Karantinada Beyin Bulantısı: Akut Psikotik Bozukluk
Ruhsal rahatsızlıklar arasında adını duymaya pek de alışık olmadığımız akut psikotik bozukluk nedir, tetikleyici unsurları neler, bu rahatsızlıkla mücadele edenlere nasıl yardım edilebilir ve nasıl bir süreçten geçerler?
Psikotik hastalıklar, “şizofreni’’ grubunun en önemli rahatsızlığı olarak biliniyor. Şizofreni gibi ciddi rahatsızlıklar ve nörolojik bozukluklar bu rahatsızlığa yol açabiliyor. Akut psikotik bozukluğu diğerlerinden ayıran en büyük özelliği normal şartlarda 3 hafta ile 3 ay arasında tamamen geçebilmesi. Kısa süre sürdüğü bilinen bu rahatsızlığın doğru şekilde tedavi edilip uzman yardımı alınmazsa iyileştirilmesi zor.
Akut psikotik hastalar normalden daha agresif ve gergin oluyor. Anksiyete atakları geçirmeleri muhtemel olan bu insanlara yaklaşırken ve yardımcı olmaya çalışırken oldukça dikkatli olunması gerekiyor. Kendilerine ve çevrelerine zarar vermeye meyilli olduklarından uzmanla görüşülmeden iletişim kurmaya çalışmak tehlikeli olabilir. Bir durumu açıklarken olabilecek en basit ve sade dille anlatmak iki taraf için de daha sağlıklı. İğneleyici ya da nasihat çeker gibi konuşmak hastayı kolayca tetikleyebilir.
Akut psikotik bozukluk hafife alınmaması gereken çok ciddi bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu konuda daha fazla empati yapabilmek ve bilinçli olabilmek için bu rahatsızlıkla mücadele etmiş Ceylan Topal ile röportaj yaptım.
Rahatsızlığın ne zaman başladı?
Rahatsızlığım akut psikotik bozukluk. Bu bir gün kişisel olarak seni etkilediğini hissetmediğin ama sonrasında kötü hissettiren bir rahatsızlık. İlk kez , iki ya da beşinci kez sinirimi, üzüntümü, sevincimi vb. bastırdığımda başlamış olmalı.
Bir travma sonrası mı başladı?
Kesinlikle. O an gayet normal karşıladım fakat sonradan anladım. Özetle kendi fırtınam öncesi sessizlik denilebilir.
Şiddet gördün mü?
Gördüm. Eski erkek arkadaşım tarafından.
Rahatsızlığını tetikleyen unsurlar nelerdi?
Güvensiz, saldırıya uğrayacakmış gibi ve her anlamda yalnız hissetmek tetikliyordu.
Kendini rahatsızlığın etkisindeyken nasıl hissediyordun?
Dünya bedenime dar ama aynı zamanda çok büyük gibi. O yüzden yataktan çıkamıyordum çünkü her şey beynimin içinde oluyordu. Ayrıca çok saldırgan ve agresif oluyordum. Ailem beni tanıyamıyordu. Gözlerinde çok kez korku gördüm. Benden korkuyorlardı.
Ailen ve çevren bu konuda sana nasıl yardımcı oldu?
Ben hayat dolu ve hiçbir şeyi umursamaz biriyim. Birden beni öyle görünce korktular tabii ki. O yüzden her şekilde destek olmaya çalıştılar, benim gecem gündüzüm olmadığı için gece dönüşümlü uyudular diyebilirim. Her an kendime zarar verebileceğimi biliyorlardı. Denemişliğim de olmuştu.
Uzman yardımı aldın mı ?
Aldım. Ege Üniversitesi psikiyatri.
İlaç tedavisi gördün mü?
Sabah, öğlen xanax ve gece uyuyabilmek için başka bir uyku ilacı daha alıyordum.
Şu an kendini nasıl hissediyorsun?
Harika hissediyorum, her şeyi atlattım. Tek kötü yani biraz daha umursamaz olmak.
Bu rahatsızlıkla mücadele edenlere söylemek istediğin bir şey var mı?
“Bu rahatsızlık maksimum 3 hafta veya 1 ay sürüyor. Bir şizofreni veya bipolar bozukluk değil. Çok ani olduğunun farkındayım, birden olduğunun farkındayım. Sokağa çıkmayı geç diğer odaya gitmek istemediğinin farkındayım. İçinden öleyim kurtulayım dediğinin farkındayım. Fakat koskoca evrende sana bahşedilen ortalama 60–70 senelik ömrün var. Bu ömrün 1 ayında her şey üstüne gelebilir veya abartalım 1 sene üstüne gelebilir. Üstesinden gel. İllaki yüzünün güldüğü bir an olacak bu önündeki 60 senede ve o an “iyi ki ölmemişim” diyeceksin. Ama sen kendini öldürsen bu koca evrende seni hatırlayan kalmaz. O yüzden kendin için yaşa kimse için değil. Bu 1 ayı, bu geçici süreyi kendini terbiye ederek atlat sonrasında en çok mutlu olan yolu bul ve o yolda ilerle, önemli olan tek şey senin ne istediğin” demek isterdim.
Tanıdık Simalar Köşesi
Arda Kural, gençliğinde genç kızların kalbinde taht kurmuş, sonrasında yakalandığı şizofreni ve psikotik rahatsızlıklar sebebi ile uzun süre zor günler geçirmiş başarılı bir oyuncu.
Arda Kural uzun yıllar boyunca bu rahatsızlıklarla mücadele etti. Kötü günler yaşadı, daha kötüye gittiği oldu fakat ne kendinden ne de hayattan vazgeçti. Birçok insana belki de umut oldu. Günümüzde setlere geri dönen Arda Kural'ın son halini merak ediyorsanız aşağıdaki videoya göz atabilirsiniz.
