“อยากได้ดอกไม้ต้องปลูกยังไงนะ?” — Unplugged game

เรียนรู้และแก้ไขปัญหาผ่าน “เกมกระดาน”

เกม “อยากได้ดอกไม้ต้องปลูกยังไงนะ?” นี้คืออะไร ?
เป็น Unplugged game บนกระดานที่เหมาะสำหรับเด็ก ป.4 - ป.6 มีเนื้อหาที่สอนเกี่ยวกับวิทยาการคำนวณ โดยเนื้อหาในเกมจะให้เด็กๆได้แบ่งย่อยขั้นตอนการปลูกต้นไม้ตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดและได้ผลลัพธ์ออกมาเป็นดอกไม้ เด็กๆจะต้องหาวิธีการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นพร้อมๆกับหาที่มาของปัญหาว่าสิ่งนั้นคืออะไร เกมนี้สามารถเล่นได้ทั้งบนกระดาน วาดบนกระดาษ หรือทำเป็นสื่อรูปภาพให้เด็กๆนำรูปภาพไปเติมในช่องว่าง

Unplugged game คืออะไร ?

เป็นแนวคิดการเรียนการสอนเพื่อสร้างความเข้าใจในหลักการพื้นฐานของวิทยาการคอมพิวเตอร์ได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ หรือที่เรียกว่า “ถอดปลั๊ก”
นั้นเอง เป็นการใช้กิจกรรมที่ใช้อุปกรณ์ที่จับต้องได้ เช่น บัตรคำ ปริศนาเกมกระดาน ดินสอสี และสิ่งรอบตัวมาประกอบกันเพื่อเป็นสื่อการเรียนรู้ให้เข้าใจในหลักการพื้นฐานของวิทยาการคอมพิวเตอร์และวิทยาการคำนวณ

วิทยาการคำนวณ คืออะไร ?

วิทยาการคำนวณ(Computing science) เป็นวิชาที่มุ่งเน้นการเรียนการสอนให้เด็กสามารถคิดเชิงคำนวณ (Computational thinking) มีความพื้นฐานความรู้ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital technology) และมีพื้นฐานการรู้เท่าทันสื่อและข่าวสาร (Media and information literacy) ประกอบไปด้วย

• การแยกส่วนประกอบของปัญหา (Decomposition)
• การค้นหาและเข้าใจรูปแบบ (Pattern Recognition)
• แนวคิดเชิงนามธรรม (Abstraction)
• อัลกอริทึม (Algorithm)

ผังการเจริญเติบโตของต้นไม้ ถ้าจะให้โตจนมีดอกออกมาต้องทำยังไงนะ ?

มาเริ่มเล่นเกมกันดีกว่าค่ะทุกคน

เกมนี้สามารถเล่นได้ตั้งแต่ 1 คน ขึ้นไป หรือจะเล่นเป็นกลุ่มเพื่อนระดมสมองช่วยกันแก้ปัญหาก็ได้

อุปกรณ์ในการเล่น

• กระดานไว้วางรูปภาพ
• รูปภาพ

โดยรูปภาพจะแบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่

กระถางต้นไม้ ซึ่งจะมีทั้งหมด 9 แบบ

1. กระถางเปล่า

2. กระถางที่มีดินแห้ง

3. กระถางที่มีดอกไม้

4. กระถางที่มีเมล็ด

5. กระถางที่มีใบโดนกัด

6. กระถางที่มีดินเปียก

7. กระถางที่มีต้นอ่อน

8. กระถางที่มีต้นแตกยอดเพิ่มกิ่ง

9. กระถางที่มีต้นไม้แห้งเหี่ยว

เครื่องมือและวัตถุดิบ

1. เมล็ดพืช

2. ถุงดิน

3. พรวน

บัวรดน้ำ

สามารถรดได้ 5 ครั้ง แต่เอ๊ะทำไมบัวรดน้ำอันที่ 4 แตกต่างออกไปนะ ? เพราะว่าสิ่งนี้คือไอเทมพิเศษไว้แก้ปัญหานั้นเอง! ไปดูคำอธิบายใน เครื่องมือแก้ปัญหา

ปัญหาที่จะต้องพบเจอ

1. แสงแดดอันร้อนแรงจากดวงอาทิตย์

2. หนอนน้อยที่ชอบกินใบอ่อน

เครื่องมือแก้ปัญหา

1. กรรไกรตัดแต่งกิ่ง

2. น้ำยากำจัดศัตรูพืช

3. บัวรดน้ำพลัง x2 สามารถรดต้นไม้ที่แห้งเหี่ยวได้ 2 รอบ

กติกา

- หยิบรูปภาพไปใส่ในช่องว่างให้ครบทุกช่อง โดยที่จุดเริ่มต้นคือตั้งแต่ขั้นตอนแรกที่จะปลูกต้นไม้และส้นสุดที่ต้นไม้มีดอกออกใบ

- ต้องหมั่นรดน้ำต้นไม้ทุกครั้งเพื่อการเจริญเติบโตที่ดี

สำหรับเด็กๆบางคนการปลูกต้นไม้อาจเป็นเรื่องใหม่ที่ยังไม่เคยได้ลงมือทำ เราเลยมีข้อมูลคร่าวๆของการปลูกต้นไม้มาไกด์ให้เด็กๆได้ดู และได้มีคำอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้อง ถ้ากันแล้ว เริ่มเล่นกันเล๊ยยยย

และเมื่อเด็กๆได้เริ่มวางรูปภาพตามผังแล้วมาตรวจคำตอบกันว่าเด็กๆสามารถปลูกต้นไม้ต้นนี้ออกมาจนได้ดอกไม้จริงหรือไม่

ประโยชน์ที่ได้จากการเล่นเกมนี้ในแนวคิดเชิงคำนวณ (Computational thinking)

1. การแยกส่วนประกอบของปัญหา (Decomposition)
   เด็กๆได้แยกปัญหาออกเป็น 2 ส่วน คือ แสงแดดและหนอนน้อย ซึ่ง 2 สิ่งนี้มีวิธีการแก้ปัญหาที่ต่างกัน การแยกย่อยปัญหาจะทำให้จัดการและแก้ไขได้ง่ายขึ้น
2. จดจำและเข้าใจรูปแบบ (Pattern Recognition)
   หากสังเกตแผนผังการปลูกต้นไม้และรูปร่าง กรอบ ของรูปภาพนั้น จะทำให้ง่ายต่อการวางรูปภาพการเจริญเติบโตเป็นอย่างมาก!
3. อัลกอริทึม (Algorithm)
   ฝึกคิดและได้เรียงลำดับขั้นตอนการปลูกต้นไม้และการแก้ปัญหา
4. ได้รู้ขั้นตอนการปลูกต้นไม้และสร้างนิสัยการรักธรรมชาติ