Makkelijk zeg, die zeven vinkjes

door: Veerle Redeker

Het was voor mij heel duidelijk. Ik mag een column schrijven over een boek en dat boek wordt de zeven vinkjes van Joris Luyendijk. Ik ben een persoon die snel een duidelijke mening vormt over onderwerpen die mij écht boeien. Ik ben een feminist, ik vind het stom als mensen gediscrimineerd worden en wil me bewust zijn van mijn eigen privileges. Een column schrijven over dit boek zal dan wel een makkie zijn voor mij. Nou, mooi niet. Ik zal je later wel uitleggen waarom, eerst wat meer over het boek.

De zeven vinkjes is een boek wat gaat over de privileges van de witte, hetero, Nederlandse, hoogopgeleide man met rijke of hoogopgeleide ouders. Tel ze maar eens.

Wit, check. Hetero, check. Nederlandse ouders, check. VWO, check. Universiteit, check. Man, check. Rijke of hoogopgeleide ouders, check.

De zeven vinkjes.

‘Ik wil mannen zoals ik kwetsbaar maken’

Luyendijk stelt in zijn boek dat als je deze vinkjes hebt je niet gediscrimineerd kan worden. Hij vertelt dat er in de samenleving weinig zeven vinkjes-mannen te vinden zijn, namelijk nog niet eens 3 procent, maar in de politiek of in topfuncties zijn ze in overvloed. Joris is zo’n man. Een man die zich door zijn privileges nooit in een andere wereld heeft moeten vechten. Een man met automatische autoriteit. Een man die de baas speelt.

Een goed voorbeeld waar een aantal zeven vinkjes-mannen samen komen is aflevering van Buitenhof waar Joris te gast is. Bekijk de aflevering hier: https://www.npostart.nl/joris-luyendijk/13-02-2022/POMS_AT_16816187

Ik snap het idee van Joris. Hij zegt dat mensen pas luisteren als je zeven vinkjes hebt, daarom schrijft hij het boek, omdat hij zeven vinkjes heeft. Hierdoor lezen meer mensen het boek en worden er meer mensen op de hoogte gebracht van hun privileges. Hij wil namelijk: ‘mannen zoals ik kwetsbaar maken.’ Het boek zal minder goed gelezen worden als het door een zwarte vrouw geschreven zou zijn, volgens de zeven vinkjes-theorie. Het is cru en ik merk dat ik ertegenin wil gaan, omdat ik het pijnlijk vind, maar misschien klopt het wel.

Jij schreeuwt al jaren

Anderzijds begrijp ik ook zo goed dat als je onderdrukt en gediscrimineerd wordt, omdat je die domme vinkjes niet hebt, je denkt: ga weg joh, je hebt geen idee waar je het over hebt. Op zo’n moment word je nog een keer geconfronteerd met jouw plek in de wereld. Jij schreeuwt misschien al jaren en er schrijft 1 keer een witte man een boek, waarin hijzélf de hoofdrol speelt en iedereen luistert opeens.

Deze column een makkie? Mooi niet. Het is zo’n gevoelig onderwerp. Voor het eerst in mijn leven heb ik niet 1 duidelijke mening over iets waar ik me gepassioneerd over voel. Ik voel me verdeeld en ik merk dat ik daar niet zo goed tegen kan. Ik voel me er onrustig door. Er is wel een overkoepelende gedachte, die me iets van rust geeft. Ik denk dat iedereen, de schrijver van dit boek, de tegenstanders, de voorstanders en de mensen die ertussen staan, allemaal hetzelfde willen: neem je verantwoordelijk voor je vinkjes, zodat die vinkjes uiteindelijk geen ene moer meer uitmaken.