TARIMDA ÇOCUK İŞÇİLİĞİ

SİNAN YÜCE
İŞ GÜVENLİĞİ
Published in
3 min readJan 26, 2017

6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa Göre Çocuk İşçi Tanımı

14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ilköğretimi tamamlamış kişiye denir.

Dünyanın birçok yerinde çocuklar istismar ediliyor. Dünya’da her 5 çocuktan biri çalışmak zorunda kalıyor. Okula gitmeleri engelleniyor veya sağlıklarına ve normal gelişimine zarar verecek şekilde işe itiliyor.

Birçok bölgede çocuk işçiliği ağır kazalara ve tehlikelere yer veriyor.

İş Güvenliği Açısından Çocuk ve Genç İşçi Çalıştıranların Yapması Gerekenler

  1. Çocuk ve Genç işçi çalıştıranlar yönetmeliğe uyması gerekir
  2. İşveren çalıştırdığı Çocuk ve Genç işçilerin İş Güvenliği açısından tüm önemlerini alması gerekir
  3. Hafif işlerde çalıştırma yapmalıdır.
  4. İş sağlığı ve Güvenliği açısından yasal hakları ve benzeri konularda seminerler düzenlenir, çalışan çocuk işçilerinin katılımı sağlar.
  5. İşbaşı eğitimleri verilir.
  6. İşçinin vasisine veya velisine işte karşılaşabileceği riskler ve alınan önlemler hakkında bilgi verilir.
  7. Okuluna devam eden işçiden öğrenci belgesi istenir. Özlük belgesine konur.
  8. İşçinin vasisi veya velisi ile (zorunlu) iş sözleşmesi yapılır.
  9. Çocuk ve Genç işçiler yıllık izinleri 20 günden az olamaz.
  10. Ulusal bayramlarda ve genel tatillerde çalıştırılamaz.
  11. Haftalık tatil izinleri 40 saatten az olmaz
  12. Temel eğitimini tamamlamış okula gitmeyen işçilerin çalışma süreleri günlük 7 saat haftalık 35 saat fazla olmaz.
  13. 15 yaşını tamamlamış çocuk işçiler için bu süre günde 8 saat haftada 40 saate kadar artırılabilir.
  14. işçiler 24 saatlik zaman diliminde 14 saat kesintisiz dinlendirilir.
  15. Eğitimine devam eden işçiler eğitim saatleri dışında en fazla günde 2 saat haftada 10 saat çalıştırılabilir.
  16. Ara dinlenme süreleri 2 saatten fazla 4 saatten az 30 dakika, 4 saatten fazla 7,5 saatte kadar 1 saat ara dinlenmeleri vardır.

Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.5457&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=

4857 Numaralı İş Kanununa 71. Maddesi

15 yaşını doldurmamış çocukların çalışması yasaktır. Ancak 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimini tamamlamış olan çocuklardan bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitimine engel olmayan hafif işlerde çalışabilir.

Çocuk İşçi Çalıştırma Cezası (2016 Yılı)

Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı hükümlerine aykırı davranmanın cezası 1.560,00 TL‘dir.

Çocuk İşçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif İşler

  1. Düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek olanlar hariç meyve, sebze, çiçek toplama işleri,
  2. Kümes hayvanları besiciliğinde yardımcı işler ve ipek böcekçiliği işleri,
  3. Esnaf ve sanatkarların yanında satış işleri,
  4. Büro hizmetlerine yardımcı işler,
  5. Gazete, dergi ya da yazılı matbuatın dağıtımı ve satımı işleri (yük taşıma ve istifleme hariç),
  6. Fırın, pastahane, manav, büfe ve içkisiz lokantalarda komi ve satış elemanı olarak yapılan işler,
  7. Satış eşyalarına etiket yapıştırma ve elle paketleme işleri,
  8. Kütüphane, fuar, panayır ve sergi yerlerinde yardımcı işler (yük taşıma ve istifleme hariç),
  9. Spor tesislerinde yardımcı işler,
  10. Çiçek satışı, düzenlenmesi işleri.

Çocuk emekçiler %60 oranında tarımda çalışıyor. Genellikle aileleriyle ücretsiz çalışıyor.

Tarım her yaşta çalışmak için tehlikeli ve risk oluşturur. Tarımda çalışan çocuklar ağır makineler, keskin aletler kullanmak, aşırı soğuk böcek ilacı vb. gibi biyolojik risklere maruz kalırlar.

Çocuk işçilerin %44 5 ile 11 yaşları arasındadır. Bu çocukların bazıları okula hiç gitmemektedir. Diğerleri okul ve işi bir arada yürütüyor. Tabi bu olay öğrencinin performansını etkilemektedir. Okullaşmadan bu çocuklar gelecekteki tercihlerini iyileştirmede ve iş bulma olanaklarını kaybederler. Tecrübelerini kendi çocuklarını çocuk işçilerine dönüştüğü bir döngüye neden olur.

Çocuk İşçileri Çalışmaya İten Nedir

Birçok kırsal alanda çocuklar hayatta kalmak için ve ailelerinin nakit, yiyecek, barınma, kılık kıyafet ihtiyaçlarını karşılamak için çalışırlar. Bu da çocuk emeğine neden olan faktörleri artırmaktadır.

Türkiye’de Çocuk İşçiliği

Çocuk işçiliği sorunu gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Türkiye içinde önemli bir sorundur. Türkiye’de yaklaşık 900 bin çocuk işçi bulunmaktadır. Türkiye’de kırsal yerleşimden kentsel yerleşime, tarım ekonomisinden sanayi ekonomisine geçilmektedir. Kent merkezi göç popülerliği kent yaşamına uyum sağlayamama çocuk işçiliğini daha fazla harekete geçirmekte ve çocukların ailelerinin gelirlerini artırmak istemeleri çocuk işçiliği sayısını belirgin bir şekilde artırmaktadır.

Çocuk Emeğinin Ortadan Kaldırılması

Bugün tarımsal çocuk emekleri sayısı oldukça fazla hükumet tek başına bu döngüyü kıramıyor. Çocuk işçiliğini azaltmak için birlikte çalışmak lazım Dayanışma, Eğitim, Teknoloji ile birlikte destek olmak lazım.

Birde çocuk işçiliğini azaltmak için önce yoksulluğu ortadan kaldırmak gerekir.

--

--