Gereksinim Türleri ve Teknikleri

Başarılı bir ürün oluşturmak için gerekli tüm adımları baştan takip etmek çok önemlidir. Yanlış anlaşılmalarla zamanın boşa harcanmaması, ekibin doğru ürünü hızlı ve minimum maliyetle oluşturmasını sağlamak için bir ürün gereksinimleri belgesi oluşturmak çok önemlidir.

Gereksinim, bir işi başarıyla yerine getirmek için gerekli bilgi, beceri ve çaba olarak tanımlanabilir. İş yüküne etki eden birçok fiziksel, zihinsel ve psikolojik faktör tanımlanmıştır ve bunlar iş gereksinimleri olarak belirtilir.

Gereksinim Türleri:

· Business Requirements (İş Gereksinimleri), projenizin high-level hedef, amaç ve ihtiyaçlarını içerir.

· Stakeholder Requirements (Paydaş Gereksinimleri), proje sonunda ortaya çıkacak olan çözümden ne beklediklerini tanımlamak için belirlenir.

· Solution Requirements (Çözüm Gereksinimleri), beklentilerinizi ve iş ihtiyaçlarınızı karşılayacak ürün özelliklerini tanımlar. Functional (fonksiyonel) ve Non-functional (fonksiyonel olmayan) gereksinimler olarak iki gruba ayrılır.

Fonksiyonel Gereksinimler: Fonksiyonel gereksinimler, uygulamanın özelliklerini (features) kullanacak kullanıcıların ürünün nasıl davranması gerektiğini ve yazılımdan yapmasını beklediği şeyleri kapsar. Bir sistemin ne yapması gerektiğini belirtir.

Ör: Yeni yazılacak bir uygulama login olma süreci

Fonksiyonel Olmayan Gereksinimler: Fonksiyonel olmayan gereksinimler, uygulamanın işlevselliğiyle ilgili olmayan, genel yazılm özelliklerini içeren her şeyi kapsar. Bir sistemin nasıl olması gerektiğini belirtir. Örneğin; performans, gizlilik, kullanılabilirlik, erişim vb. Bunları kalite gereksinimleri olarak da sınıflandırabiliriz.

Ör: Form göndermede performans sorunu yaşanmamalı, anında müşteriye gönderilmelidir.

Teknikler

Prototipleme: Eksik veya belirtilmemiş gereksinimleri belirlerken kullanılan bir tekniktir. Bu teknikle, müşteriye ürünün nasıl görüneceğine dair bir fikir edinebilmesi için müşteriye demolar verilmektedir. Prototipler, sitelerin modelini oluşturmak ve diyagramları kullanarak süreci açıklamak için kullanılabilir. Bu tekniğin faydası; ürünün görsel temsilini vermesi ve paydaşlardan hızlı geri bildirim alınması olabilir. Dezavantajı ise; işler karmaşıklaştıkça zaman alıca hale gelebilir ve paydaşlar geresinim yerine çözüme odaklanabilirler.

Gözlem: Gözlem oturumunun temel amacı, başkaları tarafından gerçekleştirilen etkinliği, görevi ve olayları anlatmaktadır. Gözlem tekniği aktif gözlem ve pasif gözlem olmak üzere ikiye ayrılır. Aktif gözlem; soru sormak ve diğer kişilerin yaptığı işi yapmaya çalışarak gözlem yapmaktır. Pasif gözlem; sessiz gözlemdir. Başkalarının yaptığı işleri nasıl yaptığını sessizce gözlemlersiniz. Bu tekniğin faydası, iyileşme alanları kolayca belirlenebilir ve gözlemci konu hakkında daha detaylı bilgi edinebilir. Dezavantajı, katılımcılar rahatsız olabilir ve rahatsız olduklarından dolayı çalışma şeklini değiştirebilir. Bu durumda gözlemci çalışma hakkında net bir resim elde edemeyebilir.

Arayüz Analizi: Sistemi, insanları ve süreçleri gözden geçirmek için kullanılır. Bu analiz, bilgilerin bileşenler arasında nasıl değiş toku edildiğini belirlemek için kullanılır. Arayüz analizinde aşağıdaki 5 soruya odaklanılır.

