The Standard Economics Forum 2022: The Future of Leadership โดย คุณกระทิง เรืองโรจน์ พูนผล

วันนี้พวกเราทุกคนคงตระหนักแล้วว่าสถานการณ์ตลอด 3 ปีที่ผ่านมามีความปั่นป่วนและความไม่แน่นอนสูง ทั้งเรื่องปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาสังคมและคุณภาพชีวิต ปัญหาผู้สูงวัย รวมถึงวิวัฒนาการต่างๆที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งปัญหาต่างๆเหล่านี้ มีความสลับซับซ้อนมากกว่าเดิมเพิ่มขึ้นเป็น 1,000 เท่าจากอดีต การเปลี่ยนแปลง 2 ปีในปัจจุบันเทียบเท่ากับการเปลี่ยนแปลง 10 ปีในอดีต ทำให้หลายคนมีความวิตกกังวลกับสถานการณ์และสภาพแวดล้อมต่างๆ ที่เกิดขึ้น

“ผู้นำ” เองก็พบกับความยากลำบากและปัญหาในทุกด้าน ต้องใช้ความสามารถเป็นอย่างมากในการแก้ปัญหา ซึ่งบางครั้งก็อาจไม่รู้ว่าจะสามารถแก้ไขปัญหาเหล่านั้นได้หรือไม่ และอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้นำจะได้พบคือการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์โลกในปัจจุบัน ที่เปลี่ยนแปลงจาก VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) สู่ BANI

• Brittle ความเปราะบาง
• Anxious ความกังวล
• Nonlinear คาดเดาได้ยาก
• Incomprehensible ความไม่เข้าใจ

โดยเฉพาะคำหลังสุดอย่าง Incomprehensible หากเมื่อไม่เข้าใจ ก็จะส่งผลให้หลายสิ่งหลายอย่าง ขาดความชัดเจน ทำให้เราไม่สามารถเข้าใจให้ทะลุปรุโปร่งได้ ซึ่งเป็นประเด็นที่แม้ผู้นำที่เก่งที่สุดก็ต้องเจอ

ดังนั้นในโลกที่อยู่ในสถานการณ์ BANI เราอาจจะไม่ได้มองหาเพียง “ผู้นำ” แต่เรากำลังมองหาคนที่มี “ภาวะผู้นำ” ให้เกิดการปรับเปลี่ยน อาทิเช่น

• เปลี่ยนจากการเถียงกัน เป็นการเปิดใจที่กว้างขึ้น การร่วมมือกันมากขึ้น เสริมสร้างสิ่งใหม่ๆ ร่วมกัน แล้วแบ่งปันกันอย่างทั่วถึง
• เปลี่ยนจากการรู้ไปทุกเรื่อง เป็นการพร้อมที่จะเรียนรู้ในทุกเรื่อง
• เปลี่ยนจากการชี้นำ เป็นการสนับสนุนทีมและผู้เกี่ยวข้อง
• เปลี่ยนจากการบอกว่าต้องทำอะไร เป็นการแสดงให้เห็นและสร้างแรงบันดาลใจ ให้ผู้คนสามารถขับเคลื่อนความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ได้

ภาวะผู้นำ 2 ด้าน ที่จะต้องบริหารอย่างเหมาะสม

1. สร้างความสามัคคี (Unity) ขณะเดียวกันก็ต้องสร้างความหลากหลายของกระบวนความคิด (Diversity)
2. เมื่อผู้นำเจอโลกที่กำลังเกิดวิกฤติ เขาต้องแสดงความหวังให้แก่ผู้คน แต่ไม่ใช่เพียงความหวังลมๆ แล้งๆ และไม่สามารถทำได้
3. การให้อิสระแก่ผู้คน (Freedom) แต่ยังต้องมีการกำกับดูแล (Supervision) ในระดับที่เหมาะสม
4. ผู้นำยุคใหม่อาจจะไม่สามารถฟันธงถูกผิดได้อย่างชัดเจน แต่สิ่งที่สามารถทำได้คือสู้เพื่อสิ่งที่ถูกต้อง

ใบอนุญาตของการเป็นผู้นำที่ดีเป็นอย่างไร

“ในภาวะผู้นำ คือต้องการให้เราเป็นมนุษย์ที่ดีก่อน ก่อนที่เราจะเป็นผู้นำใคร”

เพราะผู้นำ “นำคน” มิใช่นำหุ่นยนต์ ดังนั้นสิ่งแรกที่จะเป็นใบอนุญาตให้คุณเป็นผู้นำได้นั้น คือคุณจะต้องเป็น “A Good Human Being Before Being A Leader” เมื่อมีความเป็นมนุษย์ ความเห็นอกเห็นใจ ความเข้าใจซึ่งกันและกัน (Empathy) ที่เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ก็จะส่งผลให้คุณมีความน่าเชื่อถือและได้รับความไว้วางใจ (Trust) ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการบริหารผู้คนนั่นเอง

