👟 โร๊ดแมปคือ?

คนที่ทำงานด้านนี้มักเจอคำถามแบบนี้ประจำ

“วางโปรดักท์โร๊ดแมปไว้รึยัง? เล่าให้ฟังหน่อย”

โปรดักท์โร๊ดแมปคืออะไร? ถ้าตอบแบบไม่อ้างอิงทฤษฎีอะไรเลยก็จะพูดได้ว่า

มันคือการคิดเพื่อตอบคำถามว่าจะทำอะไร, เพื่ออะไร และเมื่อไร

ความน่าสนใจมันอยู่ตรงที่คนเราชอบคิดไปไกล (ช่างฝัน) และความฝันก็เป็นสิ่งที่ให้กำลังใจเราได้ดี …​ สำหรับคนที่พยายามมองโลกในแง่บวก

เพราะตอนนี้โปรดักท์เรายังครึ่งๆกลางๆและไม่ดีอย่างที่หวัง … เราจึงคิดคำว่าโร๊ดแมปขึ้นมาเพื่อปลอบใจตัวเองเบาๆว่า “อีกไม่นานมันจะดีขึ้นแล้วนะ”

สะดุ้งตื่นมาอีกทีก็พบกับความจริงที่ว่า …​ เอิ่มมม ไม่มีอะไรตรงกับโร๊ดแมปเลย

เพราะโร๊ดแมปคืออนาคต และน้อยครั้งมากที่อนาคตจะเป็นไปตามที่เราคิดและหวังไว้ ลองมาดูกันว่าอะไรทำให้ฝันดีกลายเป็นฝันร้าย

1️⃣ คนไม่พอ — ตอนนี้มีห้าคน โร๊ดแมปต้องการ 10 คน …​ อีกห้าคนจะหาจากไหนได้ง่ายๆ? หาสมาชิกใหม่ไม่ใช่เรื่องงานและมันจะยากขึ้นเรื่อยๆ ไม่มีคนก็ไม่มีความคืบหน้า

2️⃣ ตลาดไม่มี — โร๊ดแมปเกิดจากมุมมองของเราที่มีต่อโลกใบนี้ เราเห็นว่าอนาคตมันจะเป็นแบบนี้ เราต้องทำโปรดักท์มาซัพพอร์ตการเปลี่ยนแปลงนี้และเราจะประสบความสำเร็จแน่นอน … ความจริงคือโลกมันไม่ได้หมุนไปในองศาที่เราต้องการ มันแทบไม่เคยเป็นแบบนั้นและโร๊ดแมปที่เราเตรียมไว้จึงใช้ไม่ได้จริง มันเป็นความเจ็บปวดอย่างหนึ่งที่ต้องยอมรับว่า ไอเดียที่เราคิดว่าดีเลิศมันกลายเป็นไอเดียที่ไม่ฉลาดในโลกธุรกิจ

3️⃣ เทคโนโลยีไม่พร้อม — ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าโร๊ดแมปคือการมองไปในอนาคต เมื่อหนึ่งปีที่ผ่านมาเราเห็นแล้วว่าเทคโนโลยีนี้กำลังมา เทรนด์กำลังจะเกิดขึ้น มันจะยิ่งใหญ่ และเราจะเป็นคนแรกๆที่คว้าโอกาสนี้ไว้ … มาวันนี้เทคโนโลยีตัวนี้ไม่เจ๋งจริงอย่างที่คิด มันไม่ง่ายเหมือนที่โฆษณาไว้ มันราคาไม่ถูกพอที่จะหยิบมาใช้ได้จริง และ (อย่างที่เดาได้) มันก็มีเทคโนโลยีคู่แข่งที่กำลังไล่หลังมา ทำยังไงดีละทีนี้?

4️⃣ ทุนขาดมือ — ไม่พูดเรื่องนี้ก็ไม่ได้ โร๊ดแมปในแง่การพัฒนาโปรดักท์ต้องการเงิน ไม่มีเงินก็ไม่มีโร๊ดแมป (ง่ายๆแค่นี้) ยิ่งถ้าเป็นโร๊ดแมปที่เกี่ยวข้องกับงานนวัตกรรมแล้วด้วยแค่ลงแรงอย่างเดียวไม่พอ … เรารู้ดีและเริ่มต้นออกเดินทางเพื่อ “ขาย” โร๊ดแมปให้คนที่มีเงิน เราคิดว่ามันเจ๋งนะ เจ้าของเงินคิดว่ามันไกลเกินไป ประมาณว่าคุณฝันเฟื่องเกินไป ผมต้องการผลตอบแทนจากการลงทุนคืนภายในสามปี โร๊ดแมปคุณมาห้าปี แบบนี้ผมขอบาย — ไม่มีเงิน ยากหนักเลย

