Proje Belirleme Aşamaları ve Gereksinimleri
Eye For You (I4U)
Günümüz koşullarıyla gelişen teknolojide oluşturulan sistemler, insan müdahalesi olmadan otonom olarak kullanılmasını sağlayan sistemlere yönelik köklü bir dijital dönüşüm başlatıldı. Bu dönüşümün de etkisiyle yapay zeka alanında uğraşan kişi ve kurumların sayısında yoğun bir artış görülmeye başlandı. Bu artışın sebepleri arasında her ne kadar popüler kültür yer alsa da gerçek anlamda toplum yararına olacak şekilde oluşturulmuş birçok proje yer aldı. Projelerimizin oluşum aşamasında önce gerçek manada toplum yararına olabilmesini amaçlayıp öyle bir başlangıç yapmalıyız. Otonom sistemlerin oluşturulması için yapay zeka teknolojileri ile birlikte kullanılmaları gerekti. Tek başına yetersiz kalan yapay zeka teknolojileri görüntü işleme, ses analizi vb. ek sistemlere ihtiyaç duyar hale geldi. Bakıldığı zaman tüm bu yapay zeka ve görüntü işleme teknolojileri hakkında ortaya konulan akademik çalışmaların uzun yıllardır üzerinde çalışılmaktaydı fakat ortaya işlevsel çalışmalar konulamamasının başlıca sebepleri arasında teknolojik yetersizlikler yer alıp geçtiğimiz 10 yıl içerisinde donanımsal anlamda işlemci güçleri büyük ölçüde arttırıp bununla birlikte çalışan ve faydalı sistemlerde artışı gözle görülür hale geldi. Bu proje kapsamında bu teknolojiler ile ilgili tüm gelişmeler ve son olarak güncellenen gelişmeleri incelenip ,üzerine geliştirecek olan kişinin de bilgi ve birikimleri konularak yeni bir sistem üretmeyi ele aldım.

Çalışmanın Amacı
Görüntü işleme ve yapay zeka teknolojilerinin birlikte kullanımıyla oluşturulan bu projede insanların günlük yaşamlarında kullanmaları ve onların hayatlarına katkı sağlanmasını amaçladım. Bahsedilen bu katkı her gün yapılan işler sırasında yanlarında taşıdıkları ürün ile kendilerine geri dönüşlerde bulunacaktı ve bu geri dönüşlerden bahsedecek olursak tehlike durumunda uyarı sistemi, insan ve nesne sayımı, şüpheli ve sabit duran nesnelerin tespit edilip uyarı verilmesi vb. dönüşler olmasını planladım. Proje de temel amacım insan tespiti üzerine yönelmekti. İnsan tespitini daha ileriye götürerek eğitilen verilerle kişiye özel tespitler de yapılmasını amaçladım. Sonuç olarak projenin çalışması real-time da gerçekleşmesini planlandım.

Proje konusunu seçerken elde edeceğimiz kazanımlar;
- Yapay zeka adına şimdi ve gelecekte ortaya çıkartacağımız projelere temel nitelik oluşturması.
- Süreç sırasında karşılaşılan problemlere uygun çözümler üretmek.
- Süreci aşamalar şeklinde rapor çıkartıp ileride kullanıma yönelik bir rehber hazırlamak.
Proje konusunu seçerken kimlere katkı sağlayacağımız:
- Bu projeyi yürüttüğünüz diğer ekip üyelerine.
- Benzer projeleri yürütmek ve geliştirmek isteyen kişilere.
Araştırma Süreci
Projenin belirlenme aşamasında kullanılacak teknolojiler hakkında temel ve ön bilgiye sahip olunabilmesi için Doç. Dr. Deniz KILINÇ ve Nezahat BAŞEĞMEZ’in hazırladığı, Makine Öğrenmesi ve Derin Öğrenmenin anlatıldığı “Uygulamalarla Veri Bilimi” kitabında yer alan tüm konuları taramak, konular ile bağlantılı çalışma kodlarını tek tek uygulamak ilk aşamaydı. Bu işlemlerin yapılması proje konusunun belirlenmesi aşamasında yardımcı olması amacıyla gerçekleştirildi.
Proje konusu belirlenmesi aşamasında geçmişteki yapay zeka üzerine oluşturulmuş bitirme tezleri araştırılıp inceledim. Bitirme tezlerinde kullanılan teknolojiler tespit ettim. Yapay Zeka ve Görüntü işleme teknolojilerinin en güncel ve üretilmeye yatkın olan bölümleri gözden geçirdim. Kullanılan teknolojilerle günümüze yararlı olabilmesi adına insanlar üzerindeki etkileri gözlemledim. Uzun bir inceleme ve kaynak taraması yapılarak bir sonuca ulaşılmaya çalıştım. Yapay zeka ve Görüntü işleme teknolojileri ile devam etme kararı aldım. Bu konu hakkında bilgi ve birikimleri olan insanlardan görüşleri ve deneyimleri dinledim. Sonuç olarak da görüntü işleme ve yapay zeka kullanılarak ‘EYE FOR YOU(I4U)’ adlı proje yapma kararı aldım.
Eye For You Gereksinimleri
Projenin geliştirilmesi amacıyla, yapay zeka, makine öğrenmesi, derin öğrenme, yapay sinir ağları, görüntü işleme gibi konularını ele aldım. Projenin anlamlandırılabilmesi için aşağıda yer alan temel kavramların anlaşılması adına bir kaç cümle ile açıklamak istedim.
1. Yapay Zeka
Bilgisayar veya makinenin insana özgü davranışlar sergilemesini sağlamaya yönelik ses analizi, görüntü analizi gibi benzer yeteneklere sahip sistemlerin tamamıdır.
2. Makine Öğrenmesi
Yapay zekanın alt kollarından olan makine öğrenmesi, sistemin önceden verilen veriler ile istatistiksel işlemlerin yer aldığı algoritmalar kullanılarak mantıklı ve rasyonel sonuçlar türetmesini sağlayan uygulamalar bütünüdür.
3. Derin Öğrenme
Derin öğrenme hem Yapay zekanın hem de Makine öğrenmesinin alt dallarından biridir. Yapay sinir ağları veya çoklu makine algoritmalarını kapsayan uygulamalar bütünüdür.
4. Yapay Sinir Ağları
Yapay zeka alt uygulamalarından dahil olan yapay sinir ağları, insan beyninin çalışma sistemine benzer şekilde onu taklit edercesine siteme önceden dahil edilen verileri analiz edip, bu verilerden farklı öğrenme algoritmaları ile yeni çıkarsamalar yapabilen bir teknolojidir.
5. Görüntü İşleme
Dijital ortama aktarılan görsellerin talep edilen ihtiyaca yönelik bilgiler elde etmek için çeşitli yöntemler ile görselin boyut değiştirme, kırpma, renkler üzerinden değişiklikler vb. işlemler yapılmasıdır.
Temelde bu giriş yazım ile bir projeye başlamadan önce gerekli olacak teknolojiler ve gereksinimleri belirleyip nasıl bir proje ortaya konulacağını kafamızda canlandırmamızı amaçladım.