Çevik Yolculukta Kitap Önerileri
Güneş tutulmasının gökcisimlerinin yörüngelerine bağlı bir sonuç olduğu bilinmezken, bu korkutucuydu. Çünkü bilinmeyen korkutur. Bilinmeyen şehir efsanelerine açıktır. Yeni bir dünyaya adım atarken bunun bilinmezliği ve onun gerçek dışı söylentilerini peşinde getirir.
Değişim de ilk başta neler getireceği bilinmeyerek insanlara korkutucu gelebiliyor. “Neden değişmemiz gerekiyor, gerçekten gerekli mi?” sorularını beraberinde getiriyor. Çevikliği tekrar hatırlayacak olursak, değişimle birlikte yeni koşullara uyum sağlayabilme ve yeni fırsatlar yaratmak için yönünü değiştirebilme yeteneği olarak tanımlayabiliriz. Çevik düşünce yapısını içselleştirmek için bu konuda bir çok tecrübelerin paylaşıldığı kitaplardan yararlanmak gerektiğini düşünüyorum.
Kitap tavsiyesi isteyenler ve bu alana yeni girenler için son dönemde okuduğum kitapları paylaşmak istedim. Belirli dönemlerde veya ihtiyaç oldukça tekrar tekrar okunması, altı çizili yerlerin gözden geçirilmesi ve en önemlisi uygulanması gereken bilgiler içeriyorlar.
Kitapların bazılarının Türkçe çevirileri mevcut, çevirisi olanların Türkçe karşılıklarını yazıyorum. Onları herhangi bir kitapçıdan bulabilirsiniz. İngilizce olanların ise pdf veya kindle versiyonlarını alabilirsiniz. Çoğu kaynak yabancı olduğundan aralarda bazı ingilizce kelimeler kullanmak durumunda kaldığımı da not olarak paylaşmak isterim.
Vee kitaplarımıza başlayalım…
· Buzdağımız Eriyor — John P. Kotter
· Peynirimi Kim Kaptı? — Dr.Spencer Johnson
Değişimin önemini anlatan fabl niteliğinde bir çırpıda okunacak, hem eğlenip hem de vurucu bir farkındalık yaşayacağımız kitaplar. Hem iş hem kişisel hayatımızda değişimle gelen fırsatları görmemiz gerektiğini farkettiriyor, hatırlamak için görselleri duvarda göreceğimiz bir yere bile asılabilir.
· Nasıl Agile Olunur? — Ahmet Akdağ
· Scrum: İki Katı İşi Yarı Zamanda Yapma Sanatı — Jeff Sutherland
· Software In 30 Days — Ken Schwaber, Jeff Sutherland
· Scrum — A Pocket Guide — Gunther Verheyen
Agile ve Scrum’a ilk başladığımızda ders kitabı niteliğinde okunması gereken ve sonrasında başucu kitabımız olacak olan kaynaklar.
· Türkçe kaynak olarak ilk sıralara eklediğim “Nasıl Agile Olunur?” kitabı ders kitabı niteliğinde. Okunması gereken kitaplar ve makaleler ile ilgili de çokça bilgi mevcut. Kapağında da belirtilen “Cesur Çevik Organizasyon Pratikleri”nin adım adım aktarıldığı değerli bilgiler edinebilirsiniz.
· “Scrum: İki Katı İşi Yarı Zamanda Yapma Sanatı” kitabını ilk duyanlar “Nasıl yarı zamanda yapılıyor?” diyebiliyorlar. Scrum’ın beş değerinden biri odaklanma. Scrum etkinliklerinin ve sprintlerin timebox’ının (bir aktivite için verilen azami süre) olması özelliği ile odaklanmanın önemini vurguluyor. Kitaptan genelde takımlara örnek verdiğim bu kısmı da paylaşmak isterim.
“Eğer bir bug ile yaratıldığı gün ilgilenilirse bunu düzeltmek 1 saat alıyordu. Üç hafta sonra ise 24 saat. Bug’ın büyük ya da küçük, karmaşık ya da basit olması farketmiyordu. Her seferinde 3 hafta sonra bunu gidermek 24 kat fazla zaman alıyordu.”
· Gerald Weinberg’in yaptığı araştırmalara göre üzerinde çalışılan konu/içerik değiştikçe (context switching) performansımız düşüyor, tekrar önceki konuya döndüğümüzde belirli bir süre de konuyu hatırlamaya harcıyoruz. Yani tek bir konuya odaklandığımızda verimli zamanımız %100 iken, görevler arasında geçiş yaptığınızda, genel üretkenliğimizin %20–80'sini tüketiyoruz.
· Agile Estimating and Planning — Mike Cohn
“Story Point nedir? Agile’da tahminleme ve planlama nasıl yapılır?” konularında her zaman ilk başvuracağımız kişi “Mike Cohn”dur. https://www.mountaingoatsoftware.com/ websitesinde de bir çok yazı ve video bulabilirsiniz. Takımların genelde ilk başta story point vermeye alışması kolay olmayabiliyor. Bu sırada Mike Cohn’un koşan insanlar videosu yardımınıza koşabilir.
“Çevik ekipler üç planlama düzeyi kullanır: Release Planlama, Sprint Planlama ve Günlük Planlama. Agile Planlama vurguyu sabit bir plan yapmaktan, sürekli planlama yapmaya (plan to planning) kaydırır. Planı değiştiriyor olmamız, tarihleri değiştireceğimiz anlamına gelmeyebilir. Bir özelliği çıkarabiliriz, bir özelliğin kapsamını azaltabiliriz.” diyerek değere odaklanmamız gerektiğine de vurgu yapıyor.
