‘Start it Up!’ Ama Nasıl? BİGG Programı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Merhaba, ticarileşebilir teknolojik bir fikir ürettiniz ama nasıl bütçe yaratacağınıza, nereden başlayacağınıza dair soru işaretleriniz mi var?
Yalnız değilsiniz, ben de çoğumuz gibi kısıtlı bütçe ile hayallerimin peşinden koşabilmeyi mümkün kılmak üzere bir araştırma başlattım ve karşıma Tübitak’ın 1512 Teknogirişim Sermayesi Desteği (Bireysel Genç Girişimci Programı-BİGG) çıktı.
İyi haber: Olmayan bütçe ile yola çıkmanız imkansız değil. O kadar da iyi olmayan haber: Gerçekten emek harcamanız gerekecek.
Zorlu olduğunu söylemeliyim ama emeğimle yatırım yapmadığım bir işe başkaları neden maddi yatırım yapsın diyerek kolları sıvadım. Öğretici, bir o kadar zorlayıcı aşamalardan geçerek ön kabulü aldım ve Tübitak Kurulu’na sunum yaptım. Kurul tarafından yapılan değerlendirme sonuçlarının açıklanmasını beklediğim bir süreçteyim.
1512 programına yeni dönem başvurularını kabul etmeye başladıkları bu zaman diliminde geçirdiğimiz süreci ve deneyimlerimi paylaşarak soru işaretlerini biraz da olsa gidermek istiyorum. Bu amaçla 1512 programı nedir, iş fikri sahiplerine sağladığı avantajlar ve dezavantajlar nelerdir, sizden neler bekleniyor konularını ele aldım.
Peki nedir bu Tübitak 1512 Programı?
1512 Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı, girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirleri sonucu çıkacak ürünün fikir aşamasından pazara çıkmasına kadarki süreci destekleyen bir programdır. Yani bu program iş fikrini destekleyen bir Ar-Ge süreci destek programıdır. Satış ve pazarlama faaliyetlerinde kullanabileceğiniz bir prototip ortaya çıkarmanızı sağlar. Seri üretime geçmek için alınacak makine ve ekipmanı ya da satış ve pazarlama faaliyetlerinizi desteklemez.
Bu süreci bir yüksek lisans tezi sunma süreci gibi düşünebilirsiniz. Araştırmalarınızı yapar, neden diğer ürünlere göre daha teknolojik ve yenilik sahibi olduğunuzu ortaya koyarsınız. Tübitak Kurulu’nu ikna edebilirseniz bütçeyi alırsınız ve süreç sonunda aldığınız destek ile katma değere sahip, yenilikçi ve teknolojik düzeyi yüksek bir prototip ortaya çıkarmanız beklenir.
Başvuru koşulları, program detayları ve başvuru için;
Neden Tübitak 1512?
İş fikrinin aklınıza gelmesinin ardından para kazanma adımına geçmek için fikrinizi ürüne dönüştürmeniz ve bu ürünü pazara sunmanız ciddi bir ‘bütçe ihtiyacı’ demek.
Ürününüzün üretim ve pazara sunumu için çeşitli kurum ve kuruluşların destek ve hibe programları mevcut olsa da Tübitak 1512 Teknogirişim Sermaye Desteği Bireysel Programı sağladığı çeşitli avantajları nedeniyle sıfır noktasından işe başlayanlar tarafından çokça talep görüyor.
Peki nedir bu programı diğerlerinden ayıran avantajlar?
- Geri ödemesizdir.
İş fikrinizi hayata geçirmek için gerekli harcamaları bir plan dahilinde başvuru sırasında sunarsınız. Onaylanan gider kalemleri için size geri ödeme koşulu olmaksızın bütçe sağlanır.
- İş fikri aşamasında destek sağlar.
Kurulu bir şirket ya da ortaya çıkmış bir ürüne gerek olmadan maddi destek alabilirsiniz. Bu program kavramsal doğrulaması yapılmış iş fikrinizin hayata geçmesi içindir.
- Program desteği kapsamında maaşınız karşılanır.
Prototip üretim süreçlerinde görev alabilecek niteliklere sahipseniz (ürünün tasarımcısı, yazılımcısı vb.) kendi işinizde maaşlı çalışırsınız ve bu maaşı destek programı ödemiş olur.
- Öngördüğünüz harcama tutarlarının tamamı karşılanır.
Diğer kurum desteklerinde harcamaların belirli oranlar doğrultusunda karşılanması nedeniyle elinizde bir miktar sermaye olması gerekir. Bu programda yapacağınız harcamaların vergi hariç kısımlarının tamamı bu destek kapsamında karşılanır.
- Öngörülen hibe tutarı 3 parça halinde ve siz harcama yapmaya başlamadan önce elinizde olur.
Desteğin ilk bölümü şirket kurulumunun ilk 2 ayında, ikincisi 4–6 ay arasında, üçüncüsü program bitişinde olmak üzere üç parça halinde ödenir. Eğer iş planınızda yapacağınız giderleri bu gelir akışına göre doğru planlayabilir iseniz ödeme bekleme sıkıntınız olmaz.
(KOSGEB gibi kuruluşların destekleri için ödemeler önce tarafınızdan yapılır, ödeme faturanızı teslim ettikten sonra 1 ile 6 ay sonra geri ödeme alırsınız.)