1. Arayüzü kimler kullanacak?

2. Ne tür veriler değiş tokuş edilecek?

3. Veriler ne zaman değiş tokuş edilecek?

4. Arayüz nasıl kullanılır?

5. Arayüze neden ihtiyacımız var? Arayüz kullanmadan görev tamamlanamaz mı?

Gereksinim Atölyeleri: Bu teknik, diğer tekniklere kıyasla daha süreç odaklı ve resmidir. Son kullanıcıları, kobileri, proje yöneticileri ile gereksinimleri tanımlamak ve açığa kavuşturmak için yapılan toplantılardır. Bu teknik resmi atölyeler ve iş süreçlerini iyileştirme çalıştayları olarak ikiye ayrılmaktadır.

Resmi atölyeler, genellikle seçilen ve yapılandırılmış paydaş grubuyla yürütülür. Bu atölye çalışmasının ana odak noktası iş gereksinimlerini tanımlamak ve oluşturmaktır.

İş süreçlerini iyileştirme çalıştayı, resmi atölye tekniğine göre daha az resmidir. Mevcut süreçler analiz edilir ve iyileştirme noktaları belirlenir.

Bu tekniğin faydası, gereksinimler için yerinde onay alınabilir ve kısa sürede büyük bir grubun ihtiyacı toplanır. Dezavantajı, çok fazla katılımcı olması nedeniyle başarı oranı düşük olabilir.

Odak Grubu: Bu teknik konu uzmanlarını içerir. Bu grubun amacı konuyu tartışmak ve bilgi vermektir. Bir moderatörle yönetilir. Moderatör sonuçları analiz etmek ve paydaşlara bulgu sağlamak için iş analistleriyle beraber çalışmalıdır. Odak grup, daha çok belirli bir konuda geribildirimlerin toplandığı bir tartışmadır. Bu tekniğin faydası, birebirde görüşmek yerine tek seansta bilgi alınabilir. Ve öğrenilebilirlik yüksektir. Dezavantajı, online ortamda yapılırsa katılım sınırlı olabilir.

Paydaş Analizi: Paydaşlar ekip üyelerini, müşterileri, projeden etkilenen herhangi bir kişiyi içerebilir veya bir tedarikçi olabilir. Sistemden etkilenecek paydaşları belirlemek için paydaş analizi yapılır.

Beyin Fırtınası: Yeni fikirler üretmek ve belirli bir sorun için bir çözüm bulmak için kullanılır. Beyin fırtınası için dahil edilen üyeler alan uzmanları, konu uzmanları olabilir. Birden çok fikir ve bilgi size bir bilgi deposu sağlar ve farklı fikirler arasından seçim yapabilirsiniz. Bu oturum genellikle masa tartışması etrafında yürütülür. Tüm katılımcılara fikirlerini ifade etmeleri için eşit süre verilmelidir. Bu tekniğin faydası; yaratıcı düşünce, kısa sürede çok fikir alınabilir. Dezavantajı ise; birden çok yinelenen fikir olabilir ve katılımcılar arasında tartışma yaşanabilir.

Röportaj: Bu, gereksinimi ortaya çıkarmak için kullanılan en yaygın tekniktir. İş analistleri ve paydaşlar arasında güçlü ilişkiler kurmak için görüşme teknikleri kullanılmalıdır. Bu teknikte görüşmeci, soruyu paydaşlara bilgi almak için yönlendirir. Bire bir görüşme en yaygın kullanılan tekniktir.

Belge Analizi/İnceleme: Bu teknik, iş ortamını tanımlayan mevcut materyalleri gözden geçirerek / inceleyerek iş bilgilerini toplamak için kullanılır. Bu analiz, mevcut çözümlerin uygulanmasının doğrulanmasına yardımcı olur ve aynı zamanda iş ihtiyacının anlaşılmasına da yardımcı olur. Belge analizi, iş planlarının, teknik belgelerin, sorun raporlarının, mevcut gereksinim belgelerinin, vb. Gözden geçirilmesini içerir. Bu, plan mevcut bir sistemi güncellemek olduğunda yararlıdır. Bu teknik, geçiş projeleri için kullanışlıdır.

Anket: Paydaşlara düşüncelerini ölçmek için bir dizi soru verilir. Paydaşlardan yanıtlar toplandıktan sonra, paydaşların ilgi alanlarını belirlemek için veriler analiz edilir. Sorular, yüksek öncelikli risklere dayanmalıdır. Sorular doğrudan ve net olmalıdır. Anket hazır olduğunda, katılımcıları bilgilendirin ve onlara katılmalarını hatırlatılmalıdır.

Kaynakça : https://tr.myservername.com/top-10-most-common-requirements-elicitation-techniques