Eniac’ın donanımı yapan mühendislerin tamamı erkekti. tarihin daha az yazdığı şey ise modern bilgisayarların gelişiminde bir grup kadının, özellikle altı kadının en az onlar kadar büyük rol oynamış olduğudur.
Eniac 1945'te Penn’de yapıldığında farklı değişkenler kullanılarak füze hedeflerini belirlemek gibi bir dizi spesifik hesaplamayı tekrar tekrar yapacağı düşünülüyordu. Ama savaşın sona ermesi, makinenin ses dalgaları,tekrarlayan hava olayları, yeni tip atom bombalarının tahrip gücü gibi pek çok farklı türde hesaplama için gerekli olduğu ve sıklıkla yeninden programlanması gerektiği anlamına geliyordu.
Bu yüzden ENIAC’ın karmakarışık kablolarının girişlerini değiştirmek ve anahtarlarını yeniden kurmak gerekiyordu. ilk başta program yazma rutin, hatta bayağı bir iş gibi düşünüldü ve bu nedenle kadınlara havele edildi. O dönemde kadınlar mühendis olma konusunda pek teşvik edilmezdi. Ama ENIAC kadınları, bir bilgisayarı programlamanın en az donanım tasarlamak kadar mühim bir iş olduğunu gösterdi.
Jean jennings bartik’in hikayesi ilk kadın bilgisayar programcılarına örnektir.
Missouri’nin 104 nüfuslu Alanthus Grove bölgesinin eteklerinde bir çiftlikte,neredeyse hiç parası ve doğru düzgün eğitimi olmayan bir ailede dünyaya geldi. babası tek sınıflı bir okulda öğretmendi Jean de burada softball takımının başarılı top atıcısıydı. sekizinci sınıfta okulu bırakmış olan annesi ona cebir ve geometri öğretti. Gazetecilikle başladıysada danışmanından nefret ettiği için matematiğe geçti ve çok sevdi.
Ocak 1945'te okulu bitirdiğinde kalkülüs hocası ona bir ilan gösterdi
Pennslyvania Üniversitesi ‘’hesaplayıcı’’ olarak çalışacak rutin matematik işlemleri yapacak ve temelde ordu için top mermilerinin açılarının tablolarını çıkaracak kadınlar arıyordu ilanlardan biri şöyleydi.
Aranıyor: Matematik diploması olan kadınlar.. Kadınlara daha önceden erkeklerin tercih edildiği bilimsel ve teknik işler teklif ediliyor.
Şimdi bilim ve teknik alanında bir meslek edinmeyi düşünmenin tam zamanı…
başka yerlede de bu sloganı göreceksiniz: ‘’KADINLAR ARANIYOR!’’
Daha önce kendi bölgesinden hiç çıkmamış olan Jean ilana başvurdu.Kabul telgrafını aldığında gece yarısı doğuya giden Wabash trenine bindi ve kırk saat sonra Penn’e vardı. ‘’Bu kadar çabuk gelmiş olmama ne kadar şaşırdıklarını söylemeye gerek yok’’, diye hatırlayacaktı.
Jean Mart 1945'te, yirmi yaşında oraya geldiğinde, Penn’de devase kağıtlara sayılar yazıp mekanik toplama makineleriyle çalışan yaklaşık yirmi kadın vardı. Teğmen Herman Goldstine’ın karısı Adele’i ilk görüşümü unutmayacağım diyor Jen. Adele Goldstine, ağızının köşesinde sigarasıyla sallana sallana yürüyerek sınıftan içeri girmiş, masaya doğru yürümüş bir bacağını masanın köşesine atarak Broklyn aksanıyla ders anlatmaya başlamıştı. Erkek fatma gibi büyümüş ve sayısız cinsiyet ayrımcılığı ile karşılaşmış olan Jen için dönüştürücü bir deneyimdi.
Gelişinden birkaç ay sonra, Penn’deki Moore Elektrik Mühendisliği okulunun birici katında kilitli kapılar ardındaki gizemli makineyle çalışacak altı kadın arandığına dair bir bildiri kadınların arasında dolaşmaya başladı ‘’işin yada ENIAC’ın ne olduğuna dair hiçbir fikrim yoktu ama en az diğerleri kadar öğrenebileceğime ve herşeyi yapabileceğime inanıyordum’’ Ayrıca mermi açılarını hesaplamaktan daha heycan verici bir şey yapmak istiyordu.
Toplantıya gittiğinde Goldstine ona elektrik hakkında ne bildiğini sordu. ‘’Fizik dersi aldığımı ve V’nin IR’ye eşit olduğunu bildiğimi söyledim diye hatırlayacaktı. Voltajı, akım ve direncin çarpımı olarak tanımlayan ohm yasa’sını kastediyordu. Goldstine, ‘’Onu boşver elektrikten korkuyormusun? diye sordu. bu işte pek çok kabloyu takıp çıkarmak ve anahtarları açıp kapamak gerekiyordu. Korkmadığını söyledi. Mülakat sırasında Adele Goldstine içeri girip ona baktı ve başıyla onayladı. Jen seçilmişti.
