดดเด่นและเข้าใจง่าย อาทิ post-it เป็นต้น
การใช้ภาพมาแทนตัวหนังสือ ทำให้เราเห็นอะไร?
การใช้ภาพมาแทนตัวหนังสือหรือตัวเลขมากมาย ทำให้เราเห็นความสัมพันธ์และลำดับความสำคัญ และเห็นทิศทางของแต่ละสิ่ง ที่สำคัญคือเราได้เห็นภาพรวม ซึ่งทั้งหมดนี้ จะช่วยให้เราสามารถมองเห็นโอกาสที่เราไม่เคยมองเห็นจากตัวหนังสือหรือตารางตัวเลข ทำให้เราเห็นต้นเหตุของปัญหาและทางแก้ไขปัญหาที่ชัดเจนขึ้นผ่านการใช้ กราฟ, mind mapping และไดอะแกรมต่างๆ ที่เข้ามาเป็นตัวช่วยได้ตามแต่ละบุคคลถนัด
ทำไม Visual Thinking จึงสำคัญ?
เนื่องจากมีข้อมูลมากมายอยู่ที่ปลายนิ้ว รอคอยให้เราได้ถ่ายทอดออกสู่โลกกว้าง ทว่าคนเราก็ยังไม่สามารถนำเสนอข้อมูลที่มีอยู่มากมายนี้ได้
เมื่อเราเจอกับข้อมูลหรือมีความคิดที่มากเกินไป เราจะหาวิธีบอกต่อไม่เจอ และเมื่อความคิดไม่ถูกวาดออกมา ข้อมูลเหล่านั้นก็จะไม่ถูกถ่ายทอดสักที
ทักษะ visual thinking จึงเป็นทักษะสำคัญในการพัฒนาความคิดและออกแบบการสื่อสารเพื่อที่จะสามารถนำเสนอความคิดนั้นออกมาอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะช่วยให้การสื่อสารเป็นไปด้วยความเข้าใจร่วมกันกับบุคคลอื่นๆ และสามารถดำเนินการให้ไอเดียนั้นเป็นจริงขึ้นมา
ด้วยเหตุนี้ Visual Thinking จึงเป็นแนวคิดที่สำคัญ โดย กระบวนการคิดด้วยภาพจะสามารถช่วยให้มีทักษะดังต่อไปนี้:
1. ทักษะในการจัดระเบียบและวิเคราะห์ข้อมูลในลักษณะอื่นนอกเหนือจากรูปแบบเชิงรายงานหรือวิจัย
2. ทักษะการเก็บเกี่ยวข้อมูลผ่านภาพ
3. ทักษะการได้รับข้อมูลอย่างชัดเจนผ่านภาพประกอบคำพูด
แล้วเราจะใช้เทคนิคนี้ได้จริงๆหรอ?
เราเชื่อว่าทุกคนบนโลกนี้วาดรูปได้ จริงๆนะ :))
ตั้งแต่สมัยยุคดึกดำบรรพ์ เหล่าคนถ้ำวาดภาพบนผนังเพื่อเป็นการบันทึกเรื่องราวต่างๆในชีวิตประจำวันเก็บไว้ แล้วมนุษย์ยุคปัจจุบันก็ยังสามารถเข้าใจได้ว่าพวกเขาต้องการจะสื่อสารอะไร ภาษาภาพจึงเป็นภาษาที่ไม่ว่าใคร อยู่ที่ไหน ก็สามารถเข้าใจได้เหนือกาลเวลา
การวาดรูปเป็นกระบวนการธรรมชาติในการคิด การเรียนรู้ และค้นหาไอเดียใหม่ๆ
เด็กๆทุกคนชื่นชอบการวาดรูป ถึงแม้ว่าเมื่อถึงจุดหนึ่งของชีวิตพวกเขาจะเรียนรู้ว่าการวาดภาพนั้น “มีถูกมีผิด” แล้วเริ่มที่จะพูดว่า “ฉันไม่ใช่ศิลปิน” “ฉันวาดเส้นตรงไม่เป็น” หรือ “ฉันวาดรูปคนไม่ได้” ซึ่งความคิดเหล่านี้ถือว่าเป็นการลวงให้เข้าใจผิด ซึ่งสิ่งที่ตามมาคือ ความกลัวที่จะแสดงออกทางความคิด และความรู้สึกสับสนที่ไม่สามารถเล่าหรืออธิบายสิ่งที่คิดออกมาให้ผู้อื่นเข้าใจ
เมื่อคุณครูเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของ Visual Thinking
ชีวิตวัยเรียนของเยาวชนส่วนมากล้วนอยู่ในระบบการศึกษา แล้วถ้าหากว่าคุณครูสามารถเข้ามาเป็นส่วนสำคัญในชีวิตของเด็กคนหนึ่งได้หล่ะ??