โดยเราจะพบว่าตามสมการของความไว้วางใจ (Trust Equation) นั้น ประกอบด้วย ความน่าเชื่อถือ + ความพึ่งพาได้ + ความใกล้ชิด แต่ก็มีตัวหารที่สำคัญเข้ามาคือการมองประโยชน์ของตัวเองเป็นหลัก (Self-Orientation) ดังนั้นต่อให้คุณเก่งแค่ไหน พึ่งพาได้แค่ไหน แต่ถ้าคุณทำเพื่อตัวเองก่อน เมื่อนั้นสมการของความไว้วางใจก็จะได้ผลที่ต่ำอยู่ดี ดังนั้นผู้นำที่ดีต้องเตือนตัวเองและถามตัวเองอยู่เสมอว่าคุณทำเพื่อตัวคุณเองหรือคุณกำลังเป็นผู้ให้ คุณทำเพื่อคนที่คุณกำลังไปเป็นผู้นำหรือไม่ เพื่อที่คุณจะได้มีใบอนุญาตที่เป็นจุดเริ่มต้นของการเป็นผู้นำที่ดีได้

ผู้นำยุคใหม่จะเป็นอย่างไร

1. ชีวิตผู้นำยุคใหม่ต้องนอนกับวิกฤติได้ พร้อมหาโอกาสในทุกวิกฤติ หาโอกาสก้าวข้ามผ่านและกระโดดขึ้นอย่างมั่นคง
2. สามารถปรับตัวได้ (Agility) และมีวิสัยทัศน์ (Vision) ที่มองไปข้างหน้าอยู่เสมอ พร้อมที่จะปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ให้เหมาะกับสถานการณ์
3. ก้าวเดินต่อไป พร้อมสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ผู้คน ยิ่งผู้นำสร้างแรงบันดาลใจให้ทีมงาน พวกเขาเหล่านั้นจะกล้าคิด กล้าทำ กล้าออกไอเดีย และความมหัศจรรย์ของคนก็จะย้อนกลับมาให้ผู้นำและขับเคลื่อนไปพร้อมกันได้อย่างมั่นคง
4. ให้อำนาจการทำงาน (Empower) และเปิดโอกาส (Enable) ให้ทีมงาน ผู้นำต้องมีความเชื่อมั่นในตัวทีมงาน คอยสนับสนุนและให้กำลังใจทีม เพื่อการสร้างสรรค์ชิ้นงานที่ดีออกมาตามเป้าหมาย
5. ผู้นำที่ดีต้องสร้าง Positive Impact เสมอ หากสิ่งใดยังขาด ก็สร้างขึ้นมา แม้หลายครั้งผลสะท้อนจะไม่ได้รับกลับมาโดยตรง แต่หากเป็นสิ่งที่ผู้นำต้องทำก็ต้องทำ
6. เปลี่ยนจาก Shareholder เป็น Stakeholder ผู้นำไม่ได้มองเพียงกำไร แต่มองความหลายหลายมากยิ่งขึ้น รวมถึงพนักงาน พันธมิตร และคู่ค้าของบริษัทด้วยเช่นกัน
7. ผู้นำต้องเป็นผู้ที่นำพาทุกคน ทุกฝ่าย มารวมกัน สร้าง Solution และผลักดันให้เกิดความหลากหลายทางความคิด เพื่อสร้างสิ่งต่างๆ ให้เกิดขึ้นได้

สุดท้ายแล้ว การคาดหวังให้คนๆ หนึ่งเป็นผู้นำที่ดีพร้อม เป็นอัศวินขี่ม้าขาว อาจจะเป็นการคาดหวังจนเกินไป แต่ตัวเราเองในฐานะคนๆ หนึ่งก็สามารถสร้างความเป็นผู้นำ โดยเริ่มจากจุดเล็กๆ วงเล็กๆ แล้วขยายต่อกันออกไปเป็นวงกว้าง เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต สังคม และประเทศของเราได้เช่นกัน ขอเพียงเราทุกคนเริ่มทำและมีความหวัง… ผู้นำและภาวะผู้นำก็จะอยู่ในตัวพวกเรานั่นเอง

สำหรับชาวเทคคนไหนที่สนใจเรื่องราวดีๆแบบนี้ หรืออยากเรียนรู้เกี่ยวกับ Product ใหม่ๆ ของ KBTG สามารถติดตามรายละเอียดกันได้ที่เว็บไซต์ www.kbtg.tech