Girişimimizi Sunmak ve Hikayeleştirme

SaaS’ta La Vista sekizinci hafta!

Kendimizi anlatmak, bir olayı anlatmak veya kurduğumuz bir girişimi anlatmak aslında başlı başına bir sanat. Anlatacağımız konuya ne kadar iyi hakim olursak olalım, güzel ve etkileyici anlatamadan konu ve aktarılan bütün önemini yitiriyor. Bu noktada, anlatılanı etkileyici kılmanın iyi örneklerinden biri de ‘hikayeleştirme’ tekniğini anlatımımız esnasında kullanmak.

Bunu yaparken konu ne olursa olsun onu karşımızdakine didaktik olarak aktarmak yerine söyleyeceğimizi bir hikayeye dönüştürerek akılda kalmasını ve ilgi çekici olmasını sağlayabiliriz. Yazının devamında da birlikte göreceğimiz bir diğer önemli nokta ise

‘Doğru vurguları yapabilmek’. Söylediğimiz cümlelerde neyi, nerede ve hangi bağlamda kullandığımız, yaratılan vurgu sayesinde etkiyi artırır.

Gelin biraz daha detaylı inceleyelim!

K
endimizi tanıtmanın öneminden başlayacak olursak; Türkçede ’Asansör Konuşması’ olarak geçen kalıp üzerinden ilerleyebiliriz.

Bu konuşmanın süresi aslında genelde oldukça kısa olmak ile birlikte, karşınızdakine akılda kalıcı bir şekilde kendinizi tanıtmanın anahtar noktasıdır.

Kendinizi tanıtırken yapılan bu asansör konuşmasının genellikle 1 dakikayı geçmemesi önerilir. Yaptığınız konuşmanın gelişmesi için pratikler yapmak oldukça önemlidir.

Bu pratikler sonrası kendinize ‘Karşımdakinin benim hakkımda bilmesini en çok istediğim özelliğimi vurguladım mı?’ sorusunu sormayı unutmamalısınız. Bu soru size konuşmanın hangi bölümü üzerine daha çok çalışmanız gerektiğini gösterecektir.

Kendimizi tanıtırken, bizi özgün kılanı vurgulamak ve böylece akılda kalmak çok önemli diyebiliriz. Ayrıca, istediğimiz o noktayı vurgulamak için kendimizi tanıtırken de hikayeleştirme yöntemini devreye sokarak, akılda kalıcı olmayı sağlayabilirsiniz.

Örneğin;

‘İstanbul, Kuzguncuk’ta oturuyorum.’

demek yerine;

‘4 yıldır İstanbul’un çok sevdiğim semtlerinden Kuzguncuk’ta 2 köpeğimle yaşıyorum ve sabahları semtin Ihlamur ağaçlı sokaklarında köpeklerimi gezdirmeyi çok seviyorum.’ diyebilirsiniz.

(Tabi burada Kuzguncuk’ta yaşadığınıza dikkat çekmek istediğiniz bir durumu kastetmekteyim :))

Bir gönüllü itfaiye görevlisinin hikayeleştirme metodunu kullanarak yaptığı kısa anlatıma buradan ulaşabilirsiniz.

Hikayeleştirme/Öyküleştirme metodu, insanların günlük hayatta oldukça aşina olduğu ve insanları diğer canlılardan ayırdığını söyleyebileceğimiz bir kavram. Bu kavram bizim amaçlarımızı, kurallarımızı ve hatta inanç dünyamızı şekillendiriyor.

İnsanlar hikayelere inanmayı seviyor ve bu, bizlerin dünya düzeninde edindiğini yeri de temelden etkiliyor.

Bu konu hakkında bir tarih profesörünün kaynak kısmındaki ilgili yazısına göz atmanızı tavsiye ediyorum.

Bunun yanında, ingilizcede kalıplaşmış bir ifade altında bulunan;

(AIM) Audience (Dinleyici), Intent (Niyet), Message (Mesaj) kendimizi tanıtırken göz önüne almamız gereken üç yapı taşı.

Bu maddelere uyarak sunumumuzu hazırladığımızda, karşımızdakine vermek istediğimizi çok daha doğru ulaştırırız.

(Sunum yaptığımız grubun üniversite öğrencileri veya küçük yaş grubundan çocuklar olmasının fark yaratması buna bir örnek oluşturur.)