ในเมื่อเด็กๆชื่นชอบที่จะวาดรูป คุณครูก็สามารถนำความชอบเหล่านั้นมาประยุกต์เข้ากับการสอนเพื่อดึงดูดความสนใจได้ ซึ่งทาง insKru เองมองว่า ถ้าหากเราเริ่มต้นด้วยการสร้างความเข้าใจเรื่อง visual thinking อย่างถูกต้องให้กับเด็กๆ ว่า การจัดการความคิดด้วยการวาดภาพ นั้น “ไม่ใช่เรื่องที่มีถูกมีผิด” และที่สำคัญคือการ “สร้างความมั่นใจ” ให้พวกเขากล้าที่จะวาดออกมาโดยไม่กลัวว่าจะถูกตำหนิ เพียงเท่านี้กระบวนการฝึกฝนทักษะ visual thinking ก็ได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว
แน่นอนว่าทุกคนสามารถวาดรูปและตอนคุณยังเป็นเด็กคุณก็รู้ว่าคุณวาดได้ เพียงแค่คุณลืมไปก็เท่านั้น
การใช้ทักษะ Visual Thinking จึงไม่ต้องมีฝีมือการวาดภาพขั้นเทพหรือต้องมีความเป็นศิลปะ เนื่องจากศาสตร์ของการคิดเป็นภาพแตกต่างกับศาสตร์ของศิลปะเป็นอย่างมาก ในขณะที่ศิลปะคือการบรรจงและตั้งใจแสดงออกถึงความสวยงาม แต่ Visual Thinking เน้นการอธิบายสิ่งที่อยู่ในความคิดให้สามาถสื่อสารได้อย่างง่ายดาย โดยไม่จำเป็นต้องมีความสวยงามเลยสักนิด เพราะฉะนั้นเราจึงยืนยันคำเดิมว่า “ทุกคนสามารถวาดภาพได้”
การใช้ Visual Thinking ไม่ได้ยากอย่างที่ทุกคนคิด
เคล็ดลับของ visual thinking มีเพียงแค่ “การมีภาพที่อยากจะสื่อสารอย่างชัดเจน”
เมื่อแค่การคิดอยู่ในหัวนั้นชัดเจนได้ไม่เพียงพอ “การวาด” จึงเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยสำคัญในการจัดระเบียบความคิดของเราได้ เมื่อเห็นภาพชัด การเล่าเรื่องจึงไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป โดยเฉพาะเมื่อใช้ภาพนั้นประกอบการเล่า พร้อมคำประกอบสั้นๆ หลังจากนั้นเราเพียงแค่ปล่อยให้ภาพเล่าเรื่อง
ผลของ visual thinking จึงไม่ได้สิ้นสุดแค่การเป็นสื่อกลางการบอกเล่า แต่ยังสามารถช่วยต่อยอดไปยังเรื่องต่างๆได้อย่างไม่รู้จบ เช่น การวางแผน การพยายามหาทางออก การนำเสนอ การระดมความคิด รวมถึงสามารถใช้ใน “การสอน” อีกด้วย
ทุกคนพร้อมใช้ Visual Thinking กันหรือยัง
IT ALWAYS SEEMS IMPOSSIBLE UNTIL IT’S DONE
อย่าเพิ่งกังวลไปว่าจะทำไม่ได้หรือทำได้ไม่ดี อย่าตอกย้ำตัวเองว่าทำไม่ได้หรอก เราวาดรูปไม่สวย insKruอยากขอเพียงแค่คุณนึกภาพขึ้นมา จับปากกา แล้วเริ่มลงมือวาดก่อน เพราะเราเชื่อว่าทุกอย่างสามารถสำเร็จได้เพียงแค่เริ่มต้นเท่านั้น
สำหรับคุณครูท่านไหนที่ได้ลองนำทักษะนี้ไปใช้ในห้องเรียนดูแล้ว อย่าลืมมาบอกเล่าประสบการณ์ผ่านหน้าเว็บไซต์ของ insKru กันนะคะ
ในบทความหน้า เราจะกลับมาพูดถึงการใช้ visual thinking ภายในห้องเรียนกัน แล้ว insKru จะนำอะไรมาเสนอ รอติดตามกันนะคะ ;D
ช่องทางพูดคุยกับ insKru:
facebook เพื่อติดตามข่าวสาร
website insKru เพื่อเป็นช่องทางให้คุณครูได้มาแบ่งปันเทคนิคการสอนของตัวเอง
ขอขอบคุณแหล่งข้อมูลเพิ่มเติม
by: tthird.