- Mentör desteği vardır.
Bu program yalnızca bir mali destek programı değil, aynı zamanda çok ciddi bir öğrenme programıdır. İş fikrinizin ürüne dönüşmesindeki tasarım aşamasından başlayarak, ürün yönetimi, fiyatlandırma, pazara giriş, yatırımcılar, işletme yönetimi, hukuki sorumluluklar gibi birçok uzmanlık gerektiren alanda eğitimler alırken, bir yandan da mentörleriniz ile bu alanlarda projeniz özelinde yapmanız gerekenlere dair çalışma fırsatınız olur. Mentörler ile kurduğunuz bu ilişkileri Osmanlı Devleti’ndeki ‘lala-şehzade ilişkisi’ gibi düşünebilirsiniz. Mentörleriniz işleyişe dair bilgilerini ve öngörülerini size aktarırken bir yandan da sizleri karar alma süreçleriniz ile ilgili eğitirler. Ufkunuzu genişletmek için inanılmaz bir fırsat olduğunu söylemeden geçemeyeceğim.
200.000 TL bütçeyi vermek için sizden ne bekleniyor?
- Teknolojik yenilik içeren bir iş fikri (Destek programının can alıcı noktası bu gereklilik olduğu için hangi ürünün bu kapsama girdiği hangi ürünün girmediği ve üründen net olarak ne beklendiğine dair detaylı bir yazı hazırlıyorum. Vaktiniz varsa bir sonraki yazıyı okuduktan sonra başvuru yapmanızı öneririm.)
- İş fikrinin kavramsal (literatürsel) doğrulamasının yapılmış olması
- Bu ürünü ortaya çıkarabilecek niteliklere sahip donanımlı bir ekip
- Ürünün hızlı ve kolay ticarileşebilir olması
- İyi hazırlanmış bir iş planı
- İyi hazırlanmış bir ürün sunumu
Hiç mi kötü yanı yok?
Destek programı uzun bir eğitim süreci ve çeşitli aşamalara sahip olduğu için program bitimine kadar 6–8 aylık bir revizyon sürecinden geçiyorsunuz. Fikrinizin ürüne dönüşmesi için gerekli desteği almanız ise yaklaşık olarak bir yıl sürüyor.
Bu süreçte iş fikrinin ürüne dönüşmesi yerine başka ödül ve destekler peşinde koşmaya başladığınızda ise projenin Ar-Ge sürecinden kopuyorsunuz. Bu nedenle her şeye yetişebilmek için iyi bir ekibe sahip olmak ve iş bölümü yapmak hayati önem taşıyor. Tek başınıza her alanda koşturmak gereklilikleri zamanında yerine getirememenize ve fırsatları kaçırmanıza neden olabilir.
Süreç Nasıl İşliyor?
1512 destek programı aşamalandırılmış bir sürece sahiptir.
Öncelikle iş fikriniz ile uygulayıcı kuruluşlara başvurursunuz. Uygulayıcı kuruluş listesi burada.
Her bir uygulayıcı kuruluş aynı müfredattaki eğitimi farklı mentörler ve ek faydalar ile birlikte sunuyor. Yakınlık ve ek faydalar düzleminde değerlendirme yapabilmeniz için listeyi yukarıda paylaştım.
İlk başvuruda birden fazla uygulayıcı kuruluşa iş fikriniz ile başvurabilirsiniz.Başvurularınızın değerlendirilmesinin ardından uygulayıcı kuruluşlar size dönüş yapar. Bu noktadan sonra onaylanan başvuruların içinden birini seçmeniz gerekir. Seçtiğiniz kuruluş eğitim ve mentörlük sürecini başlatarak başvurunuzu Tübitak’a iletir.
Eğitim ve mentörlük sürecinde iş planının hazırlanması ve girişiminizin ayakta kalması için çok çeşitli uzmanlık alanlarında eğitimler alırsınız. Bu eğitim sürecinde haftalık ödevler olarak iş planının parçalarının hazırlanması verilir. Ödevlerin değerlendirilmesi yeni revizyonları doğurur ve süreç içinde iş planınız ortaya çıkmış olur. Ara elemeler ile ödevlere gereken özenin gösterilmediği projeler elenir. Aşamaları başarı ile tamamlayan iş fikri sahibi eğitim sürecinin sonunda uygulayıcı kuruluşun oluşturduğu kurula sunum yapar. İş fikri sunumu uygulayıcı kuruluş tarafından olumlu değerlendirilen girişimcilerin iş planları Tübitak’a gönderilir.
Tübitak tarafından size bir sunum tarihi verilir. Bu tarihte 4 kişiden oluşan bir kurula 5 dakikalık bir iş fikri sunumu gerçekleştirirsiniz. 5 dakika da onlar soru sorarak ürünü ve neler yaptığınızı daha iyi anlamaya çalışırlar. Siz sunum odasından çıktığınızda puanlama yolu ile her bir panelist tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılır. Tübitak’ın programa ayırdığı toplam bütçe puanlama sonucunda yapılan sıralamaya göre dağıtılır ve sonuçlar ilan edilir. Ben de tam olarak bu ilanı gergin bir şekilde beklemekteyim :)
Başvurmayı düşünenlere ‘Bol Şanslar Dilerim!’