B
ir girişimin asansör konuşmasına (elevator speech) gelecek olursak; yine aynı şekilde akılda kalması gereken ve vurgunun yapılacağı noktaları baştan belirlemek etkili olacaktır.

Bu anlamda girişiminizi anlatırken hikayeleştirmek aslında hikayenizi iyi bir şekilde sunabilmek demektir.

Girişiminizin hikayesini anlatırken(girişiminizin çıkış noktası, o yolda yaşananlar ve şu anki durumu aslında sizin yazdığınız bir hikaye değil mi? :)) anlatım sıranız ve sunum içeriğiniz için belirli unsurlara dikkat etmek gerekir.

Sunumunuz için dinleyici kitlenizi belirlemek ve kategorileştirmek sunumuzu buna uygun şekillendirmenizi sağlayabilir.

Bir girişimin sunumunda dikkate aldığı hedef kitlesi öncelikle müşteri olmalıdır. Girişiminize ödeme yapacak, ürününüzü satın alacak asıl kişi olan müşteriye, doğru anlatmak ve etkilemek için ona uygun bir sunum hazırlamak bazen çok fazla uğraş gerektirse de, girişiminiz için yapacağınız en önemli yatırımlardan biridir.

Sunumu yapacağınız veya sunum dosyasını göndereceğiniz tarafı müşteri mi, yatırımcı mı yoksa başkası mı olduğunu belirledikten sonra; hazırlayacağınız sunumun süresini de buna uygun ayarlamayı düşünebilirsiniz.

Yapılan bir araştırmaya göre yatırımcıların yapılan sunuma dikkat ayırdıkları süre

ortalama 3 dakika 44 saniye olarak belirlenmiş.

Sunumlar için en önemli üç madde ise:

1. Takım
2. Ürün
3. Problem

olarak öne çıkmış.

Bu üç madde dinleyenin dikkat ettiği odak maddeler olarak araştırma sonucunda belirlenmiş.

Ekibinizi tanıtmayı unutmamak, ürününüzün ne olduğunu doğru anlatabilmek ve yola çıktığınız problemleri müşteriye vermek sunum için ne kadar önemli bir kez daha buradan görebiliriz.

Potansiyel yatırımcınıza uygun bir sunum hazırlama üzerine detaylı bilgiye (sunumdaki hangi sayfaların ve başlıkların sunum için daha önemli olduğu vb.) ve daha fazlasına kaynakta bulunan araştırmaya ait sayfadan göz atabilirsiniz.

P
eki, girişim hikayesini anlatırken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Hikayenizi anlatırken kullanılacak birkaç önemli unsura dikkat çekmek gerekirse;

1. Konuya direkt giriş yapmak ve uzun açıklamalarla konuyu dolandırmamak.

‘Şimdi size bu probleme olan şu çözümü anlatacağım..’ demek yerine ‘Siz de … olduğunu fark etmiş miydiniz?’ gibi hızlı bir giriş, dinleyicinizi baştan sunuma çekebilmek için artı sağlayacaktır.

2. Anlatımınızın başını ve sonunu dikkatlice belirlemek.

Aslında hepimiz sunum öncesi nasıl giriş yapacağımıza odaklanıyoruz. Ancak sunumun girişi gibi bir o kadar önemli olan da aslında konuşmamızı nasıl bitirdiğimiz. Vurgu yapılmış iyi bir bitiş, akılda kalmayı sağlamak için mutlaka özenle hazırlanmalı.

3. Yeterli sayıda(daha fazlası değil) detay vermek.

Gerekenden az detay, anlattığınız hakkında soru işaretleri bırakacakken; fazla detaya girmeniz ise karşınızdakini rahatsız edebilir.

4. Sunum yaptığınız dinleyiciye bireysel olarak odaklanarak anlatmayı ihmal etmeyin.

Anlattığınız dinleyici tek kişi ise dikkatinizin onda olduğunu göstermekten çekinmeyin; eğer daha fazla kişi ise, her birini ayrı anlarda odak noktanız yaparak (göz teması vb.) sunumuzu anlatabilirsiniz.

5. Şiirselliğin gücünü unutmayın.

Hikayenizi anlatırken bunun bir sanat olduğunu göz ardı etmeyin; bir şiirin kısa ve öz olması gibi, bu özellikler hikayenizi iyi sunmak istediğinizde de çok önemlidir.