· Agile Product Managment with Scrum — Roman Pichler
Product Owner eğitimde öneri hatta ödev olarak paylaşılan ve okuduğum bir kitaptı. Product Owner’lık ile ilgili derinleşmek istiyorsanız ilk başvuracağınız kişi “Roman Pichler” ve bu kitabı olabilir.
· Zombie Scrum Survival Guide — Christiaan Verwijs, Johannes Schartau, Barry Overeem
Bu kitap ile Agile Turkey Summit 2020’de karşılaşmıştım. Kitaptaki Zombie Scrum örneklerini gördükçe bazen çok benzerlerini deneyimlediğimizi farkediyorum. Kitabın en güzel yanı tabiki sadece yapılan hataları değil, bunlarla nasıl başa çıkacağımızı anlatan reçeteler ve hazine niteliğinde Liberating Structures önerilerinde bulunuyor. https://theliberators.com web sitesinde de “Barry Overeem” ve “Christiaan Verwijs”in çok faydalı yazıları ve podcast’leri var.
https://scrumteamsurvey.org/ web sitesinden de takım değerlendirme anketi yapabiliyorsunuz. “Ship Fast”, “Build What Stakeholders Need”, “Self Organization”, “Improve Continuously”, “Valuable Outcomes” başlıklarında sorularla takımı değerlendirebilir ve çıkan sonuca göre öneriler de bulabilirsiniz.
· Reinventing Organizations: A Guide to Creating Organizations Inspired by the Next Stage in Human Consciousness — Frederic Laloux
· Organize For Complexity — Niels Pflaeging
Organizasyonel çeviklik üzerine mutlaka okunması gereken kitaplardan. Kararların merkeziyetçi bir yapıda alındığı geleneksel organizasyonlardan, merkeziyetçi olmayan, kararlara herkesin katıldığı çevik organizasyonlara geçiş ile ilgili anlatılanlar ve örnekler gerçekten ilham veriyor.
· Nexus Framework for Scaling Scrum, The: Continuously Delivering an Integrated Product with Multiple Scrum Teams — Kurt Bittner
Nexus’u merak etmekle ve Nexus Guide’ı okumakla başlayan maceram sonrası bu kitabın tavsiyesini almıştım. Nexus çerçevesini anlamamızı kolaylaştıran ve örneklerle açıklayan bir kitap. Scrum.org’un SPS (Scaled Professional Scrum) sınavına gireceklerin de öncesinde okumasını tavsiye ederim.
· Coaching Agile Teams — Lyssa Adkins
Agile takımlara koçlukla ilgili yine başucu niteliğinde bir kitap. Bu kitaba hiç bir zaman okudum bitti demek uygun olmayabilir, içselleştirmek için tekrar tekrar okunması gerektiğini düşünüyorum. “Coach as Mentor”, “Coach as Facilitator”, “Coach as Teacher”, “Coach as Problem Solver”, “Coach as Conflict Navigator”, “Coach as Collaboration Conductor” başlıklarında hepsini örneklerle detaylandırılıyor ve okuyucuya ilham veriyor.
· Drive — Daniel Pink
Motivasyon 3.0. kavramıyla artık insanların havuç ve sopa yani ödül ve ceza ile motive olamadıkları, yaptığın işte bir amacının olması, otonominin olması ve ustalık kazanmanın insanları daha çok motive ettiğini paylaşarak farklı bir bakış açısı getiriyor.
· Şiddetsiz İletişim — Marshall B. Rosenberg
· Barışın Anatomisi — Arbinger Institute
· Dört Anlaşma — Don Miguel Ruiz
· Koçluk Alışkanlığı — Michael Bungay Stanier
Bu kitaplar da biraz daha sosyal ve iletişim becerilerine yönelik konuları içeriyor. Özellikle “Şiddetsiz İletişim” kitabını herkes okur ve uygulayabilirse bir çok iletişim problemlerimiz düzelir diye düşünüyorum. Konuşurken karşılık almak istediğimiz konuda net olmak ve karşımızdakinin neye ihtiyacı olduğunu sormak ile başlayabiliriz.
· Yalın Startup — Eric Ries
· Önemli Olanı Ölç — OKR: 10 Kat Büyümek İçin Basit Bir Yöntem
Bu son iki kitabı henüz bitirmedim devam ediyorum, liste de dursun istedim. Ana konuyu genelde gerçek hayattan farklı örnek olaylarla açıklıyorlar.
· “Yalın Startup” kitabında çoğumuzun aşina olduğu MVP (Minimum Viable Product) kavramından bahsetmekte. Ürünü minimum geçerli özelliklerle piyasaya çıkarak geribildirim almayı ve Geliştir-Ölç-Öğren döngüsünü sürekli tekrar etmeyi öneriyor.
· “Önemli Olanı Ölç” kitabında OKR’ları (Objective and Key Results — Hedefler ve Anahtar Sonuçlar) açıklıyor: “Şirketin tüm kuruluş genelinde aynı önemli hususlara odaklandığından emin olmasına yardım eden bir yönetim metodolojisi.” OKR çok geniş bir konu, bunu sadece giriş cümlesi olarak düşünebilirsiniz.
Yazımda paylaştığım her bir kitaptaki konular müthiş derinlikleri barındırıyor, bir iki cümleyle aktarmaya çalışmak tabiki yeterli değil. Umarım bu alanda yeni olanlar veya ilgili duyanlar için bir fikir vermiştir ve merak duygusu uyandırmıştır. Her şey önce merakla başlar.
