5. Temel Kuvvet

B.Tufan IŞIK
Kablosuz Beyin
Published in
3 min readApr 9, 2021

Doğaya hakim olan dört temel kuvvet hakkında bilgilerimizin kimi zaman yetersiz kaldığını düşünürsek beşinci temel kuvvetin kanıtının bulunması aslında ne kadar az bilgi sahibi olduğumuzu adeta yüzümüze çarpıyor.

Öncelikle 4 temel kuvvet hakkında kısa bilgilerle başlayalım:

1.Elektromanyetik Kuvvet (Lorentz Kuvveti)

Hareketli ve durgun haldeki yüklenmiş partiküllerin birbirleri ile olan etkileşimlerini açıklayan kuvvet türü. Einstein Görelilik Teorisi’ni gözlemcinin yüklü parçacıklarla oynaması halinde, manyetik alanın elektrik alanına dönüşmesi ve aynı durumun tersinin de geçerli olduğu fikrinden geliştirdi.

2.Güçlü Nükleer Kuvvet

Kuvvetler arasında en güçlüsü olmasının yanı sıra partiküller arası mesafe de en kısadır. Atom-altı parçacıkları bir arada tutar. Aynı türdeki yükler birbirlerini iterken farklı türdeki yükler ise birbirlerini çeker.

3.Zayıf Nükleer Kuvvet

Kütle-çekim kuvvetinden daha güçlü olsa da çok kısa mesafelerde bu etkisini gösterebildiği için 4 temel kuvvet arasında en zayıfı kabul edilir. Ayrılma ve çöküş gibi olaylarda büyük rol oynar. Yıldızların hayat bulmalarında ve elementlerin oluşmasında da oynadığı rol önem taşır.

4.Kütle-Çekim Kuvveti

Bu kuvvet türü büyük parçacıklarının arasındaki çekim kuvvetini; kütlerinin çarpımı ile doğru, aralarındaki mesafenin karesi ile de ters orantılı olarak açıklar. Tam anlamı ile açıklanması için daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır.

Gelelim 5. Kuvvete

Chicago’ya yakın bir yerde bulunan Fermi Laboratuvarı’ndan gelen verilere göre keşif henüz kesinlik taşımasa da Muon g-2’ adı verilen deneyde bilim adamları beşinci temel kuvvet ile ilgili güçlü kanıtlar bulduklarını açıkladı.

Fermi ve Brookhaven Laboratuvarları birleşik sonuçlarına göre 4.2 sigma teorisi anlamlılıkta bir farklılık göstermektedir. Sonuçların istatiksel bir dalgalanma olma ihtimali ise 40.000'de 1'dir.

Müonlar atom-altı dünyaya açılan bir pencere görevi görür ve henüz keşfedilmemiş parçacıklar veya kuvvetlerle etkileşime geçebilirler. Müonların Standart Model hesaplamasından saptığına dair güçlü kanıtlar sunan deneyden sonra fizik kitaplarının yeniden yazılması gerekecektir. Heyecan verici yeni fizik sayesinde karanlık madde ve enerji hakkında daha fazla bilgi edinebiliriz.

Hazırladığımız içerikler hakkında daha fazla bilgi edinmek ve daha birçok alanda yapmakta olduğumuz etkinliklerden haberdar olmak istiyorsan bir tık uzaktayız.

--

--