6. Sessiz anları da etki ve vurgu yaratmak için kullanın.

Uzun bir cümlenin sonunda verdiğiniz kısa bir boşluk ile söylediğiniz cümleyi vurgulamış olursunuz. Dinleyicinin dikkatini çekmek için kısa aralara dikkat edin.

7. Dinleyicinizi, Niyetinizi ve Mesajınızı belirleyin.

(yukarıda da bahsettiğim gibi, kendinizi veya girişiminizi tanıtırken bu üç maddeyi belirlemek sizi anlatmak istediğinizi sorunsuz olarak aktarabilmeye götürecektir.)

Girişiminizin hikayesini yukarıdaki maddelere dikkat ederek şekillendirmek öne çıkmanızı sağlayacaktır. Anlattığınızın aslında kendi yaptıklarınız olduğunu ve tamamen size ait olduğunu biliyorsunuz.

Bütün emekler zaten size ait, sunum da aslında bunların bir parçası. Ne kadar doğru ifadeler ile sunarsanız o kadar anlaşılır olursunuz ve hedef kitlenize ulaşmayı başarırsınız.

Son olarak, konuşmanızı hazırlarken göz önüne almanız gereken birkaç hap bilgiyi ise şöyle sıralayabiliriz:

Kendi hikayenizi anlatıyorsunuz, buna sahip çıkın

Kendi deneyimleriniz üzerinden anlattığınızı unutmayın.

Kendinizi kahraman yapmayın

Kendimizi kahraman ilan etmek, bizi dinleyenlerin ilgisini hiçbir zaman çekmez.

Üstesinden geldiğiniz zorlukları anlatın

Eğer ilgilendiğiniz sorunlar ve bunları çözerken üstesinden geleceğiniz yol kolay değilse, izin verin sizi dinleyenler de bunu bilsin :)

Anlatımı basit tutun

Kısa-sade-öz olarak sunumunuzun temellerini belirleyip açıkça verebilmek, anlaşılmak için oldukça önemli.

Pratik yapmak mükemmelleştirir

(daha önceden de bahsettiğim gibi, pratik yaparak kendinizi ölçün; çevrenizden ve kendinizden geri bildirimler alın)

Unutmayın anlattığınız aslında sizin girişiminiz ve sizin hikayeniz, bunu doğru sunmak da yine sizin eseriniz olacak!

Kaynaklar:

• https://hbr.org/2014/10/a-refresh-on-storytelling-101
• https://www.ted.com/talks/mark_bezos_a_life_lesson_from_a_volunteer_firefighter?language=en
• https://techcrunch.com/2015/06/08/lessons-from-a-study-of-perfect-pitch-decks-vcs-spend-an-average-of-3-minutes-44-seconds-on-them/
• https://ideas.ted.com/why-humans-run-the-world/
• https://startuphukuku.com/elevator-pitch-nedir/

Bu konuda izlenebilecek videolar;

JJ Abrams — (The Lost series) “The Mystery Box”: https://youtu.be/vpjVgF5JDq8

How to tell a story — TED: https://www.ted.com/talks/andrew_stanton_the_clues_to_a_great_story?language=en

https://www.ted.com/talks/josh_campbell_seven_keys_to_good_storytelling

https://www.ted.com/talks/joe_sabia_the_technology_of_storytelling

Konu hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek isterseniz bunları da inceleyebilirsiniz:

Okuyabilecekleriniz:

https://techcrunch.com/2015/06/08/lessons-from-a-study-of-perfect-pitch-decks-vcs-spend-an-average-of-3-minutes-44-seconds-on-them/

https://hbr.org/2014/03/the-irresistible-power-of-storytelling-as-a-strategic-business-tool

https://hbr.org/2014/07/how-to-tell-a-great-story

https://blog.slideshare.net/2014/12/10/3-steps-to-leveraging-storytelling-in-your-presentations

https://hbr.org/2014/11/how-to-give-a-stellar-presentation

İzleyebilecekleriniz:

Talk like TED — Carmine Gallo (Google): https://www.youtube.com/watch?v=RbA2eHO_YdY

https://www.ted.com/talks/andrew_stanton_the_clues_to_a_great_story?language=en

Nancy Duarte — “Uncovering the Structure of the Greatest Communicators”: https://youtu.be/1nYFpuc2Umk

The Power of Telling Your Story | Dominic Colenso: https://www.youtube.com/watch?v=NqCsc31xg24