Sanal Mülakat

Bu makale Simge Horat tarafından 10.03.2019 tarihinde arge.kariyer.net için yazılmıştır.

Merhaba, Kariyer.net üzerinden de her ay yapılan 11 milyon civarında başvuruya karşılık olarak 30 bin civarında mülakat yapılmaktadır. Aday mülakatları, pozisyona uygun adaya karar verilmesi açısından önemlidir. İnsan kaynakları departmanları,ön elemeden geçen adaylar ile mülakat gerçekleştirirler. Bu mülakatları göz önüne aldığımızda, mülakat için hem adayın hem de firmanın zaman ayırması,uygun takvimin belirlenmesi ve adayın ulaşımı gereklidir. Coğrafi olarak uzak lokasyonlardan adayların mülakata çağrılabilecekleri düşünüldüğünde görüşme daha da zor bir hale gelebilmektedir. Uygun olmayan adayların mülakatları hem işveren hem de aday tarafında iş ve zaman kaybına neden olmaktadır. Geliştirilecek sistem ön mülakat işlevi görerek gereksiz kaybın önüne geçecek ayrıca Yapay Zeka Destekli İş Ön-Mülakatı Sistemi ile aday ön mülakatlarının otomatize edip, ön aşama sürecini hızlandırılmış olacaktır. Geliştirilecek olan sistem çevrimiçi video kullanılarak, aday ve işverenin bir araya gelmesini gerektirmeden mülakatın yapılabilmesine olanak sağlayacaktır.

Kariyer.net tarafından satış temsilcisi pozisyonları, banka ve sigortacılık sektöründeki pozisyonlar 10 bini aşkın başvuru almaktadır. Kısıtlı imkanlardan dolayı yetkili kişiler belli sayıda kişiye ulaşmaktadır. Bu tarz mesleki bilgiye ek olarak kişisel değerlendirmenin ön planda olduğu pozisyonlar için ön mülakatı otomatize etmek daha fazla kişiye değerlnedirmeyi ve daha fazla adaya ulaşmamızı sağlayacaktır

İş veren açısından daha fazla adaya ulaşmak zaman, yer ve iş ksııtından kurtulmak iş veren açısından amaçlarımızdan biridir.

Aday açısından ise değerlendirmenin objectif olmasını sağlamak. Ayrıca kimi zaman İK çalışanı ilea day arasında meydana gelebilecek subjektif değerlendirmenin önüne geçmemizi sağlamak aday açısından diğer amaçlarımızdan biridir.

Kariyer.net yıllardır toplanmış olan ilan ve özgeçmiş datası incelendiğinde gerek pozisyonlarda aranılan genel yetkinlikler gerekse pozisyon bazlı aranılan mesleki yetkinlikler belirlenmiştir.

Satış Temsilcisi Pozisyonu için Yetkinlikler şeklindedir.

• Müşteri Odaklılık
• Etkileme ve İkna Kabiliyeti
• Satış Odaklılık
• Bilgi Toplama
• Gelişime ve Eleştiriye Açıklık
• Başarı Odaklılık
• Sonuç Odaklılık
• Kişisel Özellikler ve Kariyer Hedefi

Adayda aranan bu satış pozisyonu mesleki yetkinliklerin olup olmadığını belirleyebilmek için adaya sorulması gereken sorular aşağıda verilmektedir.

• 1. “Başarıyla sonuçlanan bir müşteri örneğinden bahseder misiniz? Burada başarıyı ne sağladı?”
• 2. “Sizi en çok zorlayan göreviniz ne oldu? Sonuca ulaşmak için neler yaptınız.”
• 3. “Olumsuz bir süreç yaşadığınız fakat sonrasında olumluya çevirdiğiniz bir müşteri örneğinizi detaylarıyla paylaşabilir misiniz? Neyi farklı yaptınız?”
• 4. “Müşteriye doğru ürünü satmak için nelere ihtiyacınız vardır? Bu bilgilere nasıl ulaşırsınız.”

Bu 4 soruyu satış pozisyonuna başvuran adaya sorduğumuzda aldığımız cevap;

“ (1) Koçtaş yer döşemeleri bölümünde daha önceden satın almış olduğu laminant parkeyi iade etmek isteyen kızgın bir müşteri. Müşteriyi sakinleştirerek evine birlikte gitmeyi, (2) kendisini şirket aracıyla götürüp getireceğimi söyledim. Evine gittiğimizde mobilyalarına uygun, değişik renklerde parkeler sunarak (3) fikrinin değişmesini sağladım. Burada değişimi sağlayan aslında parke değil kişiye farklı yaklaşım ile kullanılan kelimeler ve sunumu değiştirmekti. Sonuç olarak Koçtaş’ın belki de sonsuza kadar kaybedeceği müşteriyi mürid müşteri yaparak (4) yeni parkelerini almasını sağladım. Müşteri hizmetlerine bıraktığı olumlu teşekkür günün zaferiydi.

Bu yapılarına ayırma işlemi incelendiğinde,
1. Cümlede müşteri tanımından ve müşterinin sorunlu olduğu belirlenmiştir. 2. Ve 3. Ifadelerde ise, satış temsilcisinin sonuca ulaşmak için birden fazla aksiyonu sıralı olarak uyguladığnı, planlı davrandığını, “yaptım” ifadesi ile takım olarak değil bireysel çalıştığını ve müşteriye jest yaptığını gösteren ifadelerdir. Son ifade de ise, yapılan eylemin sonuca ulaştığını ve satışı yaptığını göstermektedir.

Bu cevabın incelenmesi sonucunda, satış temsilcisinin müşteri odaklı, bireysel ve planlı çalışabilen olduğu görülmektedir. Fakat bazen ilanlarda yada aldığımız yanıtlarda aynı yetkinlikleri ifade edebilecek farklı yetkinlikler kullanılabilmektedir. Bu eşleşmeyi sağamak için, aldığımız yanıtlarda ve ilan metinlerinde aynı anlama gelebilecek ifadeleri word2vec modeli ile belirledik. Örneğin;
“diksiyonu düzgün” ifadesi için;

• (‘prezentabl’, 0.725927)
• (‘prezantabl’, 0.704721)
• (‘güler_yüzlü’, 0.694385)
• (‘ikna_kabiliyeti_yüksek’, 0.690694)
• (‘insan_ilişkileri_kuvvetli’, 0.668862)
• (‘insan_ilişkilerinde_başarılı’, 0.668440)
• (‘güleryüzlü’, 0.650220)
• (‘diksiyonu’, 0.592174)
• (‘insan_ilişkileri’, 0.586434)
• (‘kendine_güvenen’, 0.574650)

Yetkinlikleri eşdeğer olabilir.

Özetle, incelediğimiz iş ilan ve özgeçmişler de eğittiğimiz makine öğrenmesi modelleri gösterilmektedir. Özniteliklerin çıkarılmasından sonra “Müşteri odaklılık” yetkinliği için eğitilen makine öğrenmesi modellerinden en iyi başarı %84 oranla lojistik regresyon modeli ille ulaşılmıştır.

Buraya kadar anlatılan kısım projemizin bir kısmıdır. Projenin gelecek çalışmasında, bahsedilen mesleki yetkinliklerin her biri içib makine öğrenmesi modelleri eğitilip, bu sonuçları birleştirerek ön mülakat sonucunun genel değerlendirilmesini olumlu ya da olumsuz şekilde etiketlenmesi ile devam edeceğiz…