Uzay Projeleri: Roketler
Teknolojik gelişmelerin hızı öyle yükseldi ki artık geleceğimizi öngörmek şöyle dursun yaşadığımız anı idrak etmekte bile zorlandığımız zamanlar oluyor. Bu durum kendimizi akışına bırakmamız gerektiği anlamına gelmiyor. Araştırmaya ve gelişmeye ne kadar açık olduğumuz ve ne kadar çaba harcadığımıza göre hem kendi hayatımızı geliştiriyor hem de başkalarına ilham oluyoruz. Bu yazıda kendini geliştiren ve ilham olmakta çığır açanlardan birine göz atacağız.
Çığır açmak terimi bugünlerde SpaceX ile ortak kullanılır oldu. Starlink ağı ile Dünya’nın yörüngesine 1000'den fazla uydudan ağ kurmuş olan SpaceX, SN11 fırlatışı ile Mars’ı kolonize etmekte ne kadar kararlı olduğunu bir kez daha gösterdi.
Yerden yaklaşık 3 kilometre yüksekteyken başarılı bir şekilde 3 Raptor Motoru da çalışıyordu. Etrafında görmüş olduğunuz basınç çemberi sayesinde motorlar fazla ısındığında müdahale etmek için basınçlı hava püskürtme özelliğine sahip.
Belirli bir yüksekliğe ulaşıldığında yer çekiminin etkisi azalmaya başlar. Bu da gerekli itiş gücünün azalması demektir. Bu nedenle Raptor Motorları’ndan birisi devre dışı bırakıldı.
Dünya yörüngesine mesafe azalınca bir Raptor Motoru daha devre dışı bırakıldı.
Sonunda motorlar sustu ve sıra geldi ünlü Takla Manevrası’na -roketin yanındaki kanatların da yardımıyla kendisini düzeltip, tekrar iniş konumuna getirmesi- derken tam bu noktada terslikler başladı. Ancak henüz fark edilmemişti.
İniş esnasında yeniden ateşleme başlatıldı. Bu sayede roketin yumuşak bir şekilde hedeflenen noktaya inmesi sağlanacaktı. Daha önce bahsettiğimiz gibi basınç çemberi SN10'da gerçekleşen motor yanması felaketini önlemek için SN11'de erkenden çalıştırıldılar.
Yeniden ateşleme ile ikinci Raptor Motoru’nda arıza baş gösterdi. Beklenildiği gibi ateş almaması ile tek parça halindeki SN11'deki son görüntünün ardından yayın kesildi. Havadaki yoğun sis nedeniyle yerden bir görüntü almak mümkün değildi.
SN11'den geriye kalanlar etrafta geniş bir alana saçıldı. Elon Musk’ın tweetine göre:
“İkinci motorda yükselirken sorunlar vardı ve iniş ateşlemesi esnasında aktif çember yeterli basınca ulaşmadı. Ama teoride gerekli değildi.”
Bu tarz test uçuşlarında bu tür patlamaların gayet doğal olduğunu belirtircesine kendisinden ikinci bir tweet geldi:
“ SN15 birkaç gün içerisinde fırlatma rampasına yuvarlanır. Yapısından, hava/yazılım ve motora kadar yüzlerce tasarım geliştirmeleri var.”
Amerika Birleşik Devletleri Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Federal Havacılık İdaresi SN11 patlaması ardından geniş alana saçılan enkaz parçaları nedeni ile tekrar fırlatma yapılmadan önce inceleme başlattı. ‘Güvenilir’ onayı aldıktan sonra fırlatmalar devam edecek.
Not: İçerikteki biri hariç tüm fotoğraflar SpaceX canlı yayınından alınmıştır.
Hazırladığımız içerikler hakkında daha fazla bilgi edinmek ve daha birçok alanda yapmakta olduğumuz etkinliklerden haberdar olmak istiyorsan bir tık uzaktayız.
