BAŞARILI OLMAK İÇİN ETKİN KARAR NASIL ALINIR?
Benim için henüz yedi yaşında küçük bir çocukken başlamıştı bu süreç. O zamanlar ebeveynlerim çantamın kırmızı mı yoksa mavi mi olmasını istediğimi sorarlardı. Ben ise bu iki seçenek arasında bir karara varırdım. Yıllar geçti ve doğal olarak hala bazı kararlar alıyorum. Aradaki fark ise artık aldığım kararların sonuçları daha yıkıcı olabiliyor. İşte ben de bu nedenle doğru karar nasıl alınır sorusunun cevabını aradım. Birbirine benzeyen pek çok kaynakla karşılaştığım bu süreçte şunu fark ettim ki, Peter Drucker yine farkını ortaya koymuş. Yöneticiliğin kitabını yazmış usta yazar, bu sorunun cevabını 4 bölümde bize aktarıyor. Peki nedir bu aşamalar?
1) Sınıflandırma
Doğru bir karar almak için birey öncelikle karşılaştığı probleme veya duruma şu soruları sormalı: “Bu, köklü bir problem mi yoksa değişen bir durum sonucunda mı karşıma çıktı?” Bu soruyla aslında problemi ne yolla çözmen gerektiğini öğreniyorsun. Köklü bir problem ise eski sayfalara bakman gerekir. Bu sayfalarda yapılan yanlışlar belirlenip bazı köklü değişikliklerin yapılması gerekebilir. Beklenmeyen, ani bir durum karşısında ise gündem incelenmeli ve olası yeni durumlar gözden geçirilmelidir.
“İstisnai bir durum yine istisnai bir biçimde ele alınmalıdır.”
2) Tanımlama
Tanımlama aşaması ile durumu tam olarak anlamlandırmaya çalışıyoruz. Bunu yaparken ulaşmak istediğimiz, “Bu durum nedir, benden ne istiyor, hangi yolla çözmek daha sağlıklı olur?” sorularına cevap bulmaktır. Bu noktada kabul edilebilir bir tanım yetersiz olacaktır. Bize lazım olan, uzun vadede bize başarı sağlayacak en doğru tanımdır. Bunun için de durumu bütün olgularla sınayarak durumu anlamaktır.
3) Somutlama
Karar alma döneminde, elde edilmek istenen durumun olasılığını anlamaya çalışan aşamadır. Bu aşamada hedef için gereken koşullar incelenir. Bu koşullara “çerçeve koşulları” denir. Bir kararın etkin olabilmesi için çerçeve koşullarına uygun olması gerekmektedir.
4) Karar
Etkin karar alıcı bu aşamada durum için her açıdan en doğru olan nedir sorusuna cevap bulur. Drucker’ a göre kabul edilebilir olanı aramak zaman kaybıdır ve genellikle önemli detayların gözden kaçmasına neden olur. Bu verilerle birlikte doğru karar alınır ve eyleme geçilir.
Bir karar aldın ve sonucunda harekete geçmeye karar verdin. Peter Drucker önemli kısmın eylemi sürdürmek olduğunu ve geri bildirimleri iyi analiz etmek gerektiğini belirtmektedir; çünkü uzun vadede emeklerinizi boşa çıkarmayacak temel sorumluluklar bunlardır.
“Hemen sıkı çalışmaya dönüşmediği sürece planlar, sadece iyi niyetlerdir.”
