Blijf altijd spelen
Bij Kaliber zijn we gek op spelen. Sterker nog, we geloven er heilig in. Tommy, die je terugziet in ons logo, is een klein jochie dat de wereld om zich heen verkent. Hij reikt naar iets waar hij net niet bij kan, gedreven door wat wij ‘ontdekkingsdrift’ noemen. Dat is de nieuwsgierigheid om te weten hoe dingen werken, waarom ze zijn zoals ze zijn, of waarom mensen doen wat ze doen en of het ook anders kan. Maar waarom is het nou zo goed om ook als volwassene te blijven spelen, en al helemaal in de creatieve industrie? Ik heb er wel een idee over en leg het graag uit met behulp van het verhaal van Grant Skinner, CEO van digitaal bureau gskinner en voor mij de meest inspirerende spreker op FITC dit jaar.
Maak van spelen een prioriteit, dat is Grant’s levensmotto. Zijn presentatie was een ode aan het proberen en experimenteren en daarvan te leren. Spelen is leuk én belangrijk. Het maakt je blij en je wordt er creatiever en dus beter van in je vak. Als kind doen we het automatisch. Maar waar haal je de tijd vandaan als volwassene in een doordenderende, volgeplande wereld die alsmaar meer van je lijkt te verwachten? Daar had Grant een aantal tips voor. En hoewel spelen essentieel is voor iedere creatief, jong en oud, deelde hij zijn tips in op basis van de verschillende stadia in een creatieve carrière.
Junior: neem de tijd!
Het grote voordeel van spelen is dat je je talent ontwikkelt en de wereld laat zien wat je kunt. Grant leerde als jonge programmeur het meest van een beetje aanklooien: spelen met code uit pure interesse en nieuwsgierigheid. In zijn vroege jaren gebruikte hij hier elk vrij uurtje voor — toen waren dat er nog best veel. De ervaring van de eerste tien websites die hij voor zichzelf maakte, zorgde er niet alleen voor dat de elfde voor een klant kon zijn, maar ook dat die elfde tien keer beter was dan de tien ervoor.
Belangrijk bij het spelen is dat je verschillende dingen probeert. Voor een programmeur zijn dat met name technologieën, maar het kan van alles zijn: technieken, stijlen, materialen, methodes. Door je kennis te verbreden, ontdek je waar je goed in bent, wat je leuk vindt en waar je je verder in wil verdiepen. Ook kom je erachter hoe jouw skills integreren met die van anderen. Dus neem hier de tijd voor en — misschien nog wel belangrijker: heb lef! Laat je werk zien. Het wereldwijde web staat vol met prachtige creaties, waardoor het makkelijk is om te denken dat iemand het al eens gedaan heeft, of dat je niet goed, origineel of interessant genoeg bent. Laat je daar niet door weerhouden, dat is eeuwig zonde.
Grant Skinner: Spelen is leuk en het maakt je beter in wat je doet. Als je er geen tijd voor hebt, maak dan tijd. Steel desnoods tijd. Maar blijf spelen.
Ervaren creatief: maak tijd vrij
Hoe meer ervaring je hebt, hoe beter je wordt (als het goed is) en dus ook hoe drukker. In de waan van de dag en onder druk van strakke deadlines is het steeds lastiger om ‘play time’ in te plannen. Grant’s advies: speel in korte, iteratieve sprints. Ik denk dat dit wel afhankelijk is van wat je doet, want je gaat niet een kwartiertje pottenbakken of meubelmaken. Maar als je enige gereedschap een laptop is, dan kun je inderdaad korte sessies speeltijd houden. Het geeft ontzettend veel energie als je in een korte tijd iets tofs weet te bereiken. En die kick van een kleine overwinning maakt dat je een eventuele tegenvaller ook prima kunt hebben.
Ook zorgt het spelen ervoor dat je op de hoogte blijft van nieuwe ontwikkelingen in jouw vakgebied. Spelen is de ideale methode om je nieuwsgierigheid te blijven prikkelen en je geheugen en skillset fris en up to date te houden. En als je nu echt slim bent, besteed je je speelkwartier aan dingen waar je ook graag betaald voor zou willen worden. Als opdrachtgevers jouw spielerei fantastisch vinden, is de kans groot dat ze je ervoor vragen. Win-win!
Doorgewinterde creatief: steel tijd
Op dit punt van je carrière ben je hartstikke druk. Je hebt geen tijd meer om te spelen en kunt nog geen tien minuten vrijmaken. Je hebt veel klanten die op hun beurt weer veel verwachtingen hebben, je tijd is enorm waardevol geworden. Niet vanwege geld, maar omdat je de mooiste creaties maakt. De verleiding is dan groot om je speeltijd te commercialiseren: je afvragen hoe je eraan kunt verdienen. Doe dit niet. Zo werkt het principe van spelen niet. Je haalt er nooit dezelfde voordelen uit als je het doet voor een beloning of een bepaalde uitkomst, of omdat het moet. Speel dus om het spelen.
Je kunt als doorgewinterde creatief wel een beetje valsspelen door meer richting te geven aan het spelen. Als je weet dat je een bepaald project naar een hoger niveau kunt brengen als je wat extra tijd besteed aan een bepaald onderdeel of een bepaalde techniek, dan moet je dat doen. Steel de tijd: van jezelf, van de klant (met toestemming) of van een ander project. Maar tijd is wel eindig, dus stelen betekent dat je er andere tijd voor opoffert. Doe het daarom alleen bij projecten die het waard zijn.
Motiveer anderen
Op een dag was Grant leidinggevende en besefte hij dat veel mensen het spelen zijn afgeleerd en hij sommigen — in ieder geval zijn team — moest overtuigen van zijn speeltheorie. Hij kwam er al snel achter dat je de drang om te spelen niet kunt forceren door het te belonen. Het enige wat je kunt doen is het aanmoedigen en faciliteren. Wees een goed voorbeeld, inspireer anderen. Wees trots op wat collega’s maken en toon je waardering. En heel belangrijk: zorg voor een veilige omgeving om in te spelen. Veilig om te falen, dus zonder verwachtingen te hebben en de lat hoog te leggen. Geen lat werkt beter.
Als CEO heeft Grant de tijd nu zelf in handen. Alle medewerkers bij gskinner zijn vrijdagmiddag vrij om te spelen. De planning blijft leeg, er komen geen afspraken, de speelmiddag is heilig. Je zult zien dat als de omstandigheden ernaar zijn, iedereen gaat spelen, niet alleen de creatieven. Want het maakt mensen blij. En soms kun je zelfs een speelcreatie naar een opdrachtgever brengen. Dat is dan mooi meegenomen, maar het mag nooit het doel op zich zijn.