5️⃣ ไม่ทันคู่แข่ง — เราฝันได้ คนอื่นก็ฝันได้ ใครฝันได้แม่นกว่ากัน และใครเปลี่ยนความฝันเป็นความจริงได้เร็วกว่ากัน ในกรณีนี้คือเมื่อเราเริ่มทำการบ้านหนักขึ้นเราจะเริ่มเห็นคนที่คิดและฝันเหมือนกันเรา มองซ้าย อ่าว มีคนทำแล้วนี่หว่า มองขวา โห เจ้านี้ไปไกลลิบแล้ว เราก็จะเริ่มห่อเหี่ยวเล็กน้อย ความฝันเริ่มเลือนลาง … จนผ่านมาไม่นานเราก็ต้องโบกมือลาความฝันนี้เพราะสู้ไม่ไหว แข่งขันไม่ได้

6️⃣ โอกาสใหม่ — มนุษย์มีความสามารถฝันได้หลายเรื่องและฝันแล้วฝันอีกได้ไม่จำกัด ไอ้ที่ว่าดีว่าเจ๋งเมื่อคืน เดี๋ยวคอยดูคืนนี้เราจะฝันใหม่อีกเรื่องนึง ตื่นมาปุ๊บก็จะเปลี่ยนแผนปั๊บ เลิกๆ โร๊ดแมปเดิมมันไม่ดีที่สุด เรามีโร๊ดแมปใหม่แล้ว เพราะเราศึกษาตลาดมากขึ้น เข้าใจเทคโนโลยีมากขึ้น เราเชื่อว่าเราต้องปรับแผนใหม่ให้เป็นแบบนี้ … ผลลัพธ์คือโร๊ดแมปเดิมก็เป็นหมันไปเรียบร้อย

ปัจจัยที่เล่ามาข้างบนส่งผลโดยตรงต่อการวางโร๊ดแมปและการสร้างโร๊ดแมปให้เป็นความจริง ขั้นตอนและเรื่องราวแบบนี้เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำอีกในบริษัทเกิดใหม่

โร๊ดแมปเกิดขึ้นและดับไปได้ทุกวันเพราะความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วอย่างยิ่งในโลกใบนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับบริษัทที่พยายามสร้างโปรดักท์ที่เป็นเทคโนโลยี เช้านี้มีหวัง บ่ายนี้สิ้นหวัง พรุ่งนี้คิดใหม่ อีกสองสัปดาห์ล้มเลิก

มันเหมือนคนเหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อและไม่มีโฟกัส …​ มันก็มีส่วนจริงแต่ในอีกมุมหนึ่งคือโปรดักท์โร๊ดแมปที่เปลี่ยนบ่อยก็เป็นสัญญาณเชิงบวกได้เช่นกัน เพราะเราเรียนรู้มากขึ้น เพราะเราล้มเหลวและได้บทเรียนจากมัน เราจึงฝันได้แม่นขึ้น เราจะฝันเก่งขึ้น และเราจะหัดฝันเล็กๆที่เหมาะสมกับตัวเองมากขึ้น

บริษัทใหญ่ต่างจากบริษัทเล็กตรงที่การวางโร๊ดแมปถูกจัดทำขึ้นอย่างมีขั้นตอนที่ชัดเจนและเข้มงวด การมีทุนสนับสนุนที่ (เกือบจะ) ไม่จำกัดทำให้การเปลี่ยนจากฝันไปเป็นความจริงมีโอกาสเป็นไปได้มาก แต่มันอาจจะเป็นฝันที่ไม่แม่นก็ได้ เราก็เห็นกันอยู่บ่อยๆกับสินค้าและบริการที่ล้มเหลว

บริษัทเล็กต่างจากบริษัทใหญ่ตรงที่การวางโร๊ดแมปเกิดขึ้นและเปลี่ยนแปลงได้รวดเร็วด้วยความยืนหยุ่นที่มากกว่ามาก การที่มีทรัพยากรที่จำกัดทำให้เราต้องคิดอย่างประหยัดและติดดินมากกว่าซึ่งมันคือต้นกำเนิดของความคิดสร้างสรรค์ การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้รวดเร็วช่วยให้เราเข้าใกล้ความต้องการที่แท้จริงของตลาดได้เร็วกว่าในต้นทุนที่ถูกกว่า จริงอยู่ที่การเปลี่ยนความฝันมาเป็นความจริงไม่ง่ายแต่เราไม่ได้ตกอยู่ในสภาวะเสียเปรียบเมื่อต้องวัดกันว่า “ใครฝันได้แม่นยำกว่ากัน”

โร๊ดแมปสำคัญกับทุกบริษัท … แต่ถ้าเราเป็นคนตัวเล็กๆ … เราไม่จำเป็นต้องคิดมากและลงลึกในทุกๆครั้งที่ต้องวางแผนเรื่องนี้ เพราะมันจะเปลี่ยนอีกแน่นอน ขอแค่เราตอบคำถามสำคัญสามข้อนี้ได้ ผมคิดว่าเราจะโอเค

1. ทำอะไร
2. เพื่ออะไร
3. เสร็จเมื่อไร

โร๊ดแมปของเราตอนนี้คือ “​ทำระบบคลาวด์อันนี้เพื่อขายลูกค้าตลาดระดับกลางให้เสร็จภายในสิ้นปี” — แค่นี้แหละ มันก็ดีพอแล้ว ☁️