1945 yazında, IBM delikli kartlarının nasıl kullanalıcagını ve santral kurumunu öğrenmek üzere Aberdeen Deneme Alanı’na gönderildiler.
Din,politika,ailelerimiz ve iş hakkında harika tartışmalarımız oluyordu diye hatırlıyor bir arkadaşı ‘’birbirimize söyleyeceğimiz şeyler asla bitmiyordu’’ jen tam bir elebaşı oldu ‘’birlikte çalışıyorduk,birlikte yiyor ve gece geç saatlere kadar oturup tartışıyorduk’’
Altı aylık eğtimlerden sonra altı kadın programcı erkek arkadaşlarını arşivlerine kaldırıp Penn’e geri döndüler. Burada onlara ENIAC’i tasvir eden poster boyutunda grafikler ve tablolar verildi. ‘’birisi bize bir yığın taslak verdi bunlar tüm panellerin şemalarıydı. işte burada makinenin nasıl çalıştığını anlayın,sonrada onu nasıl programlayacağınızı bulun’ dedi İş,diferansiyel denklemleri analiz etmeyi ve ardından doğru elektrik devreleri kurmak için hangi kablonun nereye takılacağını belirlemeyi gerektiriyordu ‘’ENIAC’ı şemalardan öğrenmenin en büyük avantajı neyi, yapıp neyi yapmayacağını anlamaya başlamamızdı’’ demişti Jen ‘’sonuç olarak hangi vakum tüpünün bozulduğuna kadar hatanın nereden kaynaklandığını tespit edebiliyorduk. Arkadaşıyla birlikte on sekiz bin vakum tüpünden hangisinin patladığını tespit edecek bir sistem buldular. ‘’Hem uygulamasını hem de makineyi bildiğimizden,sorunları nasıl teşhis edeceğimizi en az mühendisler kadar, hatta onlardan daha iyi biliyorduk. Mühendisler buna bayıldıç artık bütün böcek temizleme işini bize bırakabilirlerdi.
Arkadaşı Snyder kabloların ve anahtarların her yeni düzenleyeşinin şemelarını nasıl bir titiz şekilde çıkardığını anlatırken ‘’Bizim o zaman yaptığımız,programın başlangıcıydı’’ demişti ama henüz bu kelimeyi kullanmıyorlardı. Kendilerini korumak için her yeni diziyi kağıtlara yazıyorlardı. ‘’hepimiz eğer panoları bozarsak derimizi yüzeceklerini hissediyorduk’’ diyor Jen.
Snyder ve jen kendi yerleri olarak benimsedikleri odada ENIAC’ın şemalarına bakıyorlardı adamın biri içeri girdi ve ‘’Merhaba, benim adım John Mauchly, tavan çöküyor mu diye bakayım dedim’’ dedi kadınlardan hiçbiri o zamana dek ENIAC’ın mucidiyle tanışmamıştı. Yine de biraz olsun utanıp çekinmediler ‘’Vay canına sizi gördüğümüze çok sevindik’’ dedi Jen. Jen ‘’Bize bu lanet akümülatörün nasıl çalıştığını anlatın’’ Mauchly önce bu soruya,sonra başka sorulara dikkatli cevaplar verdi. bitirdiklerinde onlara ‘’pekale ofisim yan odada ofiste olduğum sürece istediğiniz zaman girip bana soru sorabilirsiniz’’, dedi
Neredeyse her öğleden sonra yanına gittiler Jen’e gore Mauchly muhteşem bir öğretmendiç top mermilerinin ateşleme açıları dışında ENIAC’ın ilerde yapabileceği şeyleri gözlerinde canlandırmalarını sağladı. Gerçek bir genel amaçlı bilgisayar yapmak için donanıma bir sürü yeni görev yükleyecek olan programcılara ilham vermek gerektiğini biliyordu. Bize her zaman başka problemleri düşündürmeye çalışıyordu diyor Jen.
Hopper Harvard’da altyordamları geliştirirken ENIAC kadınları da aynısı yapıyordu. Mantıksal devrelerin bazı mermi yollarını hesaplayacak kapasiteye sahip olamadıklarını düşünüyorlardı. çözümü bulan McNulty oldu kendisi bu probleme biliyorum dedi ve heycanla ‘’bir kodu tekrar etmesi için bir ana program kullanabiliriz dedi. denediler ve işe yaradı. Jen bu çözüme ‘’bu mermi yolu problemini çözmemiz için çok pratik bir yöntem yoluydu,çünkü tüm programı tekrar etmenize gerek kalmıyordu. Sadece parçalarını tekrar ediyordunuz.
2011'de ölmeden kısa bir süre önce Jen ilk genel amaçlı bilgisayarın kadın programcılar olmasıyla gurur duyduğunu, ‘’ENIAC’ın yöneticileri programlamanın elektronik bilgisayarın işleyişi için ne kadar önemli olduğunu ve bunun ne kadar karmaşık bir şey olabileceğini bilselerdi, böylesine önemli bir görevi kadınlara vermekte çok daha tereddüt ederlerdi’’ diyor.
